If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Kurs: Podstawy informatyki - program rozszerzony > Rozdział 8

Lekcja 1: Nowoczesne metody komunikacji
Informatyka
Podstawy informatyki - program rozszerzony
Innowacje informatyczne
Nowoczesne metody komunikacji
© 2024 Khan AcademyWarunki użytkowaniapolitykę prywatnościInformacja o plikach cookie

Media społecznościowe

Google Classroom
Screenshot of first tweet, from username jack with text "inviting coworkers".
Te słowa napisał 21 marca 2006 roku współtwórca Twittera Jack Dorsey jako pierwszy tweet. Od tego czasu ten kultowy zwrot był oznaczany i retweet'owany wielokrotnie.
Zespół tworzący Twitter początkowo wyobrażał sobie, że będzie to usługa pozwalająca na bieżące aktualizowanie informacji na temat swojego statusu dostępna dla tych, których to akurat interesuje. Można "obserwować" konta innych użytkowników Twittera, nie będąc 'obserwowanym' przez nich.
Taka asymetria relacji zilustrowana jest poniżej i pokazuje jak wiele różnych typów relacji można wyodrębnić wśród użytkowników:
Diagram of social graph with one user at the center and arrows to and from 6 other users. Four of the users have an arrow pointing in at the center user, one user has arrows both to and from the center user, and another user has an arrow coming from the center user.
Użytkownik znajdujący się w środku jest obserwowany przez innych użytkowników, sam obserwuje tylko jednego z nich i jest z nim w 'relacji', oraz jednostronnie obserwuje zupełnie innego użytkownika.
Twórcy Twittera od samego początku zakładali taką asymetrię, jednak kiedy inne sieci społecznościowe dostrzegły potencjał tego modelu i jego sukces, w swoich funkcjonalnościach dodały możliwości 'obserwacji' lub 'śledzenia'. Możesz być więc czyimś fanem na Facebook'u, obserwować na Instagram'ie, czy zapisać się na listę na YouTube.
Montage of screenshots from social media websites: follow button on Pinterest, follow button on Instagram, follow button on a Tumblr blog, subscribe button on a YouTube channel, and follow and like buttons on a Facebook page.
Przyciski umożliwiające obserwację na różnych serwisach: Pinterest, Tumblr, Facebook, YouTube, Instagram.

Virale w mediach społecznościowych

Wielu z nas wciąż używa mediów społecznościowych głównie po to, żeby być w kontakcie z przyjaciółmi czy rodziną, jednak coraz częściej tego typu kanały są wykorzystywane do przekazywania informacji na dużo większą skalę.
Wiadomości w mediach społecznościowych mogą z łatwością stać się viralem, przekazywanym błyskawicznie z konta na konto, bo stworzenie posta jest banalnie proste, a 'share'owanie' czyli rozsyłanie dalej w obrębie swojej sieci jest jeszcze prostsze.
W maju 2016, jedna z użytkowniczek wrzuciła relację na żywo na swój profil na Facebook'u, jak z radością otwiera i zakłada maskę Chewbacca. Po tygodniu, filmik miał ponad 100 milionów odsłon, a dziewczyna dostała zaproszenie na spotkanie z aktorem grającym rolę Chewbacca.
Screen capture from live streamed video, of a woman with a Chewbacca mask. Video overlay says it has 176,950,391 views.
Użytkownicy mediów społecznościowych nie mogli się oprzeć uśmiechowi Chewbacca.
Większość użytkowników mediów społecznościowych ma niewielu tzw. followers'ów, ale wystarczy tylko kilka osób ze świetną siatką kontaktową, aby post stał się viralem.
Diagram of a social graph with a super-connector. A single user is followed by three users, the first follower has 2 followers, the second follower has 3 followers, and the third follower has 15 followers.
Użytkownicy z duża siatką kontaktów mają potencjalnie bardzo dużą publikę w mediach społecznościowych.

