Umiarkowana inflacja w dobrej gospodarce

Każda gospodarka jest skomplikowana. W wielkim uproszczeniu pokażę pewien mechanizm. Zastanowię się, dlaczego dobre gospodarki często charakteryzuje umiarkowany poziom inflacji. Będzie to wprowadzenie do rozważań nad stagflacją. To przypadek inflacji w złej gospodarce. W zdrowej gospodarce zatrudnienie jest wysokie, potencjalni pracownicy mają większą siłę negocjacyjną. Więcej osób chce ich zatrudniać, mniej chce im zabrać pracę. Pensje idą w górę. A skoro pracuje więcej osób, za wyższe wynagrodzenie, to podskoczy także popyt. Bo więcej ludzi ma pieniądze. Jeśli zaś popyt idzie w górę, to przedsiębiorstwa... mogą to być fabryki, ale też zakłady usługowe, lepiej wykorzystują środki. A w takiej sytuacji firmy, fabryki itd. będą osiągać większe zyski. W dodatku jeśli będą blisko całkowitego wykorzystania środków, jeśli zobaczą, że to już prawie, to zechcą więcej zainwestować. Zmaksymalizują wykorzystanie środków dla jeszcze większego zysku, np. podwyższając ceny. To jest ten umiarkowany poziom inflacji. Widać go tu. Większy popyt, można produkować więcej, można więc podwyższać ceny. Zatem pojawia się inflacja na umiarkowanym poziomie. Wzrost cen powoduje też ujemne sprzężenie zwrotne. Trochę przyhamuje popyt. Dlatego to inflacja umiarkowana, nie jakaś szalona spirala inflacyjna. Skutkiem wzrostu inwestycji i wykorzystania środków będzie wzrost podaży. Będzie wzrost podaży. Jeszcze raz... to podstawa. Jeśli rośnie podaż, to cena musi... Wzrost podaży działa hamująco na ceny. Narysuję te wszystkie pętle sprzężenia zwrotnego. Tu jest sprzężenie zwrotne ujemne. Ale żeby dopełnić pętlę... jeśli więcej inwestujemy, to zbudujemy więcej fabryk, wzrośnie nasza zdolność świadczenia usług itp., a to zwiększy zatrudnienie. Gdy zyski są wysokie, firma chce się rozrastać. Czuje się bezpiecznie, z optymizmem patrzy w przyszłość. To sprzyja zatrudnieniu. Tak jak wykorzystanie czynników produkcji. Linia produkcyjna działa dłużej, trzeba więcej pracowników... To także podwyższa zatrudnienie. To jest ogólny wykres sprzężeń zwrotnych. Można go uzupełnić o różne niuanse. Ale już widzimy, dlaczego umiarkowany poziom inflacji jest kojarzony z serią dodatnich sprzężeń zwrotnych i dobrze działającą gospodarką.