Ustawa stemplowa i jej reperkusje

W latach 1754-1763 Wielka Brytania i Francja - oraz ich sojusznicy - toczyły wojnę siedmioletnią. Chociaż wojna została wywołana przez rywalizujące ze sobą roszczenia kolonialne do terytorium Ohio w Ameryce Północnej, europejscy sojusznicy Wielkiej Brytanii i Francji szybko się w nią zaangażowali, a zakres wojny dramatycznie się poszerzył i objął wszystkie europejskie wielkie mocarstwa z wyjątkiem Imperium Osmańskiego.

Wojna siedmioletnia była wojną światową, która zakończyła się zrzeczeniem się przez Francję wszelkich roszczeń do Kanady i terytoriów na wschód od rzeki Missisipi oraz odstąpieniem Florydy przez Hiszpanię na rzecz Wielkiej Brytanii. Chociaż Traktat Paryski - podpisany w 1763 r. (formalnie kończący działania wojenne) - był korzystny dla Wielkiej Brytanii, to jednak poświęcono wiele krwi i skarbów na prowadzenie wojny. Po jej zakończeniu Wielka Brytania starała się złagodzić swoje problemy finansowe poprzez opodatkowanie kolonii północnoamerykańskich.${}^1$‍

Pierwszym krokiem podjętym w tym celu w koloniach była ustawa stemplowa. W marcu 1765 roku brytyjski premier George Grenville był twórcą ustawy, która wymagała, aby wszystkie gazety i dokumenty - w tym oficjalne dokumenty sądowe - w koloniach północnoamerykańskich były drukowane na stemplowanym papierze z Londynu. Dodatkowo, ostemplowany papier musiał być kupowany w twardej walucie brytyjskiej, która była znacznie rzadsza niż obfita papierowa waluta kolonialna.

Jedyny sprzeciw wobec ustawy w Parlamencie pochodził od Williama Pitta, szwagra Grenville'a, który stał się jego politycznym rywalem. Pitt zakwestionował prawo parlamentu do opodatkowania kolonistów. Konstytucja brytyjska zabraniała opodatkowania brytyjskich poddanych bez ich zgody, która była zapewniona poprzez reprezentację w parlamencie. Chociaż Brytyjczycy nakładali już wcześniej ograniczenia i cła na handel kolonialny, uchwalenie ustawy stemplowej było pierwszym przypadkiem, kiedy próbowali opodatkować kolonistów w wyraźnym celu uzyskania dochodów.${}^2$‍

Ustawa stemplowa została przyjęta przez kolonistów z powszechną i nieskrywaną wrogością. Na niekorzyść parlamentu, grupy kolonialnej społeczności, na które ustawa miała najbardziej negatywny wpływ - drukarze gazet, studenci, adwokaci i sędziowie - byli również jednymi z najbardziej aktywnych politycznie. Zmobilizowali oni powszechny sprzeciw wobec ustawy, który często przybierał formę ulicznych protestów, niekiedy przeradzających się w akty przemocy. Gazety przepowiadały upadek zawodu dziennikarskiego.

Podczas gdy mieszkańcy miast wszczynali zamieszki, kolonialne zgromadzenia debatowały. Samuel Adams i Benjamin Franklin byli jednymi z najbardziej wpływowych głosów twierdzących, że ponieważ amerykańskie kolonie nie były reprezentowane w brytyjskim parlamencie, ten organ nie miał prawa ich opodatkować. Hasło "No taxation without representation!"( Żadnych podatków bez reprezentacji!) wyrosło z kolonialnego sprzeciwu wobec ustawy stemplowej i okazało się trwałe. Brytyjczycy odpierali je za pomocą teorii wirtualnej reprezentacji, która głosiła, że członkowie parlamentu są zobowiązani do obrony interesów zarówno brytyjskich poddanych, jak i kolonistów.

W październiku 1765 r. delegaci z kolonii zebrali się w Nowym Jorku na Kongresie Ustawy Stemplowej, gdzie sporządzili formalne petycje do brytyjskiego parlamentu i króla Jerzego III o uchylenie ustawy. Była to pierwsza zjednoczona kolonialna odpowiedź na brytyjską politykę i dała Brytyjczykom przedsmak tego, co miało nastąpić wkrótce.

Brytyjczycy otrzymywali raporty o aktach przemocy tłumów w koloniach. Dodatkowo lord Rockingham zastąpił premiera Grenvillea i okazał się bardziej przychylny żądaniom kolonistów niż jego poprzednik.

W marcu 1766 roku ustawa stemplowa została uchylona. Ale scena dla rewolucji amerykańskiej była już przygotowana.${}^3$‍

Co oznacza powiedzenie "żadnych podatków bez reprezentacji"? Czy jest ono nadal aktualne w dzisiejszych czasach?

Wyjaśnij własnymi słowami teorię wirtualnej reprezentacji. Czy była ona słuszna?

Dlaczego koloniści tak gwałtownie zareagowali na uchwalenie ustawy stemplowej? Jak myślisz, jakie znaczenie miała ustawa stemplowa dla ostatecznego wybuchu rewolucji amerykańskiej?