If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Nike rozwiązująca sandał, Świątynia Ateny Nike (Akropol) — film z polskimi napisami

Nike rozwiązująca sandał, południowy parapet świątyni Ateny Nike, Akropol, Ateny, Grecja, ok. 410 p.n.e., marmur, wysokość 1 m (Muzeum Akropolu, Ateny).
Opowiadają: dr Steven Zucker i dr Beth Harris.
Stworzone przez: Steven Zucker i Beth Harris.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

(muzyka fortepianu) [Steven] Kiedy wędrujesz świętą drogą w górę na Akropol, zanim przejdziesz przez budynek bramy, Propyleje, widzisz małą, piękną, jońską świątynię, świątynię poświęconą Atenie Nike. [Beth] W środku niej, jak zwykle w greckich świątyniach, znajdowała się rzeźba bogini Ateny Nike. To Atena kojarzona ze zwycięstwem i wojną. Nike oznacza zwycięstwo. Ta przestrzeń jest bardzo ograniczona i w pewnym momencie ludzie bali się upadku, więc dodali balustradę, parapet, który był wyrzeźbiony serią małych figur, tak naprawdę, sam parapet miał nie więcej niż 1,2 metra. [Beth] Zatem parapet to rodzaj balustrady i przestrzeń, gdzie można chodzić, ale te figury nie były umieszczone wewnątrz, były zwrócone do wchodzących na górę. [Steven] To, co widzimy wyrzeźbione na dość wysokim reliefie to seria figur Nike, to znaczy, uskrzydlone figury zwycięstwa. [Beth] Najsłynniejszą jest Nike rozwiązująca sandał. Nigdy nie wiem, czy ona zdejmuje swój sandał, czy ubiera go. [Steven] Myślę, że zdejmuje go. Sądzę, że rozwiązuje węzeł i sandał zaraz spadnie. A to dlatego, że będzie za chwilę chodzić po świętej ziemi. [Beth] Zatem mamy figurę, która z definicji jest "przekrzywiona". Podnosi jedną stopę, żeby odwiązać węzeł sandału. Drugą nogę ma zgiętą, pochyla się do przodu, ale jej lewe ramię unosi się, żeby utrzymać równowagę i widać skrzydło zaraz za nim. [Steven] Tak właściwie, są tam dwa skrzydła, jeśli dobrze spojrzysz. To dobrze, że je ma, ponieważ to właśnie te skrzydła pomagają jej utrzymać równowagę. Tak, to bardzo interesujące, ponieważ u szczytu okresu klasycznego, duży nacisk kładziono na to, aby figury wydawały się odprężone, równe i wyważone. A tutaj mamy kogoś, kto, jak już powiedziałeś, właściwie wygląda dziwnie. [Beth] Kiedy pomyślisz na przykład o Doryforosie, typowej klasycznej rzeźbie, to jedna część ciała równoważy drugą w kontrapoście. Masz rację, tutaj mamy zamierzone zainteresowanie formą, która jest przekrzywiona. [Steven] Ta figura pochodzi z około 410 roku, więc mamy koniec stulecia i widzimy, że artysta podjął temat klasycznego ujęcia związku między ciałem a tkaniną i podkreślił go. [Beth] Jeśli chodzi o klasyczne przedstawienie tkaniny, odwołujesz się do stylu Fidiasza, którego pracę widzimy w rzeźbach Partenonu. Tam tkanina przylega do kształtów ciała i tworzy bardzo skomplikowane załamania. [Steven] Ale nie odkrywa tyle. To jedno z najbardziej erotycznych dzieł sztuki, jakie znajdujemy na Akropolu. [Beth] W figurach Partenonu, na przykład, w rzeźbach frontonu, widzimy jak tkanina podąża za kształtami ciała i opada. [Steven] Widać to szczególnie na tak zwanych "Trzech boginiach". Dokładnie! [Beth] Ale tutaj, tkanina wydaje się przezroczysta, możemy naprawdę zobaczyć pod nią nagie ciało. [Steven] Spójrz, jak wyeksponowane jest jej lewe udo, jej piersi, jak widoczny jest jej brzuch, ale potem zobacz, jak dużo jest załamań tkaniny na jej ramieniu, wyglądają pięknie. Właściwie widać, że artysta stworzył małe zagęszczenia tkaniny, dając nam wrażenie jej ciężaru. [Beth] Prawe ramię figury jest nagie, ale lewe jest zakryte. Ale w obu przypadkach widzimy ciało. Widzimy coś, co historycy sztuki nazywają "łańcuchem fałd", jakbyś trzymał łańcuch, który opada wraz z naciskiem grawitacji, przyciągając uwagę zacienieniami do przestrzeni między jej nogami. Mamy tu wyraźny erotyzm. Nike rozwiązująca sandał to tylko jeden z wielu paneli wzdłuż balustrady. Na innym panelu widzimy dwie Nike lub Nikai, trzymające zwierzę na ofiarę. A na jeszcze innych panelach widzimy figury Nike, niosące trofea z okazji zwycięstwa. [Steven] Zatem to wszystko, w kontekście Akropolu, w kontekście Partenonu, podkreśla wagę wojennego zwycięstwa. I nie tylko późniejszego zwycięstwa nad Persami, ale także wyniszczającej wojny ze Spartą, Wojny Peloponeskiej. [Beth] Tak, Sparta była długo trudnym do pokonania wrogiem Aten. (muzyka fortepianu)