Porównywanie PKB różnych krajów

Kluczowe koncepcje

Ponieważ PKB jest mierzony w walucie danego kraju, to żeby można było porównać PKB różnych krajów, musimy je zamienić na wspólną walutę.
Jednym ze sposobów porównywania PKB różnych krajów jest kurs wymiany, cena waluty jednego kraju w walucie innego.
PKB per capita to PKB podzielony przez populację.

Wprowadzenie

Często używa się PKB jako miary dobrobytu i poziomu życia narodu. Porównując PKB różnych krajów w tym celu napotyka się na zwykle na dwa problemy.

Po pierwsze, PKB kraju mierzy się w jego własnej walucie—Stany Zjednoczone używają dolara amerykańskiego; większość krajów Europy Zachodniej używa euro; Japonia używa yena; Meksyk używa peso. Z tego powodu porównywanie PKB pomiędzy dwoma krajami wymaga zmiany na wspólną walutę.

Drugi problem jest taki, że kraje mają różną liczbę obywateli. Na przykład Stany Zjednoczone mają o wiele większą gospodarkę niż Meksyk czy Kanada, ale mają też z grubsza trzy razy więcej ludzi niż Meksyk i dziewięć raz więcej ludzi niż Kanada. Więc jeśli spróbujemy porównać standardy życia w różnych krajach, musimy porównać PKB podzielony przez populację kraju.

Zamiana walut przy pomocy kursów wymiany

Żeby porównać PKB krajów mających różne waluty, niezbędna jest zamiana na jakąś wspólną walutę przy użyciu kursu wymiany, czyli wartości jednej waluty w jednostkach innej waluty.

Kursy wymiany wyrażone są albo w jednostkach waluty kraju A, które trzeba zapłacić za otrzymanie jednej jednostki waluty kraju B—na przykład japońskie yeny na funta brytyjskiego—albo odwrotnie—funty brytyjskie na japońskiego yena. Dwa rodzaje kursów wymiany mogą zostać użyte do porównania PKB: rynkowe kursy wymiany walut i parytet siły nabywczej, czyli PPP (ang. purchasing power parity), będący równoważnymi stopami wymiany.

Rynkowe kursy wymiany różnią się z dnia na dzień, w zależności od podaży i popytu na waluty obce na rynkach. PPP-równoważne stopy wymiany zapewniają dłuższy horyzont w mierzeniu kursu wymiany. Z tego powodu PPP-równoważne stopy wymiany są zwykle używane w porównywaniu PKB pomiędzy krajami.

Teraz masz swoją szansę żeby użyć kursu wymiany i zamienić PKB z jednej waluty na inną. Sprawdźmy jak porównać PKB Brazylii w 2013—4,8 tryliona reali—z PKB Stanów Zjednoczonych wynoszącym 16,6 tryliona dolarów amerykańskich w tym samym roku.

Krok 1. Określ kurs wymiany dla wybranego roku. W 2013, kurs wymiany wynosił 2,230 reali za 1 dolara. Uwaga: Te liczby są prawdziwe, ale zaokrąglone, żeby uprościć obliczenia.

Krok 2. Zamień PKB na dolary amerykańskie.

Brazil’s GDP in US dollars = \frac{Brazil’s GDP in reals}{Exchange rate of reals to US dollars}

Brazil’s GDP in US dollars = \frac{4.8 trillion reals}{2.230 reals per US dollar}

Brazil’s GDP in US dollars = 2.2 trillion dollars

Krok 3. Compare Brazil's GDP in US dollars to the GDP in the United States in the same year. The US GDP in 2013 was $16.6 trillion, which is nearly eight times that of the GDP in Brazil in 2012.

You can compare more countries' GDPs using the table below, which shows the size of and variety of GDPs of different countries in 2013—all expressed in US dollars. Each was calculated using the process explained above.

Comparing GDPs across countries, 2013
Country	GDP in billions of domestic currency	Domestic currency	US Dollars, PPP Equivalent	GDP in billions of US dollars
Brazil	4,844.80	reals	2.157	2,246.00
Canada	1,881.20	dollars	1.030	1,826.80
China	58,667.30	yuan	6.196	9,469.10
Egypt	1,753.30	pounds	6.460	271.40
Germany	2,737.60	euros	0.753	3,636.00
India	113,550.70	rupees	60.502	1,876.80
Japan	478,075.30	yen	97.596	4,898.50
Mexico	16,104.40	pesos	12.772	1,260.90
South Korea	1,428,294.70	won	1,094.925	1,304.467
United Kingdom	1,612.80	pounds	0.639	2,523.20
United States	16,768.10	dollars	1.000	16,768.10

Źródło: http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2013/01/weodata/index.aspx

PKB na osobę

Ekonomię USA charakteryzuje największy PKB na świecie, znacznie większy niż reszty krajów . Stany Zjednoczone to kraj o dużej liczbie ludności. W rzeczywistości jest to trzeci co do wielkości kraj pod względem liczby ludności na świecie - choć jest znacznie w tyle za Chinami i Indiami. Czy ekonomia amerykańska jest potężniejsza niż ekonomie innych krajów tylko dlatego, że Stany Zjednoczone mają więcej ludzi, czy też dlatego, że PKB USA jest w rzeczywistości większe na osobę? Na to pytanie można odpowiedzieć, wyliczając PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca PKB podzielony przez populację.

