Główna zawartość

Programowanie

Kurs: Programowanie > Rozdział 5

Lekcja 2: Losowość

Błądzenie przypadkowe

Zanim przejdziemy do złożonych zagadnień wektorów i ruchu opartego na fizyce, pomyślmy co to dokładnie oznacza, że coś przemieszcza się po ekranie. Zacznijmy od jednego z najlepiej znanych i prostych symulacji ruchu— błądzenia w przypadkowym kierunku.

Wyobraźcie sobie, że stoicie na równoważni. Co dziesięć sekund rzucacie monetą. Jeśli wypadnie orzeł, robicie krok do przodu. Jeżeli reszka, krok do tyłu. Na tym właśnie polega błądzenie w przypadkowym kierunku—ścieżka to seria losowych kroków. Jeżeli opuścimy równoważnię i staniemy na ziemi, możemy błądzić w dwóch wymiarach rzucając dwa razy monetą i postępując zgodnie z poniższą tabelą:

Pierwszy rzut	Drugi rzut	Wynik
Orły	Orły	Krok do przodu.
Orły	Reszka	Krok w prawo.
Reszka	Orły	Krok w lewo.
Reszka	Reszka	Krok w tył.

Tak, może się Wam wydawać, że nie jest to zbyt wyszukany algorytm. Niemniej jednak, błądzenie w losowym kierunku może być użyte aby zamodelować zjawiska mające miejsce w prawdziwym świecie, od ruchu cząsteczek gazu po zachowanie hazardzisty spędzającego cały dzień w kasynie. W naszym przypadku, zaczniemy omawianie tego tematu myśląc o trzech celach.

Obiekt Walker poruszający się w sposób losowy

Przypomnijmy sobie wpierw zasady programowania zorientowanego obiektowo (z ang. object-oriented programming, OOP) tworząc obiekt Walker. To będzie bardzo pobieżne przypomnienie. Jeżeli nie mieliście wcześniej styczności z programowaniem obiektowym, powinniście udać się do sekcji o zorientowanym obiektowo JavaScripcie.

Obiekt w JavaScripcie to typ danych, który posiada zarówno właściwości, jak i funkcje dołączone do niego poprzez jego prototyp. Będziemy projektować obiekt Walker który przekazuje informację o własnym położeniu(gdzie znajduje się na ekranie) jak i ma możliwość wykonania pewnych czynności (takich jak rysowanie samego siebie albo przemieszczanie się).

Aby móc tworzyć instancje Walkera, potrzebujemy wpierw zdefiniować obiekt Walker. Obiekt ten będzie naszym wzorcem, a każda nowa instancja Walkera jego kopią.

Zacznijmy od zdefiniowania obiektu Walker. Walker potrzebuje tylko dwóch informacji—wartość swojej współrzędnej x oraz współrzędnej y. Ustawimy je w funkcji konstruktora, ustawiając je na sam środek płótna.

var Walker = function() {
    this.x = width/2;
    this.y = height/2;
};

Oprócz przechowywania swoich współrzędnych x i y, Walker posiada również metody które możemy wywoływać. Pierwsza z nich to metoda, która pozwala wyświetlić ten obiekt w postaci czarnej kropki. Pamiętajcie, że możemy dodawać metody do obiektu w JavaScripcie poprzez przyłączanie ich do prototypu obiektu.

Walker.prototype.display = function() {
  stroke(0, 0, 0);
  point(this.x, this.y);
};

Druga metoda nakazuje obiektowi Walker przemieszczenie się. Teraz wszystko zrobi się znacznie ciekawsze. Pamiętacie podłogę, na której wykonywaliśmy losowe kroki? Teraz możemy używać naszego płótna w tym samym celu. Istnieją cztery możliwe kroki. Krok w prawo może być symulowany poprzez zwiększanie wartości x (x++); w lewo zmniejszając x (x--); w przód poprzez zejście w dół o piksel (y++); a w tył poprzez przeniesienie się w górę o piksel (y--). Jak mamy wybrać z tych czterech opcji? Wcześniej stwierdziliśmy, że możemy rzucić dwoma monetami. Jednak w ProcessingJS, gdy chcemy losowo wybrać z paru możliwości, możemy wybrać losową liczbę za pomocą random().

Walker.prototype.walk = function() {
    var choice = floor(random(4));
};

Powyższy kod wybiera losowo liczbę zmiennoprzecinkową z zakresu między 0 a 4 i zmienia ją w pełną liczbę za pomocą metody floor(), dając w rezultacie wartość 0, 1, 2 lub 3. Technicznie rzecz biorąc, najwyższą wartością nigdy nie będzie 4.0, tylko 3, point, 999999 (z nieskończoną liczbą dziewiątek); ponieważ floor() zwraca najbliższą cyfrę która jest mniejsza lub równa, najwyższy wynik który uzyskamy jest równy 3. Następnie wykonujemy odpowiedni krok(w lewo, prawo, górę lub dół) w zależności od liczby która została wybrana.

