If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Urbanizacja Ameryki

Przemysłowy boom końca XIX wieku sprawił, że wielu Amerykanów jak i imigrantów z całego świata zarzuciło pracę na roli na rzecz życia w mieście. Tłumaczenie na język polski: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu wolontariuszy.

Streszczenie

  • Pod koniec dziewiętnastego wieku i na początku dwudziestego wzrosła liczba Amerykanów przenoszących się do miast. Tendencja ta była w dużej mierze spowodowana industrializacją.
  • Jedenaście milionów ludzi przeniosło się z obszarów wiejskich na obszary miejskie w latach 1870 - 1920. Do miast przeniosła się większość z dwudziestu pięciu milionów imigrantów, którzy przybyli do Stanów Zjednoczonych w tych latach.
  • W roku 1920 po raz pierwszy w historii Stanów Zjednoczonych większa liczba Amerykanów mieszkała w miastach niż na obszarach wiejskich.

Z farmy do miasta

Obecnie większość Amerykanów mieszka w miastach lub na ich przedmieściach, jednak od czasów kolonialnych do początków dwudziestego wieku największa ich liczba zamieszkiwała obszary wiejskie i pracowała na farmach. Dzisiaj tylko dwa procent Amerykanów mieszka na farmach lub ranczach, ale w roku 1790 było to dziewięćdziesiąt procent. Co spowodowało tą zmianę?
Przemieszczanie się ludności z obszarów wiejskich na miejskie nazywane jest urbanizacją. Urbanizacja w Stanach Zjednoczonych zwiększała się stopniowo na początku XIX wieku i nabrała tempa po Wojnie Secesyjnej. W 1890 roku tylko dwadzieścia osiem procent Amerykanów mieszkało na obszarach miejskich, a w 1920 w małych i większych miastach mieszkała większa ich liczba niż na obszarach wiejskich.1

Druga rewolucja przemysłowa i urbanizacja

Główną siłą napędową przenosin Amerykanów do miast była druga rewolucja przemysłowa.
Rewolucja przemysłowa w Stanach Zjednoczonych przyszła w dwóch falach. Podczas pierwszej powstały fabryki i wdrożono zmechanizowaną produkcję pod koniec XVIII i na początku XIX wieku. Pojawiły się również napędzane parą przędzarki i maszyny tkackie, odziarniarka, parowce, lokomotywy i telegraf. Druga rewolucja przemysłowa rozpoczęła się po Wojnie Secesyjnej, gdy po raz pierwszy zastosowano części zamienne, linię produkcyjną i nowe technologie, takie jak telefon, samochód, elektryfikacja gospodarstw domowych i przedsiębiorstw i inne.
Przedsiębiorstwa i fabryki, na których opierała się rewolucja przemysłowa, znajdowały się w małych i większych miastach Ameryki. Jedenaście milionów Amerykanów przeniosło się z obszarów wiejskich do miast w ciągu pięćdziesięciu lat, między rokiem 1870, a 1920. Dodatkowo, tym samym czasie, 25 milionów ludzi, głównie z Europy emigrowało do Stanów Zjednoczonych. Była to jedna z największych migracji w historii ludzkości. Chociaż część z tych ludzi osiedliła się na farmach, większość przeniosła się do rozwijających się miasteczek i miast Ameryki.2

Miejskie życie

W miastach podczas Pozłacanego Wieku mocno widoczne były kontrasty. Bogaci żyli w rezydencjach, a biedni tłoczyli się w domach czynszowych, czyli budynkach mieszkaniowych z małymi oknami, w których brakowało wentylacji, a warunki sanitarne były kiepskie. Dopiero gdy w 1890 dziennikarz i reformator Jacob Riis opublikował otwierający oczy na rzeczywistość fotoreportaż How the Other Half Lives (Jak mieszka ta druga połowa) miasta zaczęły wydawać rozporządzenia mające na celu poprawę bezpieczeństwa w domach czynszowych.3
Home Insurance Building w Chicago jest uważany za pierwszy drapacz chmur na świecie. Ma 10 pięter, niewiele, biorąc pod uwagę dzisiejsze standardy, jednak był on najwyższym współczesnym budynkiem na świecie w latach 1884-1889. Ilustracja za zgodą Wikimedia Commons.
Druga rewolucja przemysłowa zmieniła również fizyczną strukturę miast. Wynalezienie windy Otisa i procesu wytwarzania stali Bessemera (niedrogiego procesu pozwalającego na wytwórstwo na masową skalę) w latach 1850-ych pozwoliło na budowę wysokich budynków miejskich, niektórych tak wysokich, że mówiono o nich, że mogą zadrapać niebo - drapaczy chmur. Pojawienie się tramwajów i metra pozwoliło mieszkańcom miast używać transportu publicznego, by przemieszczać się bez problemu. Zachęciło to inwestorów, by budować nowe przedmieścia, co pozwoliło ludziom mieszkać poza centrum miasta i dojeżdżać do pracy.
Amerykańskie miasta w późnym XIX i wczesnym XX wieku były pełnymi wigoru centrami kulturalnymi i społecznościowymi. Było w nich wiele enklaw etnicznych, takich jak Little Italy (Małe Włochy)", miejsc, gdzie ludzie z różnych środowisk i o różnych poglądach mieszkali i pracowali bardzo blisko siebie. Muzea i biblioteki publiczne, koledże i uniwersytety, kościoły i synagogi, kluby i organizacje, bary i sale taneczne, sklepy i życie ulicy składały się na miasta pełne dynamiki i różnorodności. Jednakże, miasta Ameryki potrafiły być również skoncentrowanymi geograficznie siedliskami biedy, chorób i przemocy.

Nowy Jork w Pozłacanym Wieku

Różnorodność obecną w amerykańskich miastach najlepiej widać było w największym z nich, Nowym Jorku. Na przełomie dwudziestego wieku, Nowy Jork był narodową stolicą finansów, przemysłu, transportu i handlu, publikacji, sztuki, oraz imigracji. Był magnesem, który przyciągnął do siebie wielu z najlepszych i najbardziej awangardowych twórców sztuki i literatury. Liczba ludności miasta wynosiła trzy miliony w roku 1900 i 4.7 miliona w 1910, co oznaczało, że było ono dwa razy większe pod tym względem niż drugie w rankingu Chicago, trzy razy większe niż Filadelfia i sześć do dziewięciu razy większe niż St. Louis, Boston, Baltimore i Cleveland, które wszystkie były centrami imigracyjnymi.
Fotografia ulicy Mulberry w Nowym Jorku w roku 1900. Na ulicy panuje duży ruch, widać mnóstwo ludzi, wózków i sprzedawców.
Ulica Mulberry w Nowym Jorku, ok. 1900. Ilustracja za zgodą Biblioteki Kongresu.
W roku 1910 nowojorscy milionerzy byli w posiadaniu okazałych rezydencji na prawie całej długości Piątej Alei, podczas gdy wielu Nowojorczyków żyło w ubóstwie. Lower East Side była najbardziej zatłoczoną dzielnicą na ziemi, w której znajdowało się dziesiątki tysięcy źle oświetlonych, zatłoczonych domów czynszowych. We wielu z nich nie było bieżącej wody, ubikacji, czy elektryczności. W 1893 roku pewien komentator w tej części miasta pisał o "fermentujących śmieciach w rynsztoku i smrodzie nieświeżego piwa" oraz o widoku wycieńczonych pracowników, harujących szyjąc ubrania w zakładach przemysłu konfekcyjnego.5

Jak uważasz?

Co przyciągało Amerykanów i imigrantów do miast pod koniec dziewiętnastego i na początku dwudziestego wieku? Czy myślisz, że miasto oferowało im lepsze życie?
Jakie były niektóre z kontrastów między życiem ludzi bogatych i biednych w miastach takich jak Nowy Jork na przełomie dwudziestego wieku?
Historycy sięgają po słowa takie jak "rewolucja" i "historia światowa" opisując wielkie zmiany historyczne. Czy uważasz, że przeniesienie z obszarów wiejskich do miast, od czasów kolonialnych do dzisiaj, ma cechy rewolucji? Dlaczego, lub dlaczego nie?

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.