Przykłady rozliczania PKB

Mam tu listę wydarzeń, do których może dojść w danym okresie W tym odcinku zastanowię się, jak, jeśli w ogóle, można je rozliczyć w PKB, zwłaszcza w ujęciu wydatkowym. Zachęcam: zatrzymajcie filmik i spróbujcie sami rozpatrzeć te zdarzenia w okresie, dla którego obliczamy PKB, ich rozliczanie w różnych kategoriach oraz składniki PKB w ujęciu wydatkowym. Zakładam, że już to zrobiliście, teraz przyjrzyjmy się sprawie razem. Kahn Academy jest firmą. Nie daje zysków, jest własnością społeczeństwa, ale to firma. Zatrudnia informatyków i płaci im 100 tysięcy dolarów. Firma więc wydaje. Można to potraktować jako inwestycję, bo tę kwotę wykorzysta się na rozwój, dla przyszłych zysków. Zatem to kategoria inwestycji. Zaznaczę tym samym kolorem. „I”… Po stronie inwestycji: plus 100 tysięcy dolarów. Zazwyczaj wydatki firm to inwestycje. Teraz inny scenariusz. Accenture, inna firma, tym razem dochodowa, zarabia 10 mln dolarów. Powiedzmy, że ma 10 mln przychodu… 10 mln przychodu, określmy to jasno.. 10 mln przychodu za stworzenie nowego systemu informatycznego dla Kalifornii. Ważne: owszem, Accenture to firma, ale Kalifornię trzeba traktować jak rząd. To jest rząd. Jak to rozliczyć? Rozpatrujemy PKB w ujęciu wydatkowym. Kalifornia wydaje 10 mln dolarów, w danym okresie, na nowy system informatyczny. To więc będzie rząd. Kategoria „rząd” wskutek tego wydatku zyskuje 10 mln dolarów. I dalej: moja matka sprzedaje swój dom w Nowym Orleanie, Szwedce, za 200 000$. Zostaje sprzedany dom, obywatel kraju sprzedaje go cudzoziemcowi. Jak do tego podejść? Pamiętajmy, że to nie jest nowy budynek; istniejący dom zmienia właściciela, niczego nie wytworzono, więc to nie zmienia PKB. To nie wchodzi do PKB. Nieważne, że dom nabyła Szwedka. Już istniał, tylko przeszedł w inne ręce. Nie powstał nowy dom, ta sytuacja nie zmienia PKB. Kolejny przykład: ja… przebywający w Kalifornii obywatel USA, kupuję japońską kosiarkę za 200$. To ciekawy przykład. Ciekawy, bo, teoretycznie, skoro towar nie został wytworzony w USA, więc nie powinien zwiększać PKB w ujęciu netto, a zwiększa. Ten zakup powiększy konsumpcję i zmniejszy eksport. Dwie sprawy. Powiedzmy sobie: „Sal jest konsumentem amerykańskim, zobaczmy, ile wydał. 200$ więcej. Dodamy tę kwotę tutaj, ale odejmiemy od eksportu netto”. Eksport netto… zrobię to tym samym zielonym kolorem… Eksport netto… Cała reszta nie zmienia sytuacji. Tutaj nie ma zagranicznych zakupów, ale ja nabywam zagraniczny produkt. Odejmę to. Odejmę 200$ stąd. Eksport netto obniży się o 200$. Import był wart 200$, co równoważy dwustudolarowy wzrost konsumpcji. Wywrze więc zerowy skutek na PKB. Zdarzenia zniosą się nawzajem. A teraz: kupuję nowy dom w Kalifornii za 500 000$. Wydatki gospodarstw domowych w większości są uważane za konsumpcję, oprócz zakupu nowych domów. Więc chociaż nie jestem firmą, to skoro kupuję dom… nowy dom… zapiszemy to w inwestycjach. Inwestycje wzrosną więc o 500 000$. I na koniec: American Airlines kupują nowego airbusa. Airbusy są produkowane w Europie, co się więc stanie? Jeszcze raz: w ujęciu netto, nic nie zostało wyprodukowane w USA, więc w ujęciu netto nie powinno to wchodzić w PKB. I zobaczymy, że netto wszystko wyjdzie na zero. Sytuacja jest taka: amerykańska firma dokonuje zakupu. Nie wpisałem kwoty. Dajmy 100 mln dolarów. Myślę, że tyle może kosztować samolot pasażerski. 100 mln dolarów. Jak to rozliczymy? Inwestycje wzrosną o 100 mln dolarów, bo amerykańska firma dokonująca zakupu za kwotę 100 mln, który w przyszłości przyniesie dobra i towary; transport dla ludzi. Wyzeruje się to jednak, bo mamy do czynienia z importem netto. Wpłynie on na eksport netto. Tutaj pojawi się 100 mln dolarów, z importu. Z punktu widzenia eksportu to minus 100 mln, i nie ma odpowiadającego temu eksportu dodatniego, więc eksport netto… eksport netto zmaleje o 100 mln dolarów. Import netto wynosił 100 mln, więc eksport spadnie, będzie ujemny. Te dwie kwoty się wyzerują. Nie ma wpływu na PKB netto. I słusznie, bo samolot nie został wyprodukowany w USA.