Główna zawartość
Historia USA - kurs rozszerzony
Kurs: Historia USA - kurs rozszerzony > Rozdział 6
Lekcja 4: "Nowe południe"- Kompromis 1877 roku
- Sytuacja Afroamerykanów po zniesieniu niewolnictwa
- Nowe południe
- Prawo Jima Crowa - wprowadzenie. Film z polskimi napisami
- Prawa Jima Crowa - Czarny kodeks i okres rekonstrukcji. Film z polskimi napisami
- Prawo Jima Crowa - XIV i XV poprawka do Konstytucji. Film z polskimi napisami
- Prawa Jima Crowa - Kompromis z 1877 roku i sprawa Plessy przeciw Ferguson - film z polskimi napisami
- Plessy v. Ferguson - film z polskimi napisami
- Prawa Jima Crowa
- Nowe południe
© 2023 Khan AcademyWarunki użytkowaniapolitykę prywatnościInformacja o plikach cookie
Prawo Jima Crowa - wprowadzenie. Film z polskimi napisami
Kim był Jim Crow? Kim opowiada o genezie praw Jima Crowa, które wprowadziły segregację rasową na południu Stanów Zjednoczonych.
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji
Transkrypcja filmu video
W tym nagraniu chciałabym poruszyć temat segregacji określanej przez prawa Jima Crowa, obecnej w USA, w przybliżeniu, w latach 1877 - 1954. Chociaż, właściwie
działo się to trochę dłużej. Być może zapamiętaliście
niektóre aspekty systemu segracji Jima Crowa
gdy opisywaliśmy ruch praw obywatelkich. System ten zakładał odebranie
praw wyborczych Afroamerykanom, oraz nakaz osobnego korzystania
z udogodnień publicznych. Mam tutaj na myśli wszystkie obiekty i urządzenia użyteczności publicznej. Przykładem może być transport publiczny, osobne miejsca w pociągach i autobusach. Oraz w hotelach, toaletach, basenach, czy fontannach wody pitnej. W tych miejscach w przestrzeni publicznej Afroamerykanie byli traktowani jak obywatele drugiej kategorii. Nie mogli swobodnie się przemieszczać, podejmować pracy, nie chroniło ich prawo. Właściwie nie mieli żadnych korzyści,
jakie daje obywatelstwo amerykańskie, jeśli płaci się podatki i przestrzega prawa. Ponieważ w tych czasach ten rodzaj segregacji był legalny, stosowano go nie tylko w praktyce, ale zgodnie z prawem. Skąd się zatem wzięły prawa Jima Crowa? Zacznijmy od nazwiska Jim Crow. Nie należało ono do konkretnej osoby, ale do szablonowej postaci. Postacie takie są powszechnie znane
i posiadają podstawowe cechy charakteru. Występują zazwyczaj w komediach
i są obecne również w dzisiejszych czasach, w różnego rodzaju widowiskach. Przykładem takiej postaci jest
roztargniony profesor lub, od niedawna, narwana
cud dziewczyna, czyli ktoś, kto zmieni twoje życie poprzez
swoje alternatywne podejście do świata. Cóż, Jim Crow był jedną z takich postaci. Występował w formie rozrywki
zwanej widowiskiem minstreli, bardzo w tych czasach popularnym, przypominającym wodewil,
występem na żywo. Widowiska te były
w istocie popularne na północy Stanów, w miejscach takich jak Nowy Jork. Głównie w latach 30 i 40 XIX wieku
w okresie przedwojennym, przed wojną secesyjną. Postać Jima Crowa miala uchodzić za
głupkowatego niewolnika, który mieszkał na plantacji. Jim Crow był prawie zawsze grany przez białego mężczyznę
z pomalowaną na czarno twarzą. Nie był to więc prawdziwy
Afroamerykanin, ale jego karykatura, przedstawiana przez białego,
który był członkiem trupy minstreli. I tak nazwisko Jima Crowa
stało się synonimem Afroamerykanina
i niewolnika na początku XIX wieku. W ten sam sposób imię Patty stało się synonimem Irlandczyka. A zatem, termin Jim Crow,
czy też prawa Jima Crowa, oznaczał prawa utworzone przeciwko Afroamerykanom. Dobrze, wiemy już skąd wzięło się imię. Ale skąd wziął się cały ten system? Żeby się dowiedzieć, musimy
naprawdę głęboko zanurkować w amerykańską historię. Nie mogę tutaj poruszyć
wszystkich aspektów. Spróbujmy spojrzeć na temat
z szerokiej perspektywy i spróbować zrozumieć
ogólny zarys niewolnictwa, wojny secesyjnej i relacji między rasami
po wojnie secesyjnej. Wtedy zobaczymy początki Jima Crowa. Poszłam tutaj na całość
i stworzyłam pionową linię czasu. To od czego rozpoczęłam,
to koniec wojny secesyjnej. Przed wojną secesyjną w południowych Stanach Zjednoczonych, które oznaczyłam tu na czerwono, niewolnictwo było legalne. W stanach tych lub w koloniach, które były tam wcześniej, od około 1620 roku, przywożono afrykańskich
niewolników, by pracowali na plantacjach roślin przynoszących szybki dochód: tytoniu lub bawełny. Tego typu system niewolnictwa trwał dopóki w równowadze był układ
sił między Północą, gdzie niewolnictwo było nielegalne, a Południem, gdzie na
niewolnictwie opierały się systemy ekonomiczny i polityczny, Stało się to przyczyną podziału
państwa i wojny secesyjnej. W 1863 roku Abraham Lincoln, prezydent Stanów Zjednoczonych, wydał Proklamację Emancypacji. Głosił w niej, że wszyscy niewolnicy w stanach będących wtedy w stanie rebelii byli wolnymi ludźmi. Jednakże dopiero po
zakończeniu wojny secesyjnej nastąpiło zniesienie niewolnictwa na terenie USA. Zniesienie niewolnictwa
stało się prawdziwym problemem dla południowych stanów. Oczywiście była to wspaniała rzecz dla niewolników. Mogli teraz swobodnie się
przemieszczać, pracować i zawierać związki małżeńskie.
Przynajmniej w teorii. Jednak oznaczało to również, że
system niewolniczy, w którym określone były
polityka, ekonomia i normy społeczne na
Południu od ponad 200 lat, został zniesiony i teraz
należało go czymś zastąpić. Dlatego też, zaraz po
zakończeniu wojny secesyjnej, powstało pytanie: jak mają wyglądać relacje
między rasami na Południu? Jak biali i czarni mieli
koegzystować ze sobą poza systemem niewolniczym, który dominował w całym regionie od ponad 200 lat? Odpowiemy na to w następnym nagraniu.