Główna zawartość
Sztuka basenu Morza Śródziemnego w starożytności
Kurs: Sztuka basenu Morza Śródziemnego w starożytności > Rozdział 3
Lekcja 2: Okres predynastyczny i Stare Państwo- Paleta Narmera
- Paleta Narmera
- Wielkie Piramidy w Gizie
- Piramida Cheopsa
- Stare Państwo: Piramida Chefrena i Wielki Sfinks
- Piramida Mykerinosa
- Król Mykerinos (Menkaure) i królowa
- Wielkie Piramidy w Gizie
- Siedzący skryba - film z polskimi napisami
© 2023 Khan AcademyWarunki użytkowaniapolitykę prywatnościInformacja o plikach cookie
Stare Państwo: Piramida Chefrena i Wielki Sfinks
Piramida Chefrena, ok. 2520-2494 r. p.n.e. (fot. dr Amy Calvert) Rozmiar i wygląd
Druga wielka piramida w Gizie, zbudowana przez Chefrena, drugiego syna Cheopsa, na swoim szczycie do dziś posiada zachowane pozostałości po obudowie (niegdyś pokrywała ona każdą z trzech znajdujących się tam piramid). Mimo, że piramida ta wydaje się większa niż piramida Cheopsa, to w rzeczywistości jest od niej nieco mniejsza - została ona wzniesiona w miejscu, w którym płaskowyż jest wyższy o 10 metrów (33 stopy).
Wnętrze
Wnętrze owej piramidy jest znacznie prostsze niż wnętrze piramidy Cheopsa. Znajduje się w niej jedna komnata pogrzebowa, jedna mała, dodatkowa komnata i dwa przejścia. Świątynia pogrzebowa znajdująca się u podstawy piramidy była o wiele bardziej skomplikowana niż podobna świątynia z piramidy Cheopsa, była również po brzegi wypełniona posągami króla - ponad 50 rzeźbami naturalnej wielkości.
Dolna świątynia
Dolna świątynia piramidy Chefrena zachowała się w niezwykle dobrym stanie. Znajduje się ona na wschodnim krańcu prowadzącej od podstawy piramidy grobli. Świątynię zbudowano z megalitycznych bloków obłożonych granitową okładziną, z podłogą z białego polerowanego kalcytu. Puste podstawy posągów wskazują, że w świątyni pierwotnie znajdowały się dodatkowo 24 wizerunki faraona.
Filary Dolnej Świątyni Cheopsa (fot. dr Amy Calvert)
Wielki Sfinks
Obok grobli łączącej dolną świątynię Chefrena z jego świątynią pogrzebową znajduje się największe dzieło w historii egipskiej rzeźby: Wielki Sfinks. Bliski związek obu tych budowli wskazuje, że ów olbrzymi lew z głową króla był wzniesiony właśnie dla Chefrena.
Wielki Sfinks (fot. dr Amy Calvert)
Sfinks został wyrzeźbiony w skalnym podłożu płaskowyżu Gizy i przypuszcza się, że zarys górnej części tego potężnego posągu powstał po odłupaniu bloków kamiennych potrzebnych do budowy dolnej świątyni.
Chefren, Muzeum Egipskie, Kair
Chefren
Lew był symbolem królów. Symbolizował też horyzont - łączono go więc ze słońcem. Połączenie tego potężnego zwierzęcia i głowy faraona stało się wizerunkiem, który dobrze się przyjął i wielokrotnie pojawiał się w historii Egiptu. Królewska głowa była wykonana w mniejszej skali niż reszta postaci. Wynikało to z niedoskonałości użytego kamienia. Wszelkie mankamenty materiału rzeźbiarze próbowali zrekompensować poprzez wydłużenie ciała zwierzęcia.
Bezpośrednio naprzeciwko Sfinksa znajduje się oddzielna kaplica ku jego czci. Niewiele jednak o niej wiadomo, nie istnieją bowiem żadne teksty z okresu Starego Państwa, które odnosiłyby się do Sfinksa czy też do jego świątyni. Świątynia Sfinksa przypomina grobową świątynię Chefrena, ma też granitowe kolumny tworzące arkady otaczające położony w centrum dziedziniec. Jej unikalną cechą jest to, że posiada dwa sanktuaria, na wschodzie i na zachodzie - prawdopodobnie jest to nawiązanie do wschodu i zachodu słońca.
Autor eseju: dr Amy Calvert
Dodatkowe źródła (w języku angielskim):
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji