If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Tablice z pismem klinowym: Historia

Tekst: dr Naraelle Hohensee. Tłumaczenie na język polski: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu wolontariuszy
Tablica z pismem klinowym z Anatolii, ok. 1900 p.n.e., glina 4,5 x 4,8 cm (Los Angeles County Museum of Art)
Tabliczka z pismem klinowym z Anatolii, ok. 1900 p.n.e., glina, 4.5 x 4.8 cm (Muzeum Sztuki Hrabstwa Los Angeles)
Tablice z pismem klinowym należą do najliczniejszych typów starożytnych artefaktów na świecie: szacuje się, że ponad pół miliona tego typu przedmiotów znajduje się w zbiorach muzealnych, a tysiące, a może nawet miliony, jeszcze nie zostało wydobytych. Stanowią one bogatą część światowego dziedzictwa, umożliwiając naukowcom zdobycie istotnych informacji na temat społeczeństw, które je stworzyły. Takie informacje są jeszcze bardziej pełniejsze i bardziej wartościowe gdy obiekty są prawidłowo wydobywane i udokumentowane przy wykopaliskach. Pozwala to ekspertom analizować nie tylko zawartość tablic , ale też ich fizyczną budowę i kontekst kulturowy.
Wraz z eskalacją konfliktu na Bliskim Wschodzie możliwości grabieży i nielegalnej sprzedaży tablic z pismem klinowym znacznie wzrosły. Prywatni handlarze, a także grupy bojowników takie jak ISIS, korzystają z braku ochrony i odpowiednich przepisów w krajach takich jak Irak, gdzie stosunkowo łatwo jest znaleźć i wydobyć obiekty o znaczeniu archeologicznym, a potem sprzedać je na czarnym rynku.
Jednak taka sprzedaż nie jest możliwa bez kupujących, którzy napędzają popyt. Wybitnym tego przykładem jest niedawna sprawa wniesiona przeciwko rodzinie Green, właścicielom sieci sklepów detalicznych Hobby Lobby z siedzibą w Oklahomie. W 2010 i 2011 r. Urząd Celny i Kontroli Granic Stanów Zjednoczonych przechwycił kilka paczek skierowanych do firmy. Zostały one oznaczone jako „próbki kafelków” i udokumentowane jako pochodzące z Turcji, ale w rzeczywistości zawierały ponad 5500 tabliczek z pismem klinowym, cegieł, glinianych
i stempli cylindrycznych uważanych za pochodzące z Iraku. Rodzina Green - znani kolekcjonerzy przedmiotów związanych z biblijnym Bliskim Wschodem - zapłacili 1,6 miliona dolarów prywatnemu handlarzowi w zamian za przesyłki. Zgodzili się na konfiskatę wszystkich artefaktów i zapłacili grzywnę w wysokości 3 milionów dolarów Departamentowi Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych.
Grabież i nielegalna sprzedaż ważnych historycznych artefaktów jest szkodliwa dla globalnego dziedzictwa kulturowego z wielu powodów: utrudnia badania, oddziela obiekty od ich historycznego kontekstu i okrada zagrożone społeczności z ich prawowitej własności kulturowej. Przypadek Hobby Lobby podkreśla znaczenie nadzorowania takiego handlu nie tylko w miejscach, w których znajduje się artefakty, ale także tam, gdzie są gromadzone i kupowane.

Dodatkowe źródła (w języku angielskim):

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.