Główna zawartość
Mikroekonomia - program rozszerzony
Kurs: Mikroekonomia - program rozszerzony > Rozdział 2
Lekcja 5: Równowaga rynkowa i nadwyżka konsumenta i producenta- Równowaga rynkowa
- Równowaga rynkowa
- Krzywa popytu jako krzywa krańcowych korzyści
- Wprowadzenie do nadwyżki konsumenta
- Całkowita nadwyżka konsumenta jako obszar
- Nadwyżka producenta
- Consumer and Producer Surplus and Allocative Efficiency
© 2023 Khan AcademyWarunki użytkowaniapolitykę prywatnościInformacja o plikach cookie
Nadwyżka producenta
Producer surplus is the difference between the price a producer gets and its marginal cost. This means the producer surplus is the difference between the supply curve and the price received. Stworzone przez: Sal Khan.
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji
Transkrypcja filmu video
Mówiliśmy dotąd o krzywej
popytu i nadwyżce konsumenta, więc teraz spójrzmy od drugiej strony:
pomówmy o krzywej podaży oraz – łatwo się domyśleć –
o nadwyżce producenta. Niech to będzie oś ceny,
a to niech będzie oś ilości. Załóżmy… załóżmy,
że prowadzimy uprawę jakichś jagód. To jest nasza krzywa podaży. To jest podaż…
nasza krzywa podaży… a to krzywa popytu na nasze jagody. To jest popyt. Tak jak w przypadku krzywej popytu,
spróbujmy teraz z podażą: zamiast wybierać cenę i na jej
podstawie określać wielkość podaży, spróbujmy wybrać
wielkość podaży i zastanowić się, przy jakiej cenie producenci
dostarczyliby tyle na rynek. Przyjmijmy, że jednostką wielkości
są tysiące… tysiące funtów jagód. Tysiące funtów, a więc… 1 tysiąc… 2 tysiące… 3 tysiące… 4 tysiące… i 5 tysięcy funtów. Natomiast ceny to:
1 dolar za funt… 2 dolary… 3 dolary… 4 dolary…
Odstępy nie są zbyt równe. Tu są 3 dolary… tu 4 dolary… a tu 5 dolarów za funt. Dopiszę jeszcze: to są ceny za funt. Za funt. Załóżmy więc, że chcemy… aby producenci dostarczyli
na rynek 1 tysiąc funtów jagód. Chcemy, by wyprodukowali
tysiąc funtów jagód. Jaka musiałaby być cena,
aby wyprodukowali tysiąc funtów jagód? Pomyślmy o tym z perspektywy producentów
– rolników uprawiających jagody. Jeśli mają wyprodukować
1000 funtów jagód… Aby przekonać ich, że warto
wyprodukować tyle jagód, musieliby otrzymać za nie
co najmniej tyle samo, ile uzyskaliby za coś innego,
tak samo pracochłonnego. Jeśli mogliby liczyć
na cenę dolara za funt, albo na taką średnią cenę za pierwsze
tysiąc funtów, czyli na 1000 dolarów… Jeśli zarobiliby tyle samo
zakładając na swojej ziemi sad, albo pastwisko dla bydła, albo dzierżawiąc ją komuś innemu, to muszą zarobić co najmniej tyle,
bo inaczej wybiorą coś innego. Będą woleli wydzierżawić tę ziemię, albo wypasać na niej bydło. Rynek musi im więc zapłacić koszt alternatywny
wyprodukowania tysiąca funtów jagód. A koszt alternatywny
wyprodukowania tysiąca funtów jagód znajduje się tutaj. To jest uśredniony tysiąc funtów. Koszt alternatywny pierwszego funta
z tego tysiąca jest tutaj, kolejnego funta – tuż za nim, pięćsetnego funta – tutaj,
tysięcznego – tutaj. Zatem średnia cena pierwszego
tysiąca funtów znajduje się tutaj. Załóżmy teraz, że chcemy,
by wyprodukowali kolejny tysiąc funtów. Chcemy, aby cały rynek – albo tylko ten
rolnik, bo może być wiele gospodarstw – wyprodukował łącznie 2000 funtów.