Aby obliczyć PKB na mieszkańca, zaczynamy od poniższego wzoru.

PKB na osobę = PKB / liczba ludności

Możemy użyć poniższej tabeli, aby wypełnić wzór. Druga kolumna zawiera wartości PKB różnych krajów w przeliczeniu na USD. Trzecia kolumna podaje liczbę ludnośćikażdego kraju. Czwarta kolumna wymienia PKB na jednego mieszkańca - bez oszukiwania, nie patrz jeszcze na tę kolumnę!

PKB na osobę jest obliczane w dwóch etapach:

Make sure your GDP and population numbers are in the same units. In our example, GDP is currently in billions, but population is in millions. We'll need to divide GDP by 1000 so it has the same units as population.
Podziel PKB przez liczbę ludności.

Po wykonaniu samodzielnie obliczeń dla każdego z krajów możesz sprawdzić obliczenia w czwartej kolumnie tabeli.

PKB na osobę, 2013
Kraj	PKB w miliardach USD	Populacja w milionach	PKB na osobę w USD
Brazylia	2,246.00	199.20	11,172.50
Kanada	1,826.80	35.10	52,037.10
Chiny	9,469.10	1,360.80	6,958.70
Egipt	271.40	83.70	3,242.90
Niemcy	3,636.00	80.80	44,999.50
Indie	1,876.80	1,243.30	1,509.50
Japonia	4,898.50	127.3	38,467.80
Meksyk	1,260.90	118.40	10,649.90
Korea Południowa	1,304.47	50.20	25,975.10
Wielka Brytania	2,523.20	64.10	39,371.70
Stany Zjednoczone	16,768.10	316.30	53,001.00

Źródło: http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2013/01/weodata/index.aspx

Zauważ, że ranking PKB różni się od rankingu PKB na osobę. Na przykład Indie mają nieco większy PKB niż Korea Południowa, ale w przeliczeniu na jednego mieszkańca Korea Południowa ma ponad 10 razy wyższy standard życia niż w Indiach.

Notice in the table that China has the second largest GDP of the countries listed—$9.5 trillion compared to the United States’ $16.8 trillion. Perhaps it will surpass the United States, but probably not any time soon.

China has a much larger population than the United States; in per capita terms, its GDP is less than one fifth that of the United States.

The high-income nations of the world—including the United States, Canada, Western European countries, and Japan—typically have GDP per capita in the range of $20,000 to $50,000. Middle-income countries—including much of Latin America, Eastern Europe, and some countries in East Asia—have GDP per capita in the range of $6,000 to $12,000. Low-income countries, many of them located in Africa and Asia, often have GDP per capita of less than $2,000 per year.

Podsumowanie

Ponieważ PKB jest mierzony w walucie danego kraju, to żeby można było porównać PKB różnych krajów, musimy je zamienić na wspólną walutę.
Jednym ze sposobów porównywania PKB różnych krajów jest kurs wymiany, cena waluty jednego kraju w walucie innego.
PKB per capita to PKB podzielony przez populację.

Pytania do samodzielnego sprawdzenia swojej wiedzy

Czy jest możliwe, aby PKB wzrósł, a jednocześnie spadł PKB per capita? Czy jest możliwy spadek PKB przy wzroście PKB na osobę?

The Central African Republic has a GDP of 1,107,689 million CFA francs and a population of 4.862 million. The exchange rate is 284.681 CFA francs per dollar. Calculate the GDP per capita of Central African Republic.

Pytanie sprawdzające

Jakie są dwie główne trudności, które pojawiają się przy porównywaniu PKB różnych krajów?

Pytania na myślenie krytyczne

Cross-country comparisons of GDP per capita typically use purchasing power parity, PPP, equivalent exchange rates, which are a measure of the long-run equilibrium value of an exchange rate. In fact, we used PPP equivalent exchange rates in this article. Why could using market exchange rates, which sometimes change dramatically in a short period of time, be misleading?
Dlaczego PKB na osobę może stanowić niedokładną miarę standardu życia danego kraju?

Zadania

Ethiopia has a GDP of 8 billion US dollars and a population of 55 million. Costa Rica has a GDP of 9 billion US dollars and a population of 4 million. Calculate the per capita GDP for each country and identify which one is higher.
In 1980, Denmark had a GDP of 70 billion US dollars and a population of 5.1 million. In 2000, Denmark had a GDP of 160 billion US dollars and a population of 5.3 million. By what percentage did Denmark’s GDP per capita rise between 1980 and 2000?
The Czech Republic has a GDP of 1,800 billion koruny. The exchange rate is 20 koruny per US dollar. The Czech population is 20 million. What is the GDP per capita of the Czech Republic expressed in US dollars?

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Zaloguj się

Sortuj według

Na razie brak głosów w dyskusji

Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.