Główna zawartość
Kurs: Mikroekonomia > Rozdział 6
Lekcja 3: Rodzaje zyskuAmortyzacja i koszt alternatywny kapitału
Jak to księgować, gdy jesteś właścicielem budynku zamiast go wynajmować. Stworzone przez: Sal Khan.
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji
Transkrypcja filmu video
Sprawdźmy, jak byśmy na tym wyszli, gdybyśmy zamiast dzierżawić
lokal za 200 tysięcy dolarów kupili go za 2 miliony dolarów. Jakie zmiany wprowadziłoby to w kalkulacji zysku księgowego
i kalkulacji zysku ekonomicznego? Postanawiamy zatem kupić lokal
restauracji za 2 miliony dolarów. Taka jest wartość tego lokalu
na początku naszego scenariusza, na początku pierwszego roku. A więc na koniec pierwszego roku… Ta strzałka symbolizuje
upływ jednego roku. Może dlatego, że intensywnie
wykorzystywałem ten lokal; może wcześniej był świeżo odnowiony,
a teraz nosi już ślady użytkowania. W każdym razie teraz
wartość rynkowa tego lokalu to już tylko 1,9 mln dolarów. Mówi się, że w ciągu tego roku amortyzacja tego lokalu wyniosła
100 tysięcy dolarów. Amortyzacja wynosi
100 tysięcy dolarów. Zauważcie: nie zapłaciłem
nikomu tych 100 tysięcy. Nie był to mój jawny
koszt alternatywny. Ale to jest koszt alternatywny,
ponieważ… te 100 tysięcy dolarów
to koszt alternatywny nie sprzedania lokalu rok temu. Jako że zamiast tego użytkowałem
ten lokal, straciłem 100 tysięcy dolarów. Nie tylko tyle jednak straciłem. Straciłem również możliwość zainwestowania tych
2 milionów dolarów w coś innego. Być może mogłem włożyć te pieniądze
na lokatę dającą 5% rocznie i zarobić na odsetkach. Poniosłem więc również
koszt alternatywny… koszt alternatywny kapitału. Niezainwestowania
tej kwoty w coś innego. Ile wynosi mój koszt
alternatywny kapitału? Powiedzmy, że mógłbym zyskać
5% z moich 2 mln dolarów. A 5% z 2 mln dolarów
to 100 tysięcy dolarów, więc mój koszt alternatywny
kapitału wynosi 100 tysięcy dolarów. Można też potraktować to inaczej. Załóżmy, że kupiłem lokal,
ale po roku go sprzedam. Wtedy straciłbym 100 tysięcy
dolarów na transakcji oraz – chociaż go użytkowałem,
więc mogłem na nim zarobić – oraz straciłbym kolejne
100 tysięcy dolarów nie inwestując tych pieniędzy
w coś innego przez ten rok. To są zatem dwa ukryte
koszty alternatywne, które… które pojawią się w naszym
rozliczeniu rocznym. Jednak amortyzacja… amortyzacja jest brana pod uwagę
przez księgowych. W sprawozdaniu finansowym każdej firmy
znajdziemy pozycję „amortyzacja”. Amortyzacja jest miarą
zużywania się kapitału trwałego. Użytkujemy lokal,
użytkujemy wyposażenie, użytkujemy pojazdy
i wszystkie inne posiadane rzeczy. Ekonomiści prosto liczą amortyzację. Biorą wartość rynkową na początku
okresu, wartość rynkową na końcu okresu i różnica to właśnie amortyzacja. To najbardziej intuicyjna metoda. W księgowości używa się
wielu metod amortyzacji. Na przykład: jeśli coś
jest warte 2 miliony dolarów i wystarczy mi na 10 lat, to roczna
amortyzacja wynosi 100 tysięcy dolarów. Przepraszam: 200 tysięcy dolarów,
bo 2 miliony przez 10 lat. Z kolei właściciel firmy może woleć
liczyć amortyzację w inny sposób. Może chcieć wykazać
dużą amortyzację, aby – w pewnym sensie – ukryć
przed fiskusem duże przychody. W tym przykładzie założymy jednak,
że zarówno księgowi, jak i ekonomiści odpisaliby 100 tysięcy
dolarów amortyzacji w przypadku zakupu lokalu. Policzmy jeszcze raz
nasze rozliczenia roczne: wersję księgową
i wersję ekonomiczną. Najpierw wersja księgowa. Skopiuję i wkleję to wszystko. Kopiuj… Wkleję to tu niżej. Wklejam. W tej sytuacji…
nie musimy już płacić czynszu. Zamiast dzierżawić lokal,
kupiliśmy go. Można więc to usunąć. Koszt dzierżawy wynosi
obecnie zero. Wynosi obecnie zero. Mamy jednak amortyzację.
