If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Elastyczność w obszarach innych niż cena

Elastyczność ma również zastosowanie do rynku pracy i rynków finansowych

Kluczowe pojęcia

  • Elastyczność jest pojęciem ogólnym, odnoszącym się do procentowej zmiany jednej zmiennej podzielonej przez procentową zmianę zmiennej powiązanej, które można zastosować do badania wielu związków ekonomicznych.
  • Elastyczność ma zastosowanie w rynkach pracy i kapitałowych rynkach finansowych tak samo jak na rynkach dóbr i usług.
  • Mieszana cenowa elastyczność popytu jest procentową zmianą ilości popytu na dobro A jako wynik procentowej zmiany ceny dobra B.

Elastyczność w obszarach innych niż cena

Podstawowego założenia elastyczności—czyli tego jaką procentową zmianę w jednej wartości powoduje procentowa zmiana w innej wartości—nie stosuje się wyłącznie do badania wrażliwości podaży i popytu na zmiany w cenie produktu.
Ilość popytu, Qd, zależy od większej liczby czynników, nie tylko od ceny, zależy również od dochodu, gustów, preferencji, cen dóbr powiązanych, i tak dalej. Podobnie, ilość podaży, Qs, zależy od kosztu produkcji i innych czynników, tak samo jak od ceny.
Elastyczność można mierzyć dla dowolnego czynnika wpływającego na podaż i popyt, nie tylko dla ceny.

Dochodowa elastyczność popytu

Dochodowa elastyczność popytu to procentowa zmiana w ilości popytu podzielona przez procentową zmianę dochodu.
Dochodowa elastyczność popytu=% zmiana w ilości popytu% zmiana w dochodzie
Dla większości produktów w większości przypadków dochodowa elastyczność popytu jest dodatnia. Innymi słowy, wzrost dochodu spowoduje wzrost ilości popytu. Ten wzór zdarza się na tyle często, że dobra takie nazywamy dobrami normalnymi.
Jednakże są takie dobra, dla których wzrost dochodu może oznaczać, że osoba kupi ich mniej; na przykład osoby o wyższych dochodach kupują mniej hamburgerów, ponieważ zamiast tego kupują więcej steków. Osoby o wyższym dochodzie mogą kupować również mniej taniego wina i więcej importowanego piwa. Kiedy dochodowa elastyczność popytu jest ujemna, dobro nazywamy dobrem podrzędnym.
Wyższy poziom dochodów dla dóbr normalnych powoduje przesunięcie się krzywej popytu w prawo, co oznacza, że dochodowa elastyczność popytu jest dodatnia. To, jak daleko przesunie się krzywa popytu, zależy od dochodowej elastyczności popytu. Dla wyższej dochodowej elastyczności przesunięcie będzie większe.
Dla dóbr podrzędnych wyższy poziom dochodów spowoduje przesunięcie się krzywej popytu na to dobro w lew. I ponownie, to, jak daleko przesunie się krzywa, zależy od tego, jak duża jest ujemna elastyczność dochodowa.

Mieszana cenowa elastyczność popytu

Zmiana w cenie jednego dobra może przesunąć popyt na inne dobro.
Jeśli dwa dobra są komplementarne, tak jak chleb i masło orzechowe, to spadek ceny jednego dobra będzie prowadził do wzrostu ilości popytu na drugie dobro. Jednakże jeśli dwa dobra są substytutami, tak jak bilety na samolot i bilety na pociąg, to spadek ceny jednego dobra spowoduje, że ludzie będą zmieniać korzystanie z drugiego dobra na pierwsze, zmniejszając konsumpcję drugiego dobra. Tańsze bilety na samolot prowadzą do sprzedaży mniejszej ilości biletów na pociąg i vice versa.
Mieszana cenowa elastyczność popytu daje nam nieco bardziej interesujące podejście do tych pojęć. Termin mieszana cenowa oznacza odnosi się do tego, że cena jednego dobra wpływa na ilość popytu innego dobra. A konkretnie, cenowa mieszana elastyczność popytu jest procentową zmianą w ilości popytu na dobro A, która jest wynikiem procentowej zmiany w cenie dobra B.
Mieszana cenowa elastyczność popytu=% zmiana w Qd dobra A% zmiana w cenie dobra B
Dobra substytucyjne mają dodatnią mieszaną cenową elastyczność popytu. Jeśli dobro A jest substytutem dobra B—jak kawa i herbata—to wyższa cena B będzie oznaczała spożycie większej ilości A.
Dobra komplementarne mają ujemną mieszaną cenową elastyczność popytu. Jeśli dobro A jest komplementarne dla dobra B—jak kawa i cukier—to wyższa cena dobra B będzie oznaczać spożycie mniejszej ilości A.

Elastyczność pracy i rynków kapitału finansowego

Koncepcja elastyczności ma zastosowanie do wszystkich rynków, nie tylko do rynków dóbr i usług. Na rynku pracy, na przykład, jest elastyczność wynagrodzeniowa podaży pracy—czyli procentowa zmiana przepracowanych godzin podzielona przez procentową zmianę zarobków—która określa kształt krzywej podaży pracy.
Elastyczność podaży pracy=% zmiana liczby przepracowanych godzin% zmiana zarobków
Elastyczność wynagrodzeniowa podaży pracy dla nastoletnich pracowników jest generalnie uznawana za dość elastyczną—pewna procentowa zmiana zarobków będzie prowadzić do większej procentowej zmiany w ilości przepracowanych godzin. Z drugiej strony elastyczność zarobkowa podaży pracy pracowników dorosłych, w wieku około 30 - 40 lat jest uznawana za nieelastyczną. Kiedy zarobki zmieniają się w górę lub w dół o określoną kwotę, to ilość godzin przepracowanych przez dorosłych w ciągu ich pierwszych lat pracy też się zmieni, ale o procentowo mniejszą wartość niż zmiana zarobków.
Na rynkach kapitałowych elastyczność oszczędności—procentowa zmiana oszczędności podzielona przez procentową zmianę poziomu stóp procentowych—określa kształt krzywej podaży kapitału finansowego.
Elastyczność oszczędności=% zmiana volumenu oszczędności% zmiana stóp procentowych
Niekiedy proponowane zmiany w prawie mają na celu zwiększenie poziomu oszczędności przez oferowanie ulg podatkowych, tak, żeby zwrot z oszczędności był wyższy. Taka polityka zwiększa ilość jeśli krzywa podaży na kapitał finansowy jest elastyczna, ponieważ wtedy dany procentowy wzrost w poziomie zwrotu z oszczędności będzie powodował wyższy procentowy wzrost w ilości oszczędności.
Jednakże jeśli krzywa podaży kapitału finansowego jest bardzo nieelastyczna, to procentowy wzrost w zwrocie z oszczędności spowoduje tylko małą zmianę ilości oszczędności.
Dowód potwierdzający krzywą podaży na kapitał finansowy jest kontrowersyjny, ale, przynajmniej w krótkim okresie, elastyczność oszczędności w odniesieniu do stóp procentowych wydaje się być nieelastyczna.

