If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Rebelia Shaysa

Zbrojny bunt doprowadził do centralizacji rządu nowo utworzonych Stanów Zjednoczonych.

Streszczenie

  • W sierpniu 1786 roku weteran wojny rewolucyjnej Daniel Shays poprowadził zbrojny bunt w Springfield w stanie Massachusetts, aby zaprotestować przeciwko temu, co postrzegał jako niesprawiedliwą politykę ekonomiczną i korupcję polityczną legislatury stanu Massachusetts.
  • Rebelia Shaysa obnażyła słabość rządu w ramach Artykułów Konfederacji i skłoniła wielu - w tym Jerzego Waszyngtona - do wezwania by wzmocnić rząd federalny w celu stłumienia przyszłych powstań.
  • Rebelia, która ożywiła retorykę wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, ukształtowała debatę nad odpowiednim zakresem i władzą rządu USA, która ostatecznie zaowocowała powstaniem Konstytucji USA.

Daniel Shays oraz trudna sytuacja farmerów i weteranów

W XVIII wieku farmerzy w zachodnim Massachusetts byli oburzeni podatkami nakładanymi przez daleki i nieżyczliwy rząd; zbuntowali się. Rząd odpowiedział próbą stłumienia buntu.
Jeśli myślałeś, że rząd w opisie to Wielka Brytania, pomyśl jeszcze raz! Opisana powyżej rebelia nie miała miejsca w 1776 roku, ani nie dotyczyła Wielkiej Brytanii. Farmerzy, o których mowa - prowadzeni przez rewolucjonistów, którzy walczyli przeciwko takim podatkom w amerykańskiej wojnie o niepodległość - buntowali się przeciwko podatkom nałożonym przez rząd stanu Massachusetts.
Daniel Shays, urodzony w Massachusetts w 1747 roku jako irlandzki imigrant, był pozbawionym ziemi robotnikiem rolnym, gdy wybuchła wojna rewolucyjna. Wstąpił do lokalnej milicji, walczył w bitwach pod Bunker Hill, Saratogą i Lexington, i awansował do stopnia kapitana w Piątym Pułku Massachusetts. Został ranny w bitwie i nigdy nie otrzymał zapłaty za swoją służbę wojskową. Kiedy w 1780 roku wrócił do domu w Brookfield, wiejskiej okolicy na zachód od Bostonu, został postawiony przed sądem za długi, które nie zostały spłacone, gdy walczył na wojnie. Ponieważ nie otrzymał wynagrodzenia za swoją służbę, nie miał jak spłacić tych długów.
Poor quality engraving depicting Daniel Shays and Job Shattuck in Revolutionary-era garb.
Grafika przedstawiająca Daniela Shaysa i Joba Shattucka, zamieszczona na okładce Bickerstaff's Boston Almanack, 1787. Źródło obrazu: Wikimedia Commons
Po wzięciu udziału w kilku spotkaniach miejskich Shays odkrył, że wielu innych weteranów i farmerów było w takiej samej sytuacji. Zebrali się oni razem, aby złożyć petycję do legislatury stanu Massachusetts o umorzenie długów. Legislatura była w tym czasie zdominowana przez wschodnie elity bankowe i kupieckie, które nie rozumiały trudnej sytuacji społeczności wiejskich. Wszystkie propozycje umorzenia długów zostały odrzucone.
Massachusetts Governor John Hancock—signer of the Declaration of Independence—had refused to prosecute debtors for back taxes. But, in early 1785—perhaps anticipating trouble ahead—he resigned his post, claiming poor health. He was replaced by James Bowdoin, who took a much more confrontational approach. While Bowdoin initiated civil actions to collect delinquent tax debts, the state legislature imposed even more taxes.