Napiszę to innym kolorem. Mamy jednak amortyzację w wysokości 100 tysięcy dolarów. Nie myślimy tu o koszcie
alternatywnym kapitału, czyli o tym, co moglibyśmy
zrobić… Tu miał być „koszt”. …czyli o tym, co innego moglibyśmy
zrobić z tymi 2 mln dolarów. Zatem nasz zysk brutto… zysk brutto w ujęciu księgowym… zysk brutto w ujęciu księgowym wynosi… wynosi ile? 500 odjąć 200 to 300, odjąć kolejne…
Muszę tu uważać. Właściwie nasz zysk się zwiększył, bo czynsz wynosił 200,
a amortyzacja tylko 100. A więc 500 odjąć 350, co daje nam zysk brutto
w wysokości 150 tysięcy dolarów. Wyszło tyle, bo czynsz,
który płaciłem, był wysoki, zaś amortyzacja, oparta
na zmianie wartości rynkowej, okazała się dużo mniejsza. Natomiast zysk ekonomiczny,
według poprzedniej kalkulacji, wyszedł zerowy – i prawidłowo, bo zysk ekonomiczny określa tylko, czy dany biznes ogólnie
rzecz biorąc ma sens. Jeśli teraz go policzymy… I znów: skopiuję to i wkleję. Skopiuję tylko ten fragment. Kopiuj… i wklej. Jeśli tym razem okaże się wyższy, dzięki temu, że kupiliśmy
zamiast dzierżawić, to uznamy,
że ten biznes jest lepszy. Napiszmy: rok drugi. Przepraszam: to wciąż rok pierwszy,
tylko teraz liczymy zysk ekonomiczny. Rok pierwszy. A więc
żywność – to samo, praca – to samo, czynszu nie ma – zaraz go usunę. Czynszu nie ma, wynosi teraz zero. Kupiliśmy lokal,
więc nie płacimy czynszu. To wszystko koszty jawne,
pieniądze odpływające… pieniądze wypłacane
innym podmiotom. Teraz wypiszmy koszty ukryte. Koszty ukryte. Mamy ten sam koszt ukryty,
co poprzednio: koszt utraconej pracy. Byłem lekarzem, ale już nie jestem,
bo prowadzę restaurację. Moja utracona pensja
to 150 tysięcy dolarów rocznie. Utracona pensja. 150 tysięcy… Utracone zarobki w wysokości 150 tysięcy dolarów. I teraz dochodzi do tego amortyzacja. Na purpurowo, bo to nowy element. Mamy amortyzację
w wysokości 100 tysięcy dolarów. I oprócz tego mamy
koszt alternatywny kapitału, czyli potencjalny zysk z 2 mln dolarów,
za które kupiliśmy lokal. Napiszę w skrócie: OCC. Koszt alternatywny kapitału wynosi w tej sytuacji
5% z 2 mln dolarów, czyli 100 tysięcy dolarów. Kolejne 100 tysięcy dolarów. W tak sporządzonej kalkulacji nie wydajemy 200 tysięcy na czynsz, ale po zakupie lokalu
pojawiły się nowe koszty ukryte wynoszące 200 tysięcy,
zatem wychodzi na to samo. Tak jak w poprzedniej sytuacji, nasz zysk ekonomiczny
wyniósłby -100 tysięcy dolarów. Minus 100 tysięcy zysku ekonomicznego. To zysk ekonomiczny, zaś to oczywiście był zysk księgowy. W tym odcinku chciałem pokazać, że zysk ekonomiczny nie daje bonusu, gdy zamienimy dzierżawę
na zakup albo na odwrót, ponieważ bierze pod uwagę koszty alternatywne
każdego z tych działań.