If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Naczelne bóstwa hinduizmu

Hinduskie bóstwo Wisznu, 300-400. Indie; Obszar Mathura; Stan Uttar Pradesh. Piaskowiec. Kolekcja Avery Brundage, (Azjatyckie Muzeum Sztuki, B73S17).
Powiększ ten obrazek. Wisznu, bóstwo hinduskie, lata 300–400 n.e. Indie, okolice Mathury w stanie Uttar Pradesh. Piaskowiec. Dzięki uprzejmości Asian Art Museum, Kolekcja Avery Brundage, B73S17.
Wśród wielu bóstw hinduskich jedne są potężne, inne zaś mają ograniczone moce. Większość hindusów skupia swoją pobożność na tylko jednym z tych bóstw, które sami uważają za najwyższe. Najpotężniejsze bóstwa mają złożone charakterystyki i występują w ikonografii w wielu różnych formach i sytuacjach narracyjnych. Zwykle towarzyszą im boscy współmażonkowie i wierzchowce. Ponadto można je rozpoznać po charakterystycznych szczegółach wyglądu i atrybutach.
Spośród wielu bóstw występujących w niezliczonych formach, największą popularnością wśród hindusów w Indiach cieszą się bogowie Wisznu i Śiwa oraz bogini Mahadewi w jej wielu aspektach, a także synowie Śiwy – Ganeśa i Karttikeja. Według niektórych interpretacji wszystkie te bóstwa są objawieniami jednej abstrakcyjnej mocy boskiej.
Pojęcie Trimurti, czyli hinduskiej Trójcy, ma za zadanie wyjaśnić podstawowe wierzenia na temat roli głównych bóstw hinduizmu, aczkolwiek trzeba pamiętać, że jest to głównie zachodnia interpretacja hinduskiego panteonu wzorowana na chrześcijańskiej koncepcji Trójcy Świętej. Hinduską Trimurti współtworzą Brahma, stwórca świata, Wisznu, który ten świat utrzymuje, oraz Śiwa, który go unicestwia.
Większość hindusów oddaje cześć głównie bogowi Wisznu, bogowi Śiwie i bogini Mahadewi. Praktyki kultowe związane z tymi trzema bóstwami są zwykle określane odpowiednio jako: waisznawizm, śiwaizm oraz śaktyzm (od Śakti, jednego z imion wielkiej bogini i ogólnej nazwy żeńskiej energii stwórczej). Przewaga tych trojga nad innymi bóstwami ewoluowała przez kilka stuleci i ostatecznie wykrystalizowała się w początkach pierwszego tysiąclecia naszej ery, kiedy nowa forma hinduizmu, skupiona na kulcie bóstw, przyczyniła się do ich popularyzacji. Panuje pogląd, że każde z tej trójki przejęło elementy innych, wcześniejszych bóstw, które wyznawano jeszcze w kontekście przedhinduskim, a które wyrażają wierzenia i praktyki istniejące na różnych, wysokich i niskich, poziomach kultury. Bóstwa hinduskie wyjazują zarówno cechy postaci znanych z litertury wedyjskiej, jak i pomniejszych bożków i duchów opiekuńczych i szkodliwych, związanych z kultem sił przyrody, płodności i zmarłych oraz z praktykami szamanistycznymi.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.