Rebelia Shaysa i jej konsekwencje

Ruch protestu, w którym Shays brał aktywny udział, a w końcu objął rolę przywódcy, ożywił retorykę rewolucji amerykańskiej i pretensje kolonistów do brytyjskiego sposobu panowania. Robotnicy wiejscy sprzeciwiali się polityce gospodarczej i korupcji w polityce stanu Massachusetts. Po dopiero co stoczonej rewolucji, zainspirowanej w dużej mierze sprzeciwem wobec brytyjskiej polityki podatkowej, mieli za złe stanowe nakładanie obciążających podatków i surowe warunki kredytowe narzucane przez banki..1 Job Shattuck, farmer z Groton, poprowadził w 1782 roku protest, podczas którego on i jego zwolennicy fizycznie uniemożliwili pobór podatku od robotników wiejskich. W następnym roku w mieście Uxbridge tłum przejął skonfiskowane mienie i zwrócił je dawnym właścicielom.
W sierpniu 1786 roku legislatura Massachusetts zakończyła obrady, nie zajmując się petycjami o umorzenie długów, składanymi przez wiejskie społeczności stanu. 29 sierpnia grupa protestujących, nazywających siebie Regulatorami, zebrała się w Northampton, aby powstrzymać sąd okręgowy przed zwołaniem posiedzenia.
W odpowiedzi gubernator Bowdoin przygotował plany awaryjne, aby użyć milicji do stłumienia wszelkich takich działań w przyszłości. 5 września protestujący zamknęli sąd w Worcester i gubernator Bowdoin rozkazał milicji stłumić protest. Milicja jednak solidaryzowała się z protestującymi i odmówiła wykonania rozkazu gubernatora, co skłoniło Bowdoina do zwerbowania i sfinansowania nowej prywatnej milicji.
25 stycznia 1787 roku Shays poprowadził grupę blisko 1200 protestujących w marszu do federalnej zbrojowni w Springfield. Czekała na nich prywatna milicja Bowdoina, a w wyniku potyczki zginęło czterech zwolenników Shaysa, a 20 zostało rannych.2
Powstania ludowe, takie jak bunt Shaysa, postawiły pilne pytanie, czy demokratyczne rządy utworzone po rewolucji amerykańskiej mogą przetrwać. Na mocy Artykułów Konfederacji Kongres miał niezwykle ograniczone uprawnienia. Nie miał uprawnień do finansowania wojsk w celu stłumienia rebelii, ani do regulowania handlu i tym samym łagodzenia trudów ekonomicznych robotników wiejskich. Generał George Washington ponownie zaangażował się w politykę, by promować silny rząd narodowy, który byłby w stanie skutecznie radzić sobie z powszechnym niezadowoleniem.
Bunt Shaysa skłonił Waszyngtona i innych nacjonalistów - w tym Aleksandra Hamiltona i Jamesa Madisona - do ogłoszenia, że Artykuły Konfederacji są niewystarczające i wezwania do poparcia Konstytucji opracowanej przez Konwencję Konstytucyjną w 1787.
Perspektywa zbrojnych rozruchów, takich jak ten, któremu przewodził Shays, umocniła delegatów konwencji w przekonaniu, że rząd narodowy musi być potężniejszy. Co więcej, zmieniło to opinię tych delegatów, którzy wcześniej opowiadali się za bardziej ograniczonymi uprawnieniami rządu w ramach Artykułów Konfederacji. W bezpośrednim wyniku Buntu Shaysa, Konstytucja USA przyznała stanom uprawnienia do tłumienia przemocy w przyszłości.3
W 1788 roku Daniel Shays został ułaskawiony przez stan Massachusetts i mógł wrócić do domu z Vermont, gdzie ukrywał się w lesie. Otrzymał też spóźnione wynagrodzenie za pięcioletnią służbę w Armii Kontynentalnej podczas wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych.

Jak uważasz?

Jak sądzisz co było najważniejszym zarzutem Shaysa? Czy było coś jeszcze, co mógł zrobić, by uzyskać zmniejszenie długu?
Czy bardziej solidaryzujesz się z wiejskimi robotnikami z Massachusetts czy z nacjonalistami pod wodzą Jerzego Waszyngtona? Czy poglądy tych różnych grup są nie do pogodzenia?
Jakie były najpoważniejsze konsekwencje buntu Shaysa?
Jak myślisz, dlaczego ci sami ludzie, którzy nie chcieli płacić podatków Brytyjczykom podczas rewolucji, byli tak wściekli, gdy obywatele w ich własnym narodzie nie chcieli płacić podatków?

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.