If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Co to są zorientowane rynkowo narzędzia ochrony środowiska?

Niektóre formy regulacji pozwalają rynkowi ustalić szczegóły. Tłumaczenie na język polski -Fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji PKO Banku Polskiego.

Kluczowe pojęcia

  • Trzy główne rodzaje rynkowo zorientowanych narzędzi polityki środowiskowej to opłaty za zanieczyszczanie środowiska, zbywalne pozwolenia (limity) i lepiej zdefiniowane prawa własności.
  • Zaletą takich narzędzi jest to, że z powodu sposobu zachęcania i elastyczności pozwalają osiągnąć pożądaną redukcję zanieczyszczenia przy niższym koszcie dla społeczeństwa, niż polityka typu rządź i kontroluj.

Rynkowo zorientowane narzędzia ochrony środowiska

Narzędzia środowiskowe zorientowane rynkowo to rodzaj zachęty, umożliwiającej firmom bycie elastycznym w redukcji zanieczyszczeń. Trzy główne rodzaje narzędzi służących kontroli zanieczyszczenia to opłaty za zanieczyszczanie, zbywalne pozwolenia i lepiej zdefiniowane prawa własności.
Opłata za zanieczyszczenie to rodzaj podatku nakładanego na ilość zanieczyszczeń, które emituje firma. Opłata za zanieczyszczenie zachęca firmę zorientowaną na zysk do wymyślenia sposobów na ograniczenie swojej emisji zanieczyszczeń—tak długo jak koszt krańcowy ograniczania emisji jest mniejszy niż podatek.
Program zbywalnych pozwoleń to program, w którym władze miasta lub województwa wydają zezwolenia tylko na określoną ilość zanieczyszczeń. Te pozwolenia na zanieczyszczenia mogą być sprzedawane lub udzielane firmom za darmo.
Wyjaśniona i wzmocniona idea praw własności również może zapewniać równowagę pomiędzy aktywnością ekonomiczną i zanieczyszczeniami. Na przykład prawo, które zachęci prywatnych właścicieli do ochrony zagrożonych gatunków na swoim terenie będzie efektywnym narzędziem środowiskowym.
Możesz dowiedzieć się więcej o tych konkretnych rodzajach rynkowo zorientowanych narzędzi środowiskowych w Rodzaje rynkowo zorientowanych narzedzi środowiskowych.

Jak efektywne są rynkowo zorientowane narzędzia ochrony środowiska?

Ekolodzy obawiają się czasami, że rynkowo zorientowane narzędzia ochrony środowiska są wymówką, która ma służyć osłabieniu lub wyeliminowaniu ścisłych granic emisji zanieczyszczenia i zamiast tego pozwalać na większe zanieczyszczanie. Prawdą jest, że jeśli opłaty za zanieczyszczanie są bardzo niskie lub jeśli zbywalne pozwolenia nie redukują zanieczyszczenia zbyt dobrze, to tego typu narzędzia nie będą działać.
Ale prawo środowiskowe typu rządź i kontroluj też może być pełne dziur i wyjątków, które wcale nie redukują zanieczyszczeń lepiej. Zaletą narzędzi zorientowanych rynkowo nie jest, że o mniej lub więcej redukują zanieczyszczenie; ich zaletą jest to, że z powodu zachęt i elastyczności, da się dzięki nim osiągnąć pożądaną redukcję zanieczyszczeń przy niższym koszcie dla społeczeństwa.

Zastosowanie rynkowo zorientowanych narzędzi ochrony środowiska

Rynkowo zorientowane prawa ochrony środowiska są zestawem narzędzi. Konkretne polityki będą działać lepiej w niektórych sytuacjach, niż w innych Na przykład zbywalne pozwolenia działają najlepiej kiedy kilka lub kilkaset stron jest zainteresowanych handlem, tak jak w przypadku rafinerii, które handlują pozwoleniami na emisję zanieczyszczeń ołowiem lub innymi jednostkami, które handlują pozwoleniami na zanieczyszczenia dwutlenkiem siarki.
Jednakże w przypadkach, w których istnieją miliony użytkowników, których nie interesuje za bardzo handel pozwoleniami na małe ilości zanieczyszczeń—takie jak emisja z silników samochodów lub puszek po napojach niepoddanych recyklingowi—opłaty za zanieczyszczenia będą zwykle lepszym wyborem.
Narzędzia ochrony środowiska zorientowane rynkowo mogą również być łączone. Zbywalne pozwolenia mogą być widziane jako forma ulepszonych praw własności. Rząd może też połączyć zbywalne pozwolenia z podatkiem od zanieczyszczeń na inne emisje, nie przewidziane w pozwoleniu.

Podsumowanie

  • Trzy główne rodzaje rynkowo zorientowanych narzędzi polityki środowiskowej to opłaty za zanieczyszczanie środowiska, zbywalne pozwolenia (limity) i lepiej zdefiniowane prawa własności.
  • Zaletą takich narzędzi jest to, że z powodu sposobu zachęcania i elastyczności pozwalają osiągnąć pożądaną redukcję zanieczyszczenia przy niższym koszcie dla społeczeństwa, niż polityka typu rządź i kontroluj.

Pytania do samodzielnego sprawdzenia swojej wiedzy

Sklasyfikuj następujące zasady kontrolujące zanieczyszczenie jako należące do jednej z dwóch kategorii: rządź i kontroluj lub zachęta rynkowa.
  • Podatek państwowy od ilości dwutlenku węgla emitowanego przez każdą firmę.
  • Rząd wymaga od krajowych firm produkujących samochody ulepszenia (zmniejszenia) emisji silników do 2020.
  • Agencja ochrony środowiska ustanawia narodowe standardy jakości wody.
  • Miasto sprzedaje pozwolenia firmom, które dają prawo do emisji określonej ilości zanieczyszczeń.
  • Rząd płaci rybakom za ochronę łososia.
Podatek od ilości emitowanych zanieczyszczeń nakładany na firmę nie jest narzędziem typu rządź i kontroluj. Dlaczego?