Walker.prototype.walk = function() {
    var choice = floor(random(4));
    if (choice === 0) {
        this.x++;
    } else if (choice === 1) {
        this.x--;
    } else if (choice === 2) {
        this.y++;
    } else {
        this.y--;
    } 
};

Teraz, gdy napisaliśmy klasę, pora stworzyć autentyczny obiekt Walkera w naszym programie. Zakładając, że chcemy stworzyć model pojedynczego losowego błądzenia, deklarujemy i inicjalizujemy jedną globalną zmienną typu Walker, wywołując funkcję konstruktora z nowym operatorem.

var w = new Walker();

Teraz, aby nasz Walker autentycznie coś robił, musimy zdefiniować funkcję draw() i poinformować nasz obiekt, aby zrobił krok i narysował siebie za każdym razem, gdy ta funkcja jest wywołana:

draw = function() {
    w.walk();
    w.display();
};

Ponieważ nie wywołujemy background() w naszej funkcji rysującej, będziemy widzieć ślad wędrówki naszego obiektu na płótnie:

Ulepszanie poruszającego się losowo Walkera

Istnieje kilka ulepszeń, które możemy zastosować do naszego obiektu. Po pierwsze, wybór kroków Walkera jest ograniczony do czterech opcji—w górę, w dół, w lewo i w prawo. Ale przecież każdy piksel w naszym oknie ma ośmiu potencjalnych sąsiadów i dziewiątą możliwość - pozostanie w miejscu.

Aby stworzyć obiekt typu Walker który może przemieścić się na każdego z sąsiadujących pikseli(albo pozostać w miejscu), możemy wybrać liczbę pomiędzy 0 a 8 (co da nam dziewięć możliwych opcji). Mimo to, bardziej wydajnym sposobem byłoby napisanie kodu, który po prostu wybierze jeden z trzech możliwych kroków wdłuż osi x (-1, 0 lub 1) i jeden z trzech możliwych kroków wzdłuż osi y.

Walker.prototype.walk = function() {
  var stepx = floor(random(3))-1;
  var stepy = floor(random(3))-1;
  this.x += stepx;
  this.y += stepy;
};

Idąc dalej tym tropem, moglibyśmy używać wartości dziesiętnej dla x i y zamiast tego, przesuwając się pomiędzy losowymi wartościami z przedziału -1 i 1 - gdyby nasze środowisko pozwalało na wyświetlanie różnic między "2.2" a "2.4":

Walker.prototype.walk = function() {
  var stepx = random(-1, 1);
  var stepy = random(-1, 1);
  this.x += stepx;
  this.y += stepy;
};

Wszystkie te dywagacje na temat “tradycyjnego” błądzenia mają jedną rzecz wspólną: w danej chwili czasu, prawdopodobieństwo, że Walker zrobi krok w danym kierunku (lub nie wykona żadnego kroku) jest równe prawdopodobieństwu, że Walker dokona innego wyboru. Innymi słowy, jeżeli mamy cztery możliwe kroki, szansa wynosi 1 do 4 (albo 25%), że Walkerwykona któryś z tych kroków. W przypadku dziewięciu opcji, szansa ta wynosi 1 do 9 (albo 11,1%).

Na nasze szczęście tak właśnie działa funkcja random(). Generator liczb losowych produkuje tak zwany “równomierny” rozkład liczb. Możemy sprawdzić ten rozkład za pomocą programu który liczy wszystkie losowania liczb i przedstawia je w postaci wysokości prostokąta:

Czy wszystkie paski są tej samej wielkości, nawet po kilku minutach działania? Prawdopodobnie nie. Nasza wielkość próbki (czyli liczba losowych liczb które wybraliśmy) jest raczej mała i istnieją pewne rozbieżności, powodujące, że pewne liczby są wybierane częściej. Po pewnym czasie każdy dobry generator liczb losowych wyrównuje takie przypadki.

Losowe liczby które uzyskujemy z funkcji random() nie są tak na prawdę losowe: są przez to znane jako liczby “pseudo-losowe.” Są wynikiem matematycznej funkcji symulującej losowość. Ta funkcja potrafi ukazać swój wzór po pewnym czasie, ale ten czas jest tak duży, że z naszej perspektywy może to się wydawać po prostu losowe!

W następnym rozdziale opowiemy o różnych sposobach na tworzenie Walkerów z "tendencjami" do chodzenia w określonych kierunkach. Ale zanim się za to zabierzemy, czeka na Was wyzwanie!

Ten kurs "Symulacje Natury" jest pochodną z "Natury Kodu " stworzonej przez Daniela Shiffmana, użytej pod licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Zaloguj się

Sortuj według

Na razie brak głosów w dyskusji

Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.