If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Prawa kobiet i kongres kobiet w Seneca Falls

Pierwszy ruch na rzecz praw kobiet postulował o równe prawa dla białych kobiet, korzystając z klimatu religijnego odrodzenia i popularności ruchów abolicjonistycznych.

Streszczenie

  • Ruch na rzecz praw kobiet w połowie XIX wieku zyskał na sile dzięki nastrojom abolicjonistycznym i religijnemu zapałowi towarzyszącemu drugiemu wielkiemu przebudzeniu.
  • Deklaracja Praw i Sentymentów, opublikowana na konwencji w Seneca Falls w 1848 roku, używała języka konstytucyjnego do podkreślenia niespójności pomiędzy narodowymi zobowiązaniami do równości ludzi i traktowania kobiet.
  • Kobiety wykorzystały swoją wiedzę na temat wszystkiego, co dotyczy sfery prywatnej- domu - do zorganizowania i wzmocnienia pozycji białych kobiet.

Abolicja dla początków praw kobiet

Kobiety przewodziły wielu reformom w okresie przedwojennym, od transcendentalizmu przez wstrzemięźliwość po abolicję. Prowadząc te reformy, kobiety zyskały polityczną siłę przebicia, która zapoczątkowała pierwszą falę amerykańskiego feminizmu. Paradoksalnie, kult prawdziwej kobiecości (kultura domowości) - pogląd, że kobiety powinny pozostać zepchnięte do domu - odegrał rolę w zachęcaniu kobiet do uczestnictwa w ruchach publicznych. Na przykład kobiety, które opowiadały się za wstrzemięźliwością, podkreślały swoją rolę jako moralnych strażników domu, by bronić się przed odurzaniem. Niektóre kobiety opowiadały się za znacznie szerszą rolą - edukowaniem dzieci i mężczyzn w zakresie solidnych zasad republikańskich, takich jak wolność i sprawiedliwość.
Feministyczne apele z początku XIX wieku czerpały głównie z religii, pobudzone przez duchowe ożywienie Drugiego Wielkiego Przebudzenia. Ale to praca w wysiłkach przeciwko niewolnictwu posłużyła kobietom za trampolinę do podjęcia działań przeciwko nierówności płci. Szczególnie kobiety z Północy doszły do wniosku, że podobnie jak ludzie zniewoleni, są trzymane w kajdanach w społeczeństwie zdominowanym przez mężczyzn.
Dwie czołowe abolicjonistki, Sarah i Angelina Grimké, odegrały główną rolę w połączeniu walki o zakończenie niewolnictwa z walką o równouprawnienie kobiet. Siostry Grimké urodziły się w zamożnej rodzinie posiadającej niewolników w Karolinie Południowej. Obie dały się porwać religijnemu zapałowi Drugiego Wielkiego Przebudzenia i przeniosły się na Północ.
W połowie lat 30. XIX wieku siostry przyłączyły się do ruchu abolicjonistycznego, a w 1837 roku wyruszyły w trasę z publicznymi wykładami, podczas których promowały abolicję wśród publiczności złożonej zarówno z kobiet, jak i mężczyzn, znanej jako zgromadzenia promiskuityczne. Ta publiczna akcja wywołała skandal w szanowanym społeczeństwie, w którym nie było mowy o tym, by kobiety prowadziły wykłady dla mężczyzn. William Lloyd Garrison, redaktor słynnej abolicjonistycznej gazety "The Liberator", poparł publiczne wykłady sióstr Grimké, ale inni abolicjoniści nie poparli ich. Ich trasa wykładowa posłużyła jako punkt zwrotny - reakcja przeciwko nim sprawiła, że kwestia właściwej sfery kobiet w społeczeństwie wysunęła się na pierwszy plan debaty publicznej.
Sarah i Angelina Grimké. Źródło obrazu: left, Wikimedia Commons; right, Wikimedia Commons

