Nauka anatomii

Rzeźba Dawid Donatella - jej staranne oddanie kości, mięśni i nagiej postaci - pokazuje, jak niezwykle ważne dla renesansowych artystów było studiowanie anatomii. Powrócili oni do tradycji starożytnych Greków i Rzymian, kierując swoje zainteresowanie ku tworzeniu wizerunków ludzi, których ciała o odpowiednich proporcjach poruszały się w naturalny sposób, zgodny z prawami grawitacji.

Rzeźby starożytnej Grecji i Rzymu wskazują, że klasyczni artyści uważnie obserwowali ludzkie ciało. Skupiali oni swoją uwagę na młodych ciałach w ich kwiecie wieku. Według starożytnych źródeł artyści używali modeli, które pomagały im szczegółowo studiować wygląd ciał i sposób, w jaki się poruszają. Próbowali pokazać swoim odbiorcom, że rozumieją działanie systemów mięśni znajdujących się pod skórą.

W średniowieczu zainteresowanie ludzkim ciałem było bardzo niewielkie. Postrzegano je jako tylko tymczasowe "naczynie" dla duszy, symbol grzechu i przyczynę pokus. W Starym Testamencie Adam i Ewa zjadają owoc z drzewa wiedzy, zdają sobie sprawę ze swojej nagości i skrywają się. Sposób ukazania nagości w tak istotnej historii sprawił, że Chrześcijanie kojarzyli nagie ciało z grzechem i upadkiem ludzkości. Sposób przedstawienia nagich ciał w średniowiecznych obrazach nie wskazuje na to, że były one poddawane uważnej obserwacji czy że rozumiano ich wewnętrzne funkcjonowanie.

Najlepszym sposobem na naukę anatomii człowieka jest nie tylko przyglądanie się ciału z zewnątrz, ale badanie anatomii poprzez sekcję zwłok. Artyści i naukowcy przeprowadzali dysekcję, aby lepiej zrozumieć ciało, pomimo zakazu ze strony kościoła katolickiego. Twórcy renesansowi pragnęli zdobyć specjalistyczną wiedzę na temat wewnętrznego działania ludzkiego organizmu, która umożliwiałaby im malowanie i rzeźbienie ciała w wielu różnych pozach.

Artyści wczesnego renesansu wykorzystywali narzędzia naukowe (np. perspektywę linearną, badanie anatomii i geometrii), aby uczynić swoją sztukę bardziej naturalistyczną, bardziej żywą. Wysiłki te wpisują się w termin „naturalizmu”.

Naturalizm naukowy pozwolił artystom wczesnego renesansu oczekiwać, że społeczeństwo będzie uważało ich za kogoś więcej niż za wykwalifikowanych pracowników fizycznych. Twierdzili oni, że ich praca - oparta na naukach przyrodniczych i matematyce - była wynikiem zarówno ich intelektu, jak i zręczności rąk. Chcieli, aby artyści mieli taki sam status jak intelektualiści i filozofowie, w przeciwieństwie do średniowiecznych rzemieślników, którzy byli ich prekursorami.

Autorami eseju są dr Beth Harris i dr Steven Zucker.