Dzielenie się wiadomościami

Media społecznościowe nie służą nam tylko w celach rozrywkowych; w roku 2018, większość mieszkańców Stanów Zjednoczonych czytała wiadomości głównie na portalach społecznościowych. Szczerze mówiąc, mieszkańcy USA korzystają z mediów społecznościowych i z nich czerpią wiedzę o świecie w dużo większym stopniu niż z prasy drukowanej.
Two charts about social media and news. The first is a pie chart labeled "% of US adults who get news on social media", with pie slices of "Never" at 32%, "Hardly ever" at 21%, "Sometimes" at 27% and "Often" at 20%. The second is a line chart labeled "% of US adults who get news often from each source", with an x axis from 2016 to 2018. The line labeled "Television" starts at 57% and ends at 49%. The line labeled "New website" starts at 28% and ends at 33%. The line labeled "Radio" starts at 25% and ends at 26%. The line labeled "Social media" starts at 18% and ends at 20%. The line labeled "Print newspaper" starts at 20% and ends at 16%.
Data sources: PRC Sept 2018, PRC Dec 2018
Jednocześnie, 57% użytkowników mediów społecznościowych w Stanach zakłada, że wiadomości dystrybuowane tymi kanałami mogą być w znacznej mierze niewiarygodne. Dla porównania — poziom zaufania Europejczyków do mediów społecznościowych jest dużo niższy niż do jakiegokolwiek innego źródła informacji.1
Chart of trustworthiness of news sources.
Poziom zaufania Europejczyków do konkretnych mediów. Źródło danych: EBU Trust in Media 2017
Niektóre wiadomości, określane jako fake news, są niedokładne celowo. Inne artykuły informacyjne mogą być niedokładne przypadkowo, na przykład oparte na niewiarygodnych źródłach, zwłaszcza w przypadku wydarzeń przełomowych.
Dlaczego niewiarygodne informacje tak powszechnie krążą w mediach społecznościowych? Badacze szacują, że ma to związek z nadmiarem informacji; użytkownicy mediów społecznościowych są w stanie przejrzeć setki postów w krótkim czasie, a ilość informacji jest zbyt przytłaczająca, żeby każdą weryfikować.. 2

Życie w swojej bańce

Badaczy niepokoi także zjawisko echa („echo chambers”) i powielania pewnych mitów. W mediach społecznościowych użytkownicy zazwyczaj budują grupy znajomych na bazie wspólnych poglądów, więc jest bardziej prawdopodobne, że wyświetlane treści będą spójne z ich przekonaniami. Tym mniej prawdopodobne, że będą bardzo rygorystycznie sprawdzać poprawność przekazywanych treści, spójnych z ich systemem wartości, i tym większa szansa, że będą je udostępniać dalej.
Poniższa wizualizacja pokazuje dwie odrębne plamy 'echa' na Twitterze zaobserwowane w czasie debaty nad Brexit'em, i referendum w Wielkiej Brytanii, w którym zdecydowano o wyjściu tego kraju z Unii Europejskiej.
A visualization of thousands of nodes connected to each other, with each node representing a hashtag. Some hashtags are labeled, and the two largest are "bremain" on the left and "brexit" on the right. The nodes are colored red or blue depending on their alignment with either "bremain" or "brexit", and there is little overlap between the red and blue nodes.
Wizualizacja 13,310 współistniejących hashtagów na Instagramie w odniesieniu do referendum unijnego i debaty na temat UE w Wielkiej Brytanii. Każdy hashtag ma przypisany kolor w zależności od zdania respondenta - za lub przeciw wyjściu z UE. Hashtagi są umieszczone obok siebie, czasem na siebie zachodzą. Więcej informacji TU. Źródło: Vyacheslav Polonski
Social media has the potential to enable the free flowing of ideas between many different people, but yet the ideas don't seem to be flowing between groups with opposing beliefs. If we stay within our echo chambers on social media, we may never get the chance to understand other perspectives and have our own beliefs challenged.

Prywatność w mediach społecznościowych

Sieci mediów społecznościowych różnią się pod względem ustawień prywatności. Niektóre sieci domyślnie udostępniają posty tylko znajomym, a inne domyślnie udostępniają posty publicznie (widoczne dla każdego w Internecie).
Oto cytat z polityki prywatności z Instagrama, sieci udostępniającej zdjęcia:
"Jakiekolwiek informacje lub treści, które użytkownik dobrowolnie ujawnia w celu umieszczenia ich w Serwisie, takie jak Treści Użytkownika, stają się publicznie dostępne, zgodnie z wszelkimi ustawieniami prywatności, które użytkownik ustawił. Aby zmienić swoje ustawienia prywatności w Serwisie, należy zmienić ustawienia swojego profilu. Po udostępnieniu lub upublicznieniu Treści Użytkownika może ona być ponownie udostępniona przez innych”. 3
Ten dokument napisano w języku prawniczym, co może być nieco trudne do zrozumienia. Mówiąc prościej, Instagram domyślnie ustawia wszystkie posty jako publiczne, ale daje też użytkownikom możliwość wyboru innych opcji.
W ustawieniach konta na Instagramie użytkownicy mogą wybrać opcję udostępniania postów w bardziej prywatnym kręgu:
Zrzut ekranu ustawień prywatności na Instagramie. Zawiera niezaznaczone pole wyboru obok „Konta prywatnego”, które opisano w następujący sposób: „Kiedy twoje konto jest prywatne, tylko osoby, które zatwierdzisz, mogą zobaczyć twoje zdjęcia i filmy na Instagramie. Osoby, które obecnie śledzą Twoją aktywność, nie będą miały na to wpływu”.
Ilu użytkowników, którzy zarejestrowali się w sieci mediów społecznościowych, jest świadomych tego, kto może zobaczyć ich posty i zdaje sobie sprawę z możliwości zmiany tych ustawień?
W badaniu z 2019 roku zapytano „Jak często klikasz, aby zaakceptować politykę prywatności firmy bez jej czytania?” Oto wyniki:
Zrzut ekranu wykresu podzielonego według grup wiekowych, ze słupkami opisanymi jako „Nigdy”, „Czasami”, „Zazwyczaj” i „Zawsze”. We wszystkich grupach wiekowych słupki dla „Zazwyczaj” i „Zawsze” są dłuższe niż dla „Nigdy” i „Czasami”.
Źródło: Axios
Większość osób (56%) stwierdziła, że zawsze lub zazwyczaj pomija czytanie polityki prywatności przed jej zaakceptowaniem, przy czym młodsze pokolenia pomijają ją niż starsze. 4