Seneca Falls i Deklaracja Praw i Sentymentów

Uczestnictwo w ruchu abolicjonistycznym doprowadziło wiele kobiet do zjednoczenia się w sprawie ich własnego podporządkowania, które w tamtym czasie było porównywane z podporządkowaniem Afroamerykanów, ale nie było z nim równe. Elizabeth Cady Stanton, Lucy Stone, Lucretia Mott i Susan B. Anthony przewodziły temu ruchowi. Anthony pozostawiła po sobie takie dziedzictwo dla sprawy feministycznej, że postępowe kobiety wszędzie nazywano Suzy Bs. Opinia publiczna uważała Elizabeth Cady Stanton za dość radykalną za sugerowanie, że kobiety powinny mieć prawo do głosowania w latach 40. XIX wieku.
W 1848 roku około 300 feministek i feministów, z których wielu było weteranami kampanii abolicyjnej, zebrało się na Zjeździe w Seneca Falls w Nowym Jorku na konferencji poświęconej prawom kobiet, zorganizowanej przez Lucretię Mott i Elizabeth Cady Stanton. Było to pierwsze z corocznych spotkań, które trwają do dziś. Uczestnicy zgodzili się na Deklarację Praw i Sentymentów opartą na Deklaracji Niepodległości. Deklaracja głosiła: "Uważamy te prawdy za oczywiste: że wszyscy ludzie są stworzeni równymi; że zostali obdarzeni przez Stwórcę pewnymi niezbywalnymi prawami; że wśród nich jest życie, wolność i dążenie do szczęścia". "Historia ludzkości", kontynuował dokument, "jest historią powtarzających się urazów i zuchwałości ze strony mężczyzny wobec kobiety, mających w bezpośrednim celu ustanowienie nad nią absolutnej tyranii".
Elizabeth Cady Stanton, główna autorka Deklaracji Praw i Sentymentów, oraz Susan B. Anthony. Źródło obrazu: Wikimedia Commons

Republikańskie macierzyństwo

Niektóre północne reformatorki widziały nowe i istotne role dla swojej płci w sferze edukacji. Wierzyły one w tradycyjne role płciowe, postrzegając kobiety jako z natury bardziej moralne i opiekuńcze niż mężczyźni. Ze względu na te cechy, feministki twierdziły, że kobiety mają wyjątkowe kwalifikacje do podjęcia roli wychowawców dzieci. Idea ta pojawiła się pod koniec 1700 roku, ale została sformułowana i zyskała poparcie w połowie XIX wieku wraz z powstaniem pierwszego ruchu na rzecz praw kobiet.
Katarzyna Beecher, córka Lymana Beechera i siostra Harriet Beecher Stowe, forsowała rolę kobiet jako edukatorów. W swojej książce z 1845 roku, The Duty of American Women to Their Country, przekonywała, że Stany Zjednoczone straciły swój moralny kompas z powodu demokratycznego nadmiaru. Zarówno "inteligencja, jak i cnota" były zagrożone w epoce zamieszek i nieporządku. Kobiety, argumentowała, mogą przywrócić moralne centrum poprzez zaszczepienie w dzieciach poczucia dobra i zła. Beecher reprezentowała północną, kobiecą wrażliwość klasy średniej. Dom, a zwłaszcza salon, stał się miejscem, w którym północna kobieta miała władzę. Widać to w obrazie Jamesa Peale'a Artysta i jego rodzina. Na pierwszym planie znajduje się matka, natomiast mężczyzna jest fizycznie zablokowany przez jej postać, co oznacza dominującą rolę, jaką odgrywa ona w opiece nad dziećmi.
James Peale, Artysta i jego rodzina, 1795, przedstawiający republikańskie macierzyństwo. Źródło obrazu: Wikimedia Commons
Duch religijnego przebudzenia i reformy w epoce antebellum wpłynął na życie kobiet, pozwalając im myśleć o swoim życiu i społeczeństwie w nowy i wzmacniający sposób. Chociaż ta wczesna faza amerykańskiego feminizmu nie doprowadziła do natychmiastowego uzyskania praw politycznych przez kobiety - została przyćmiona przez walkę o abolicję w połowie XIX wieku - rozpoczęła ona długi proces przezwyciężania nierówności płci w Ameryce.

Jak uważasz?

Porównaj ruch praw kobiet z połowy XIX wieku i ruch abolicyjny.
Jak początek ruchu na rzecz praw kobiet zakwestionował normy płci? W jaki sposób je wzmocnił?
Jakie kobiece tożsamości rasowe były reprezentowane przez pierwsze ruchy praw kobiet? Które nie były?

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.