Główna zawartość
Kurs: Sztuka obu Ameryk do I wojny światowej > Rozdział 2
Lekcja 4: Prehistoryczny MeksykKość krzyżowa wielbłąda przypominająca psa
Sztuka prehistoryczna na całym świecie
Kiedy myślimy o sztuce prehistorycznej (sztuka przed wynalezieniem pisma), prawdopodobnie pierwszą rzeczą, która przychodzi do głowy, są piękne malowidła naskalne we Francji i Hiszpanii z ich naturalistycznymi obrazami byków, bizonów, jeleni i innych zwierząt. Należy jednak pamiętać, że sztuka prehistoryczna znajdowała się na całym świecie - w Ameryce Północnej i Południowej, Afryce, Azji i Australii - i że nowe tereny i obiekty są regularnie odkrywane, a wiele miejsc dopiero zaczyna być eksplorowanych. Większość prehistorycznych dzieł, które odkryliśmy do tej pory, datuje się na około 40 000 p.n.e. i później.
Ta fascynująca i wyjątkowa prehistoryczna rzeźba zwierzęcia podobnego do psa została odkryta przypadkowo w 1870 roku w Tequixquiac w Meksyku - w Dolinie Meksyku (gdzie znajduje się Mexico City). Rzeźbę datuje się na okres między 14 000 a 7 000 p.n.e. Inżynier znalazł go na głębokości 12 metrów (około 40 stóp), kiedy pracował nad projektem osuszania - Dolina Meksyku kiedyś miała kilka jezior. Geografia i klimat tego obszaru były znacznie inne w czasach prehistorycznych niż obecnie.
Co to jest wielbłąd? Co to jest kość krzyżowa?
Rzeźba powstała ze skamieniałych pozostałości kości krzyżowej wymarłego wielbłąda. Wielbłąd jest członkiem rodziny Camelidae - wielbłądy, lamy i alpaki. Kość krzyżowa to duża trójkątna kość u podstawy kręgosłupa. Otwory zostały wycięte na końcu kości w celu przedstawienia nozdrzy. Kość jest również grawerowana (chociaż jest to trudne do zobaczenia na zdjęciach).
Problemy
Data rzeźby jest trudna do ustalenia, ponieważ analiza stratygraficzna nie została przeprowadzona w miejscu znalezienia w momencie odkrycia. Wymagałoby to zbadania różnych warstw gleby i skał przed usunięciem obiektu. Innym problemem jest to, że obiekt został zasadniczo utracony dla uczonych w latach 1895-1956 (był w rękach prywatnych).
W 1882 roku rzeźba była w posiadaniu Mariano de la Bárcena, meksykańskiego geologa i botanika, który napisał pierwszy artykuł naukowy na ten temat. Opisał obiekt w ten sposób:
"... skamieniała kość zawiera nacięcia, które niewątpliwie zostały wykonane ręką człowieka ... wydaje się, że cięcia zostały wykonane ostrym narzędziem, a niektóre polerowania na krawędziach nadal mogą być widoczne ... kończyna stawowa ostatniego kręg został doskonale wykorzystany do przedstawienia nosa i ust zwierzęcia. " [1]
Bárcena był przekonany o autentyczności obiektu, ale z biegiem lat - z powodu braku dowodów naukowych z miejsca znalezienia - inni badacze kwestionowali jego wiek a nawet to czy przedmiot został wykonany ludzkimi rękami. Pewien autor, w 1923 roku, podsumował te zagadnienia:
Aby umożliwić stwierdzenie, że znaleziona kość krzyżowa w Tequixquiac była wyraźnym dowodem starożytnego człowieka na tym terenie, należy udowodnić następujące rzeczy: (1) Kość była faktycznie skamieliną należącą do wymarłego gatunku. Nie możemy w to wątpić, ponieważ zostało to potwierdzone przez kompetentnych geologów i paleontologów. (2) Że znaleziono go w złożu kopalnym i że nigdy nie został przeniesiony, odkąd tam się znalazł. Nie zostało to udowodnione w żaden przekonujący sposób. (3) Fakt, że nacięcia kości mogą być przypisane do ręki człowieka i że nigdy nie mogło się zdarzyć to bez ludzkiej interwencji. To też nie zostało udowodnione. (4) Że rzeźba została wykonana, gdy gatunek nadal istniał, a nie w późniejszych czasach, gdy kość już stała się skamieniałością. [2]
Dziś naukowcy zgadzają się, że rzeźbienia i oznaczenia zostały wykonane ludzkimi rękami - dwie okrągłe przestrzenie, które reprezentują jamę nosową, zostały starannie wyrzeźbione i są idealnie symetryczne i prawdopodobnie ukształtowane przez ostre narzędzia. Jednak brak informacji z punktu znalezienia sprawia, że precyzyjne datowanie jest bardzo trudne. W sztuce prehistorycznej jest dość powszechne, że kształt naturalnej formy (jak kość krzyżowa) sugerował rzecz (głowę psa lub świni) rzeźbiarzowi, więc nie powinniśmy się dziwić, że rzeźba nadal mocno przypomina kość krzyżową.