Rozwinięcie koncepcji elastyczności

Widzieliśmy już wiele różnych rzeczy, które można badać przy użyciu elastyczności. Pójdźmy jeszcze dalej—elastyczność nie musi się w ogóle odnosić do krzywych popytu i podaży!
Wyobraź sobie na przykład, że zastanawiasz się, czy urząd skarbowy powinien wydawać więcej pieniędzy na kontrole podatkowe. Pytanie to można ująć w kategoriach elastyczności poboru podatków w odniesieniu do wydatków na egzekwowanie płacenia podatków; innymi słowy, jaka jest procentowa zmiana w kwocie ściąganych podatków pochodząca od procentowej zmiany w wydatkach na egzekwowanie ich płacenia (kontrole)?
Kiedy znamy wszystkie te koncepcje elastyczności—niektóre z nich zostały wymienione poniżej—to pojawia się możliwość pomyłki.
Kiedy słyszysz zwroty "elastyczność popytu" lub "elastyczność podaży", to odnoszą się one zwykle do elastyczności w odniesieniu do ceny. Czasami, żeby było zupełnie jasne, że o to chodzi, lub kiedy dyskusja dotyczy wielu różnych elastyczności, elastyczność popytu lub elastyczność podaży będą nazywane cenową elastycznością popytu (podaży) lub "elastycznością popytu ze względu na cenę".
Podobnie, elastyczność podaży, czy elastyczność podażowa—żeby uniknąć możliwości pomyłki—nazywana jest cenową elastycznością podaży lub "elastycznością podaży ze względu na cenę". Ale w jakiejkolwiek sytuacji przywoływana jest elastyczność, zawsze odnosi się ona do procentowej zmiany jednej zmiennej—prawie zawsze ceny lub zmiennej związane z pieniędzmi—oraz jej wpływu na procentową zmianę innej zmiennej—zwykle jakiejś zmiennej odnoszącej się do ilości.
Dochodowa elastyczność popytu=% zmiana w Qd% zmiana w dochodzie
Mieszana cenowa elastyczność popytu=% zmiana Qd dobra A% zmiana ceny dobra B
Zarobkowa elastyczność podaży pracy=% zmiana w ilości dostarczanej pracy% zmiana zarobków
Zarobkowa elastyczność popytu=% zmiana w ilości popytu na pracę% zmiana zarobków
Elastyczność oszczędności w odniesieniu do stóp procentowych=% zmiana w ilości oszczędności% zmiana stóp procentowych
Elastyczność pożyczania w odniesieniu do stóp procentowych=% zmiana w ilości pożyczonych pieniędzy% zmiana stóp procentowych

Podsumowanie

  • Elastyczność jest pojęciem ogólnym, odnoszącym się do procentowej zmiany jednej zmiennej podzielonej przez procentową zmianę zmiennej powiązanej, które można zastosować do badania wielu związków ekonomicznych.
  • Elastyczność ma zastosowanie w rynkach pracy i kapitałowych rynkach finansowych tak samo jak na rynkach dóbr i usług.
  • Mieszana cenowa elastyczność popytu jest procentową zmianą ilości popytu na dobro A jako wynik procentowej zmiany w ilości dobra B.

Pytania do samodzielnego sprawdzenia swojej wiedzy

Co oznaczałaby elastyczność cenowa podaży benzyny dla UPS lub FedEx?
Załóżmy, że przeciętny roczny dochód wzrasta z 25 000 zł do 38 000 zł rocznie, a przeciętna ilość konsumowanego chleba na osobę rocznie spada z 30 do 22 bochenków. Jaka jest dochodowa elastyczność konsumpcji chleba? Czy chleb jest dobrem normalnym czy podrzędnym?
Załóż, że mieszana cenowa elastyczność jabłek w odniesieniu do ceny pomarańczy wynosi 0,5 a cena pomarańczy spada o 3%. Co się stanie z popytem na jabłka?

Pytania do powtórzenia

  • Jaki jest wzór na dochodową elastyczność popytu?
  • Jaki jest wzór na mieszaną cenową elastyczność popytu?
  • Jaki jest wzór na zarobkową elastyczność podaży pracy?
  • Jaki jest wzór na elastyczność oszczędności w odniesieniu do stóp procentowych?

Pytania rozwijające myślenie krytyczne

  • Dobra normalne to takie, które mają dodatnią elastyczność dochodową. Możemy podzielić dobra normalne na dwa rodzaje: takie, których elastyczność dochodowa jest mniejsza niż jeden i takie, których elastyczność dochodowa jest większa niż jeden. Pomyśl o tym które dobra znajdą się w której z kategorii. Czy możesz nazwać te kategorie?
  • Załóżmy, że możesz kupić tylko jeden but na raz, a nie w parze. Jak określisz mieszaną cenową elastyczność dla lewych i prawych butów?

Chcesz dołączyć do dyskusji?

  • Awatar marcimus purple style dla użytkownika erobakiewicz
    "Cross-price elasticity of demand is the percentage change in the quantity of good A that is demanded as a result of a percentage change in the price of good B." nieprzetłumaczone zdanie
    (1 głos)
    Awatar Default Khan Academy avatar dla użytkownika
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.