Co musimy zrobić? Dokładnie to samo. Przyjmijmy, że rynek już produkuje
ten pierwszy tysiąc funtów. Zatem, co rolnicy musieliby zrobić,
by wyprodukować kolejny tysiąc? Załóżmy też, że produkując
ten pierwszy tysiąc funtów wykorzystali ziemię
najbardziej odpowiednią. Tu są najbardziej odpowiednie… najbardziej odpowiednie
czynniki produkcji, czyli pracownicy, którzy najlepiej
znają się na uprawie jagód, ziemia, na której jagody najlepiej
rosną i która jest najbliżej transportu, tak że produkcja i transport
stamtąd są najtańsze. Jeśli chcemy, by produkowali
2000 w tym samym okresie… Załóżmy, że tu jest
liczba funtów rocznie. Jeśli zażądamy kolejnego tysiąca,
będą mieli mniej odpowiednich czynników. Wykorzystają ziemię nieco dalszą
od środków transportu, pracowników nieco mniej
doświadczonych. Posadzą jagody w ziemi,
która być może byłaby bardziej odpowiednia
pod inne uprawy. Dlatego koszt alternatywny
dostarczenia na rynek kolejnego tysiąca
będzie już nieco wyższy. Koszt alternatywny będzie taki
– to średni koszt tysiąca funtów. Koszt alternatywny tysiąc pierwszego
funta znajduje się tutaj, a dwutysięcznego funta – tutaj, ale średnio, ten drugi tysiąc funtów
ma taki koszt alternatywny. I jeszcze raz to samo:
kolejny tysiąc funtów. Jeśli cały rynek ma zapewnić
podaż o wielkości 3000 funtów, to będzie musiał dostać tyle – koszt
alternatywny kolejnego tysiąca funtów. Koszt alternatywny
trzeciego tysiąca funtów. Gdy spojrzy się w ten sposób,
krzywa podaży nie jest już… Jest tą samą krzywą,
ale wcześniej pytaliśmy: „Ile producenci wytworzą,
jeśli cena wynosi 3 dolary?” i odpowiadaliśmy: „3000 funtów”, a teraz patrzymy odwrotnie.
Pytamy: „Jeśli chcemy, żeby producenci
wytworzyli 3000 funtów, to jaka musi być cena?” Skoro już to wiemy, możemy uznać,
że krzywa podaży jest zarazem krzywą kosztów alternatywnych
producentów. Przyjmijmy, że to
nasza podaż i nasz popyt. Tu mamy cenę, przy której
podaż zrównuje się z popytem. Uznajmy, że to cena rynkowa. Co się tu dzieje?
Wszyscy producenci… Cena… uznajmy, dla uproszczenia
obliczeń, że wynosi 4 dolary… a wielkość popytu i wielkość podaży
wynoszą 4000 funtów. Co się tu dzieje? Dla producentów,
wytworzenie tego czterotysięcznego funta wiąże się z kosztem alternatywnym
wynoszącym 4 dolary i otrzymają za niego równo 4 dolary,
więc są na granicy. Natomiast w przypadku
pierwszych 3999 funtów koszt alternatywny ich wytworzenia
jest niższy niż cena sprzedaży. Zatem w tej sytuacji
producenci zyskują więcej… za pierwsze 3999 funtów
jagód zyskują więcej, niż ich koszt alternatywny. Mieliśmy nadwyżkę konsumenta,
a to jest nadwyżka producenta. Na przykład, weźmy
ten pierwszy tysiąc. Za ten pierwszy tysiąc funtów
producenci… Ich koszt alternatywny
był ciut wyższy niż dolar za funt, a dostali za nie aż 4 dolary za funt. Kolejny tysiąc funtów to koszt
alternatywny 2 dolarów za funt – dokładnie chyba 1,75,
oceniając na oko – a dostali za nie znów 4 dolary za funt. Uzyskali zatem nadwyżkę. Jeśli weźmie się cały rynek,
wszystkich producentów razem, to cały ten obszar… cały ten obszar
to dodatkowa wartość, jaką uzyskują, ponad ich koszt alternatywny. Nazywamy ten obszar
nadwyżką producenta. Nadwyżka producenta. A ponieważ założyliśmy (zakładamy)
tu liniowy przebieg krzywej podaży, to pozostaje obliczyć
pole tego trójkąta. Ten jego bok… ten odcinek… to 4 odjąć 1,
czyli 3 dolary za funt, zaś ten odcinek…
to 4000 funtów. 4000 funtów. Nadwyżka producenta
to po prostu pole tej figury. Napiszmy: nadwyżka producenta równa się…
Zachowam te same kolory. 3 razy… Potrzebuję różowego. 3… 3 razy 4000… razy 4000… To pole całego tego prostokąta,
więc dzielimy przez 2. Bo mamy policzyć pole trójkąta. Zatem razy ½.
(To samo co dzielenie przez 2.) Otrzymujemy… ½ razy… razy 4000 to 2000, razy 3 to 6000. Sprawdźmy jednostki. To 6000… 3 dolary za funt razy tysiące funtów tygodniowo, więc otrzymujemy… otrzymujemy 6000 dolarów nadwyżki producenta tygodniowo.