Deflator PKB

Rozpatrywaliśmy uproszczoną gospodarkę sprzedającą jedno dobro lub usługę. Teraz spójrzmy na sprawy ogólnie. Rozpatrzmy bardziej złożone gospodarki. Powiedzmy, że roku pierwszym… w roku pierwszym ekonomiści ustalili, że poziom cen dóbr i usług w tej gospodarce wynosi 100. Pomnożyli to i podzielili przez odpowiednie liczby, a wygenerowany w ten sposób wskaźnik mówi, że jest to 100. Zrobili to, by mierzyć ceny w innych latach w odniesieniu do roku pierwszego. Powiedzmy, że w roku 2., w roku drugim… przy użyciu swojego wskaźnika, stwierdzają, że ceny wynoszą teraz 110. To nie takie proste. Byłoby łatwo, gdyby w całej gospodarce wytwarzano tylko jedno dobro lub usługę, np. jabłka. Rozpatrywaliśmy tylko cenę jabłek, która wzrosła z 50 do 55 centów. W prawdziwym świecie to skomplikowane. Dóbr i usług jest mnóstwo! Niektóre ceny rosną, inne spadają. Zmieniają się ilości dóbr i usług. Dóbr i usług istniejących w roku 1. nie ma już w roku 2. A w roku 2. są dobra i usługi, których nie było w roku 1. Załóżmy jednak, że ekonomiści mogą to określić. Jeśli ogólny poziom cen w roku 1. wynosił 100, a teraz wynosi 110, to znaczy, że rzeczy zdrożały o 10%. Jeśli założymy, że znamy tę relację, a powtarzam, trudno ją określić i nie ma doskonałego sposobu… to jak obliczymy relację między PKB realnym a nominalnym? Zawsze, gdy mówimy o PKB realnym, o PKB realnym w roku drugim… PKB realny w roku drugim. Mówiąc o PKB realnym, zawsze odnosimy się do cen w którymś roku bazowym. W tym przykładzie odnosimy realny PKB w roku drugim do dolarów z roku pierwszego. Zatem, mając dobra i usługi wytworzone w roku drugim, pomyślmy, co by było, gdyby miały te same ceny, co w roku pierwszym. To nam da realny PKB w roku drugim. Można po prostu myśleć o stosunku wartości. Stosunek… zapiszę. Nominalny PKB… To jest PKB w roku drugim w dolarach z roku drugiego, podzielony przez… właściwie to jest proporcja. Podzielone przez realny PKB w roku drugim. I jest to mierzone w dolarach z roku pierwszego. Mierzone w dolarach z roku pierwszego. Będzie to tym samym, co stosunek cen z roku 2. do cen z roku 1. To będzie stosunek… Wykorzystamy ten wskaźnik. To będzie 110 do 100. Zastanówcie się nad tym chwilę. Powiemy: „Te same dobra…”. Mierzy się te same dobra i usługi. PKB realny to mierzenie ich w cenach z roku pierwszego, a PKB nominalny - w cenach z roku drugiego. Jeśli rzeczy zdrożały o 10% w porównaniu z rokiem pierwszym, to PKB nominalny powinien być o 10% wyższy niż realny. Identyczny stosunek. Możemy teraz obrabiać to algebraicznie. Np. możemy powiedzieć… „Nominalny PKB…". To jest właśnie przypadek, o którym mówiliśmy. To jest PKB nominalny z roku drugiego. Możemy powiedzieć, że PKB nominalny… jest równy… możemy pomnożyć obie strony przez PKB realny. Mamy więc: 110… podzielić przez 100 razy PKB realny. Razy PKB realny. Pamiętajcie, to nie jest PKB nominalny z roku 2. To jest PKB realny z roku 2., mierzony w dolarach z roku 1. Albo możemy podzielić… możemy podzielić obie strony równania przez: „110 podzielić przez 100”, i uzyskujemy nominalny PKB w roku drugim podzielony przez 110/100. Przez 110/100. To daje nam realny PKB. Równa się realnemu PKB. To jest PKB nominalny w roku drugim. Jeszcze raz: PKB nominalny w roku drugim. Przy takim zapisie powstaje wrażenie, że bierzecie PKB nominalny w roku 2., a ceny wzrosły, jest wzrost poziomu cen zwany inflacją cen. Widzimy go tutaj. A teraz poddajemy go deflacji, by uzyskać PKB realny. Dzielimy go przez stosunek cen. Dzielimy go przez wartość, o którą wzrosły ceny. Można to nazwać stosunkiem cen z roku 2. do cen z roku 1. Ta wartość wynosi 1,1. Innymi słowy, poddajemy deflacji nominalny PKB w roku drugim, by uzyskać PKB realny w roku 2., czyli przedstawić go w cenach z roku 1. Ceny z roku pierwszego. A z tego powodu, liczba znajdująca się tutaj… ta liczba jest nazywana deflatorem. To jest nasz deflator PKB. Wybieracie rok bazowy, w tym przypadku rok pierwszy, mógłby to być rok 1985 albo 2006, wszystko jedno, który. Deflator PKB będzie się odnosił do tego roku bazowego. Skoro w roku bazowym było 100, to deflator pokaże, jakie są ceny w tym roku. Można cofać się w czasie. W roku 0 deflator mógł wynosić nawet 85, bo może rzeczy były tańsze. Może też wystąpić spadek cen, czyli deflacja, więc np. w roku drugim deflator wyniósłby 98. Nazywa się to deflatorem, bo, generalnie, z biegiem czasu postępuje inflacja, więc będziecie poddawać deflacji nominalny PKB. Będziecie dzielić go przez wartość większą od 1. Będzie to liczba większa niż 100/100, czyli wartość z roku bazowego do obliczania PKB realnego.