If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Podsumowanie lekcji: koszt alternatywny i krzywa możliwości produkcyjnych (PPC)

W podsumowaniu lekcji przypomnisz sobie kluczowe definicje, terminy i wykresy, aby lepiej zrozumieć pojęcia kosztu alternatywnego i krzywej możliwości produkcyjnych. Tłumaczenie na język polski: fundacja Edukacja dla Przyszłości dzięki wsparciu wolontariuszy.
Krzywa możliwości produkcyjnych (PPC) to model stosowany do przedstawiania kompromisów związanych z alokacją zasobów służących do produkcji dwóch towarów. PPC można wykorzystać do zilustrowania zjawiska rzadkości, kosztu alternatywnego, efektywności, nieefektywności, wzrostu gospodarczego i recesji.
Załóżmy na przykład, że Carmen jest stolarzem i poświęca czas na robienie stołów i budowanie półek na książki. Krzywa możliwości produkcyjnych zilustrowałaby maksymalną liczbę stołów lub półek, które Carmen mogłaby zbudować, biorąc pod uwagę jej obecne zasoby. Kształt PPC wskazywałby, czy koszty alternatywne byłyby rosnące czy stałe.

Pojęcia kluczowe

TerminDefinicja
krzywa możliwości produkcyjnych (PPC)(nazywana też krzywą transformacji) graficzna reprezentacja różne kombinacje dwóch towarów, które można wyprodukować; PPC ukazuje rzadkość towarów i koszt alternatywny.
koszt alternatywnywartość najlepszej alternatywy dla każdej podjętej decyzji; na przykład, jeśli Abby może spędzać czas na oglądaniu filmów lub nauce, koszt alternatywny godziny oglądania filmów to godzina nauki, którą traci, oglądając filmy.
efektywnośćpełne wykorzystanie zasobów w produkcji; efektywne metody produkcji przedstawiane są na krzywej możliwości produkcyjnych.
nieefektywne wykorzystanie (niepełne wykorzystanie) zasobówniepełne wykorzystanie któregokolwiek z czterech zasobów (ziemi, zasobów ludzkich, kapitału i przedsiębiorczości); nieefektywne kombinacje produkcji są przedstawiane za pomocą krzywej jako punkty we wnętrzu niej.
wzrostwzrost zdolności gospodarki do produkcji towarów i usług w czasie; wzrost gospodarczy na krzywej możliwości produkcyjnych obrazowany jest przez odsuwanie się krzywej.
recesjaspadek produkcji wynikający z niedostatecznego wykorzystania zasobów; w graficznym modelu krzywej, recesja jest ilustrowana przez przesunięcie do punktu, który jest bliżej wnętrza wykresu.
stałe koszty alternatywnekoszt alternatywny dobra pozostaje stały, a produkcja towaru wzrasta; taka sytuacja jest ilustrowana prostą krzywą możliwości produkcyjnych; na przykład, jeśli Colin zawsze rezygnuje z produkcji 2 fidget spinnerów, gdy produkuje kartę Pokemona, ma stałe koszty alternatywne.
rosnące koszty alternatywnekoszt alternatywny towaru wzrasta wraz ze wzrostem produkcji towaru, taką sytuację przedstawia się na wykresie za pomocą krzywej odsuniętej od pierwotnego położenia; na przykład Julissa rezygnuje z 2 fidget spinnerów, kiedy produkuje pierwszą kartę Pokemona i z 4 fidget spinnerów, gdy produkuje drugą kartę Pokemona, jej koszty alternatywne są zatem rosnące.
produktywność(także technologia) umiejętność łączenia zasobów ekonomicznych; wzrost produktywności powoduje wzrost gospodarczy, nawet jeśli zasoby gospodarcze się nie zmieniają; jest to ilustrowane jako odsunięcie się od krzywej.

Kluczowy model

Figure 1: A production possibilities curve that reflects increasing opportunity costs
Krzywa możliwości produkcyjnych (PPC) to model, który prezentuje rzadkość i koszty alternatywne w przypadku możliwości wyboru dwóch alternatywnych dóbr lub usług. Punkty we wnętrzu krzywej oznaczają nieefektywność, punkty na krzywej oznaczają efektywność, a punkty poza nią są niemożliwe do osiągnięcia. Koszt alternatywny zmiany jednej efektywnej kombinacji produkcji na inną efektywną kombinację określa, o ile mniej jednego dobra będzie produkowane, aby uzyskać większą ilość drugiego dobra.
Kształt krzywej dostarcza nam także informacji o metodzie produkcji (o tym, w jaki sposób są łączone zasoby, aby wyprodukować towary). Uwypuklony kształt krzywej na rysunku 1 wskazuje na rosnące koszty alternatywne produkcji.
Krzywą możliwości produkcyjnych można także wykorzystać do zilustrowania wzrostu gospodarczego. Jest on ukazywany poprzez przesunięcie krzywej. Rysunek 2 ilustruje podmiot, który doświadczył wzrostu gospodarczego. Kombinacje, które kiedyś były nieosiągalne – 6 iPadów i 4 zegarki – są teraz możliwe dzięki zwiększeniu zasobów lub ulepszeniu technologii.
Figure 2: PPC showing economic growth

Kluczowe równania: wyliczanie kosztu alternatywnego

Aby ustalić koszt alternatywny dowolnego dobra X wyrażony w wartości utraconych korzyści Y, stosujemy poniższy wzór:
Koszt alternatywny dowolnej wartości X=(Y1Y2)÷(X1X2)wartość Y

Często popełniane błędy

  • Nie wszystkie koszty są kosztami finansowymi. Koszty alternatywne są wyrażane za pomocą ilości towaru, usługi lub działalności, które tracimy, aby zająć się inną działalnością lub produkcją towaru. Na przykład, kiedy wybierasz się do kina, koszt tej czynności to nie tylko cena biletu, ale także wartość najlepszej alternatywy, na przykład sprzątania pokoju.
  • Zastąpienie nieefektywnej produkcji efektywną produkcją nie oznacza wzrostu gospodarczego. Załóżmy na przykład, że gospodarka może wytwarzać dwa towary: pączki z czekoladą i poganiacze bydła. Jednak połowa maszyn do robienia pączków nie jest używana, więc zasoby nie są w pełni wykorzystane. Graficznie zostałoby to przedstawione przez kombinację towarów we wnętrzu ich PPC. Jeśli wszystkie maszyny do pączków zostaną uruchomione, nie pozyska się większej ilości zasobów (co byłoby wzrostem gospodarczym). Zamiast tego zasoby zostaną efektywniej wykorzystane i przeniosą się do innego punktu na krzywej możliwości produkcyjnych.
  • Z drugiej strony, jeśli gospodarka produkuje tyle pączków i poganiaczy, ile jest w stanie, a nabywa więcej maszyn do robienia pączków, oznacza to wzrost gospodarczy, ponieważ ma więcej dostępnych zasobów (w tym przypadku kapitału). Byłoby to przedstawione na wykresie PPC jako przesunięcie na zewnątrz całej krzywej PPC.

Pytania do dyskusji

  • Jak przy pomocy PPC pokazać, że kraj ma stałe koszty alternatywne produkcji?
  • Posiłkując się prawidłowo oznaczonym modelem PPC, zaprezentuj gospodarkę, która ma rosnące koszty alternatywne i może produkować poganiacze bydła i pączki z czekoladą, nie wykorzystując w pełni swojej siły roboczej.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.