Wojna brytyjsko-amerykańska roku 1812

Wojna w 1812 roku, która trwała od 18 czerwca 1812 roku do 18 lutego 1815 roku, była konfliktem zbrojnym pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, Wielką Brytanią i sprzymierzonymi z Wielką Brytanią Indianami amerykańskimi na kontynencie północnoamerykańskim.

Po Wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych Stany Zjednoczone i Wielka Brytania nie były w dobrych stosunkach. Aby osiągnąć zwycięstwo, Stany Zjednoczone przyjęły pomoc od Francji, wieloletniego wroga i imperialnego rywala Wielkiej Brytanii. Spory rozgorzały ponownie na początku XIX wieku, gdy wojny napoleońskie między Francją a Wielką Brytanią doprowadziły do wdrożenia przez Brytyjczyków szeregu sił wojskowych mających na celu osłabienie Francji. Niestety, Amerykanie znaleźli się w ogniu krzyżowym, pomimo neutralności USA w wojnie. Po pierwsze, Brytyjczycy rozpoczęli praktykę impressment, czyli zmuszania amerykańskich marynarzy do brytyjskiej służby wojskowej. Wielka Brytania nałożyła również na Stany Zjednoczone ograniczenia handlowe, odmówiła uznania amerykańskiej neutralności w wojnie europejskiej i rutynowo naruszała prawa neutralnej żeglugi. Środki te miały na celu uniemożliwienie Stanom Zjednoczonym dostarczenia Francji pomocy, zaopatrzenia lub wsparcia.

Brytyjczycy sprzymierzyli się również z plemionami rdzennych Amerykanów na Północno-Zachodnim Terytorium (obejmującym dzisiejsze stany Illinois, Indiana, Ohio, Michigan i Wisconsin). Składająca się z kilku plemion, w tym Shawnee, Kickapoo, Sauk, Fox i Winnebago, konfederacja rdzennych Amerykanów pod wodzą proroka Shawnee Tenskwatawy i jego brata Tecumseha powstała, by rzucić wyzwanie amerykańskiemu osadnictwu na tym terytorium. Brytyjczycy wspierali tę konfederację, próbując powstrzymać ekspansję USA na zachód i chronić brytyjskie interesy w Kanadzie poprzez stworzenie indiańskiego państwa buforowego pomiędzy terytorium USA a brytyjską Kanadą. To były główne pretensje Stanów Zjednoczonych do Wielkiej Brytanii i główne powody wybuchu wojny w 1812 roku. ${}^1$‍

Przejęcie amerykańskich statków i marynarzy, w połączeniu z brytyjskim wsparciem dla indiańskiego oporu, doprowadziło do ostrych wezwań w Kongresie do wojny przeciwko Wielkiej Brytanii. Najgłośniejsi byli "jastrzębie wojenne", którym przewodzili Henry Clay z Kentucky i John C. Calhoun z Karoliny Południowej, którzy głosili, że nie będą tolerować tej brytyjskiej zniewagi amerykańskiego honoru. Wielu federalistów sprzeciwiało się wojnie, ponieważ uważali, że zakłóci ona handel morski, od którego zależało wielu północno-wschodnich Amerykanów. W wąskim głosowaniu Kongres upoważnił prezydenta do wypowiedzenia wojny Wielkiej Brytanii w czerwcu 1812 roku.

Strategia wojskowa USA skupiała się na zajęciu części Kanady w nadziei wymuszenia na Brytyjczykach ustępstw w kwestiach indiańskich i neutralnych praw żeglugowych. Jednak armia amerykańska była mała, zdezorganizowana i słabo wyposażona. Pomimo tych braków Amerykanie odnieśli dwa znaczące zwycięstwa nad Brytyjczykami w bitwach nad lub w pobliżu jeziora Erie jesienią 1813 roku. W Bitwie nad Tamizą Tecumseh został zabity, a opór amerykańskich Indian został złamany. Brytyjczycy nigdy więcej nie próbowali stworzyć indiańskiego państwa buforowego pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Kanadą.

Tymczasem wydarzenia w Europie nadal wpływały na przebieg wojny. Wraz z abdykacją Napoleona w kwietniu 1814 roku, Brytyjczycy mogli poświęcić więcej swoich zasobów na wojnę ze Stanami Zjednoczonymi. Koniec wojny w Europie sprawił ponadto, że niektóre żądania prezydenta USA Jamesa Madisona, takie jak przywrócenie praw do żeglugi neutralnej i natychmiastowe zaprzestanie impresjonowania, stały się nieistotne. Ponieważ Brytyjczycy nie byli już w stanie wojny z Francją, praktyki te zostały zaniechane przed zakończeniem wojny ze Stanami Zjednoczonymi.

W kwietniu 1814 r., po bitwie pod Bladensburgiem, Brytyjczycy splądrowali i spalili Waszyngton, ograbili Biały Dom, raniąc przy tym amerykańską dumę. Brytyjczycy kontynuowali marsz na północ, ale w efekcie bitwy pod Baltimore nie byli w stanie zdobyć miasta. W jej trakcie Francis Scott Key napisał wiersz, "Gwiedzisty Standar", który później stał się hymnem państowoym Stanów Zjednoczonych.${}^2$‍

Wojna 1812 roku była bardzo niepopularna w Nowej Anglii, ponieważ nieproporcjonalnie dotknęła region, który był najbardziej zależny od handlu morskiego. Wojna spowodowała odrodzenie się Partii Federalistycznej w Nowej Anglii. Wielu federalistów miało za złe władzę posiadającym niewolników Wirginianom (Jeffersonowi, a potem Madisonowi), którzy wydawali się obojętni na to, jak gospodarcze skutki embarga dotknęły ich region. W grudniu 1814 roku dwudziestu sześciu federalistów zwołało spotkanie w Connecticut, aby przedyskutować ekonomiczne zamieszanie. Na konwencji w Hartford niektórzy uczestnicy wezwali Nową Anglię do secesji od Stanów Zjednoczonych. Jednak sugerując secesję w czasie wojny i potępiając nowy amerykański rząd, Federaliści wydawali się niepatriotyczni. Konwencja w Hartford zdyskredytowała Partię Federalistyczną i zasiała ziarno jej upadku.

Ludowe nastroje antywojenne wzrosły, a konflikt zbrojny skutecznie utknął w martwym punkcie do 1815 roku. Administracja Madisona rozpoczęła wówczas negocjacje pokojowe z Brytyjczykami. Traktat Gandawski, który formalnie zakończył wojnę, nie zawierał żadnych istotnych zmian w przedwojennych granicach. Wraz z zakończeniem wojen napoleońskich Brytyjczycy porzucili już politykę imponowania amerykańskim marynarzom i nieformalnie znieśli ograniczenia dla neutralnego handlu. Zgodnie z postanowieniami traktatu, Brytyjczycy zwrócili prawie cztery tysiące Amerykanów, którzy zostali zakwalifikowani jako jeńcy wojenni i zmuszeni do służby w Wielkiej Brytanii. Koniec działań wojennych zapoczątkował "erę dobrych uczuć ", podczas której stosunki amerykańsko-brytyjskie uległy poprawie. Poczucie zwycięstwa i jedności narodu zostało wzmocnione przez rozwiązanie Partii Federalistycznej i złagodzenie gorzkich podziałów partyzanckich.

W następstwie wojny 1812 roku Amerykanie zaczęli myśleć o Stanach Zjednoczonych jako dumnym i niezależnym narodzie, a nie zbiorze dawnych terytoriów kolonialnych. Z tego powodu wojna ta jest czasami nazywana "Drugą wojną o niepodległość ". Wojna ta rozwiązała również jeden z głównych problemów Stanów Zjednoczonych: Brytyjskie wsparcie dla rdzennych plemion amerykańskich w celu powstrzymania ekspansji USA na zachód. ${}^3$‍

Dla amerykańskich Indian wojna była dewastująca. Generał Andrew Jackson zniszczył zdolności militarne narodu Krik w Bitwie pod Horseshoe Bend w marcu 1814 roku. Bitwa miała miejsce na Terytorium Missisipi, które Jackson chciał oczyścić dla amerykańskiego osadnictwa. Zginęło około 15% całej populacji Krików. Traktat w Fort Jackson zmusił Krików do oddania dwudziestu trzech milionów akrów ziemi i do obietnicy, że nigdy więcej nie sprzymierzą się z Brytyjczykami lub Hiszpanami przeciwko Amerykanom.

Zwycięstwo USA i śmierć Tecumseha w bitwie zakończyły wszelkie perspektywy systemu sojuszy lub konfederacji rdzennych Amerykanów, a Brytyjczycy w zasadzie porzucili swoich rdzennych sojuszników. Bez ochrony ze strony Brytyjczyków i z bardzo małą spójnością plemienną, rdzenni Amerykanie ponosili kolejne porażki, gdy Stany Zjednoczone kontynuowały ekspansję na zachód.

Andrew Jackson, praktycznie nieznany przed wojną, stał się bohaterem narodowym po swoim triumfie w Bitwie pod Nowym Orleanem, która miała miejsce po podpisaniu Traktatu Gandawskiego, ale zanim wieści dotarły do Nowego Orleanu. Jako prezydent, Jackson przewodniczył dalszemu usuwaniu przenoszeniu i niszczeniu amerykańskich Indian i ich sposobu życia.

Z jakiego powodu w 1812 r. wybuchła wojna między Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią?

Jaki był wpływ wojny na amerykańskich Indian?

Jakie według Ciebie były najważniejsze konsekwencje wojny 1812 roku?