Zagrożenia związane z publicznymi postami

Publicznie dostępny post to świetny sposób na podzielenie się wiadomościami, poglądami lub czystą radością z szeroką publicznością. Istnieje jednak pewne ryzyko:
Cyberprzestępczość: Atakujący może wykorzystać informacje osobiste ujawnione w publicznych postach, aby wykraść tożsamość użytkownika mediów społecznościowych lub włamać się na jego konta. Może również wykorzystać informacje geolokalizacyjne z publicznych postów, aby fizycznie prześladować daną osobę.
Uszczerbek na reputacji: Użytkownik mediów społecznościowych, który jest osobą publiczną, może budować swoją reputację w mediach społecznościowych, ale równie łatwo może ją zrujnować jednym źle sformułowanym postem. Świat mediów społecznościowych jest często bardzo szybki w wydawaniu osądów. Z tego powodu znane osobistości i firmy często decydują się na współpracę z agentami marki, którzy starannie opracowują ich wizerunek w mediach społecznościowych.
Utrata pracy: Znane są przypadki utraty pracy przez użytkowników mediów społecznościowych z powodu treści ich postów, takich jak posty, które są dyskredytujące dla firmy lub obraźliwe. Istnieje również wielu użytkowników, którzy stracili szansę na przyszłą pracę po tym, jak potencjalny pracodawca obejrzał ich posty i nie spodobało mu się to, co zobaczył.

Trudności w usuwaniu

Jeśli jesteś użytkownikiem mediów społecznościowych, być może czytasz to i zaczynasz się zastanawiać, czy nie nadszedł już dobry moment, aby oczyścić swoje konta w mediach społecznościowych: usunąć kilka osobistych zdjęć, usunąć niektóre opinie, które są niezgodne z Twoim aktualnym punktem widzenia i inne tego typu rzeczy.
Dobra wiadomość jest taka, że sieci mediów społecznościowych prawie zawsze dają użytkownikom opcje usunięcia swoich postów lub całego konta. To pozwoli usunąć dane z serwerów sieci i z uniemożliwić oglądanie ich bezpośrednio na Twoim profilu.
Zła wiadomość jest taka, że kiedy cokolwiek zostanie raz opublikowane w sieci, może być bardzo trudne lub niemożliwe do usunięcia. Dzieje się tak z powodu wielu kopii, które mogą istnieć, dzięki na przykład takim mechanizmom jak:
Usługi archiwizacji stron internetowych: Archiwum internetowe jest organizacją non-profit, która stara się tworzyć kopie wszystkich stron w sieci, a każdy może użyć ich WaybackMachine do przeglądania ich archiwów.
Oto migawka zrobiona przez Internet Archive z mojej osobistej strony startowej w 1998 roku (kiedy byłam w ósmej klasie):
Zrzut ekranu z Internet Archive Wayback Machine z 17 stycznia 1998 roku. Strona zawiera informacje o ulubionych programach telewizyjnych i ulubionych filmach.
Adres URL został zamazany, aby chronić niewinnych.
Automatyczne boty: Wyszukiwarki mogą kopiować strony, które znajdą w sieci i przechowywać kopie, nawet jeśli sama strona zniknie z sieci.
Inni użytkownicy: Gdy inny użytkownik zobaczy post, który mu się podoba, może skorzystać ze wbudowanego w sieć mechanizmu udostępniania (takiego jak retweet na Twitterze lub regramming na Instagramie). Może również zrobić zrzut ekranu z postem lub pobrać zdjęcie i udostępnić je powtórnie w różnych sieciach, a nawet w wiadomościach.
🤔 Jakie inne szkodliwe skutki mogą mieć media społecznościowe? Jakie korzyści osobiście czerpiesz z mediów społecznościowych? Jakie są sposoby na to, by ludzie nauczyli się korzystać z mediów społecznościowych w sposób odpowiedzialny?
🙋🏽🙋🏻‍♀️🙋🏿‍♂️Czy masz jakieś pytania dotyczące tego tematu? Chętnie odpowiemy — wystarczy zapytać w polu pytań poniżej!

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Zaloguj się
Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.