Interpretacja
Ponieważ rzeźba powstała w okresie, zanim powstało pismo, dowiedzenie się, co ta rzeźba miała oznaczać dla rzeźbiarza i jego kultury jest praktycznie niemożliwe. Jednym z możliwych sposobów interpretacji obiektu jest spojrzenie na niego poprzez późniejsze kultury mezoamerykańskie. Pewien antropolog zwrócił uwagę, że w Mezoameryce kość krzyżowa jest postrzegana jako święta i że niektóre mezoamerykańskie języki indyjskie nazywają tę kość słowami odnoszącymi się do świętości i boskości. W języku angielskim "sacrum" pochodzi od łaciny: os sacrum, co oznacza "święta kość". Sacrum (kość krzyżowa) jest również - być może istotnie dla jego znaczenia - umieszczona w pobliżu narządów rozrodczych.
"Dowody językowe i ikonograficzne wyraźnie sugerują, że kość krzyżowa była istotną kością w Mezoameryce, odnoszącą się do świętości, zmartwychwstania i do ognia. Znaczenie przypisane do tej kości i jej bezpośrednich sąsiadów nie jest ograniczone do Mezoameryki. Od starożytnego Egiptu po starożytne Indie i w innych miejscach, istnieją liczne dowody, że kości u podstawy kręgosłupa, w tym zwłaszcza kość krzyżowa, były postrzegane jako święte " [3]
Jest to atrakcyjna interpretacja (i przekonujący argument autora), jednakże mądrze jest uważać na łączenie kultur na tak olbrzymich odległościach geograficznych (choć oczywiście niektóre aspekty naszej wspólnej ludzkości mogą być powszechne w różnych kulturach ). W tym momencie nie mamy bezpośrednich dowodów na poparcie tej interpretacji, więc nie możemy być pewni oryginalnego znaczenia tego obiektu ani dla artysty, ani dla ludzi, którzy go stworzyli.
Przypisy
[1] Cytowane z Luis Aveleyra Arroyo de Anda, “The Pleistocene Carved Bone from Tequixquiac, Mexico: A Reappraisal,” American Antiquity, tom 30, (January 1965), str. 264.
[2] Cytowane z Luis Aveleyra Arroyo de Anda, “The Pleistocene Carved Bone from Tequixquiac, Mexico: A Reappraisal,” American Antiquity, tom 30, (January 1965), str. 264-65.
[3] Brian Stross, “The Mesoamerican Sacrum Bone: Doorway to the otherworld,” FAMSI Dziennik Antycznej Ameryki (2007) str.1-54.
Autorami eseju są dr Beth Harris i dr Steven Zucker.
Dodatkowe źródła (w języku angielskim):
Luis Aveleyra Arroyo de Anda, “The Pleistocene Carved Bone from Tequixquiac, Mexico: A Reappraisal,” American Antiquity, tom 30, (January 1965), str. 261-77 (available online).
Paul G. Bahn, "Pleistocene Images outside of Europe," Proceedings of the Prehistoric Society, 57, część 1 (1991), str. 91-102.
Brian Stross, “The Mesoamerican Sacrum Bone: Doorway to the otherworld,” FAMSI Dziennik Antycznej Ameryki (2007), str.1-54 (pdf available online).
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji