Główna zawartość

Historia USA - kurs rozszerzony

Kurs: Historia USA - kurs rozszerzony > Rozdział 7

Lekcja 5: I wojna światowa: wojsko i dyplomacja

Prezydentura Woodrowa Wilsona

Hasło wyborcze ubiegającego się o reelekcję Wilsona brzmiało „On nie posłał nas na wojnę”. Już niedługo jednak przestało być ono aktualne.

Streszczenie

Woodrow Wilson był dwudziestym ósmym prezydentem Stanów Zjednoczonych. Sprawował swój urząd dwie kadencje od 1913 do 1921.
Wilson był Progresywnym Demokratą, który wierzył w siłę rządu Federalnego, którego celem było ujawnianie korupcji, wprowadzenie mechanizmów regulujących gospodarkę, eliminowanie nieetycznych praktyk w biznesie oraz dążenie do poprawy warunków panujących w społeczeństwie.
W czasie trwania kadencji Wilsona w rządzie federalnym panowała segregacja rasowa, a Ku Klux Klan wzmógł z dużą siłą swoje działania.
Druga kadencja Wilsona upłynęła w cieniu I wojny światowej. Mimo że Wilson prowadził kampanię pod hasłem "On nie posłał nas na wojnę", przybierająca na sile niemiecka agresja sprawiła w końcu, że trzymanie się z dala od konfliktu stało się dla Stanów Zjednoczonych niemożliwe.

Dojście do władzy Woodrowa Wilsona

Woodrow Wilson urodził w się w Staunton w Virginii w 1858 w rodzinie prezbiteriańskiego pastora, który był jednym z założycieli Południowego Prezbiteriańskiego Kościoła. Jego wychowanie religijne ukształtowało jego późniejsze poglądy polityczne i spojrzenie na świat. Dorastał w Georgii i Karolinie Południowej. Był pierwszym Południowcem, który został wybrany na prezydenta od czasów Jamesa Polka w 1848 r.

Wilson wystartował w wyborach prezydenckich z ramienia Partii Demokratycznej w 1912 i odniósł sukces. Wilson prowadził kampanię polityczną bazując na programie "New Freedom", który przewidywał reformę systemu bankowego, regulacje przepisów celnych i zasad panujących w biznesie w poszanowaniu praw wolności jednostki oraz prywatnej przedsiębiorczości w przemyśle.start superscript, 1, end superscript

Pierwsza kadencja Woodrowa Wilsona

Podczas swojej kadencji Wilson realizował swój program. Obniżał taryfy, tworzył System Rezerwy Federalnej, wspierał wprowadzenie ustawodawstwa antymonopolowego, poprawiał rozporządzenia dające ochronę pracownikom przedsiębiorstw i powołał Federalną Komisję Handlu, by przeciwdziałać monopolistom. Program Wilsona odzwierciedlał jego wiarę w progresywizm, wśród założeń którego było wykorzystanie władzy rządu federalnego do kontroli gospodarki, ujawniania korupcji i poprawy społeczeństwa poprzez ograniczenie negatywnych skutków uprzemysłowienia.squared

Fotos z filmu Narodziny Narodu cytujący pozytywną opinię Woodrowa Wilsona na temat działalności Ku Klux Klanu. Podczas swojej kadencji Wilson wprowadził segregację na stanowiskach federalnych. Ilustracja udostępniona za zgodą Wikimedia Commons.

Na froncie praw obywatelskich za czasów administracji Wilsona nastąpił regres. Współpraca z Demokratami z Południa spowodowała, że Rząd Federalny utrzymał segregację rasową. Po latach walki o prawa obywatelskie Afro-amerykanie utracili swoje przywileje, a Ku Klux Klan przeżywał prawdziwe odrodzenie swojej działalności. Prezydent Wilson symbolicznie opowiedział się za KKK zamawiając prywatny pokaz filmu D.W. Griffitha Narodziny Narodu, w którym Afro-amerykanie byli pokazywani jako dzicy, barbarzyńscy przestępcy, a KKK jako praworządni obywatele stojący na straży segregacji rasowej zapewniającej porządek społeczny.*Krajowe Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Osób Kolorowych (NAACP) i liczne grupy wyznaniowe, białe i czarne potępiały politykę rasistowską Wilsona.cubed

Druga kadencja Woodrowa Wilsona i I wojna światowa

Wilson bez trudu zwyciężył w prawyborach prezydenckich w 1916 r. W swoim programie kładł nacisk na założenia progresywizmu, takie jak ochrona dla pracownic przedsiębiorstw, eliminacja pracy dzieci czy ustanowienie płacy minimalnej. Kampanię prowadził w czasie, gdy w Europie trwała wojna, a w Meksyku rozgorzała rewolucja, a jego sloganem było "On nie posłał nas na wojnę". Z ironią można potraktować fakt, że w czasie drugiej kadencji Wilson poprowadził Stany Zjednoczone na I wojnę światową. We właściwych wyborach prezydenckich w 1916 r. Wilson wygrał z kandydatem z ramienia Republikanów niewielką różnicą głosów.start superscript, 4, end superscript

Druga kadencja Wilsona upłynęła w cieniu I wojny światowej. Wilson przyjął wobec konfliktu zbrojnego w Europie politykę neutralności, uważając, że był on rezultatem korupcji w żądnych władzy rządach państw europejskich. Jednakże niemiecka agresja sprawiła w końcu, że Stany Zjednoczone nie mogły dłużej trzymać się na uboczu. W maju 1915 r. niemiecka łódź podwodna zatopiła Lusitanię, brytyjski transatlantyk, na którego pokładzie znajdowało się wielu Amerykanów, a już na początku 1917 r. Niemcy rozpoczęły kampanię nieograniczonej wojny podwodnej. Niedługo później odszyfrowano telegram Zimmermanna, w którym Niemcy obiecywały Meksykowi pomoc w odebraniu Stanom Zjednoczonym terytoriów Nowego Meksyku, Teksasu i Arizony.start superscript, 6, end superscript

Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Niemcom w kwietniu 1917 r. W styczniu 1918 r. Wilson przedstawił swoje słynne czternaście punktów, w których wyznaczył długoterminowy plan działań USA na teatrze wojennym. Wilson pragnął, by w powojennym świecie wszystkie narody współdziałały ze sobą, okazywały sobie szacunek i należały do Ligi Narodów, organizacji, która w pokojowy sposób rozwiązywałaby międzynarodowe dysputy. Z powodu oporu izolacjonistów w Kongresie Stany Zjednoczone nie przystąpiły jednak do Ligi. Wilson zmarł w 1924 r., a jego marzenia o nowym powojennym porządku nie zrealizowały się. Jednakże wiele pomysłów i zasad moralnych Wilsona zostało zrealizowanych w statucie Organizacji Narodów Zjednoczonych, która powstała po II wojnie światowej.start superscript, 7, end superscript

Jak uważasz?

Jak można by opisać poglądy Wilsona na temat praw obywatelskich?

Czy to, że Wilson był zwolennikiem progresywizmu, było w sprzeczności z jego poglądami na temat rasy?

Dlaczego Wilsonowi nie udało się nie dopuścić, by Stany Zjednoczone wzięły udział w I wojnie światowej?

Jak oceniasz Woodrowa Wilsona jako prezydenta?

[Przypisy i źródła]

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Zaloguj się

Sortuj według

Na razie brak głosów w dyskusji

Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.