If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Konflikty na tle prawa pracy w wieku pozłacanym

Wraz ze wzrostem amerykańskiej potęgi przemysłowej, nasiliły się konflikty między robotnikami a właścicielami fabryk. Zapoznaj się z dwoma kluczowymi wydarzeniami walki o prawo pracy: strajkami zapoczątkowanymi w miastach Homestead i Pullman.

Streszczenie

  • W miarę jak gospodarka przemysłowa Stanów Zjednoczonych rosła w siłę pod koniec XIX wieku, konflikt między pracownikami, a właścicielami fabryk narastał i niekiedy prowadził do aktów przemocy.
  • Strajk w Homestead miał miejsce w należącej do Carnegie Steel Company stalowni Homestead Steel Works w 1892 roku. Kulminacją strajku była strzelanina między zrzeszonymi w związku pracownikami, a grupą ludzi najętych przez zakład by strajk ten przerwać. W ostatecznym rozrachunku, strajk zakończył się porażką.
  • Strajk w zakładach Pullmana w 1894 roku rozpoczął się na obrzeżach Chicago w zakładach produkcyjnych wagonów sypialnych Pullmana. Szybko rozprzestrzenił się na cały kraj i objął Amerykańską Unię Kolejową, Zakłady Pullmana, krajowe linie kolejowe i rząd federalny.

Kapitalizm w Wieku Pozłacanym i powstanie związków zawodowych

Pod koniec XIX wieku produkcja przemysłowa i PKB Stanów Zjednoczonych wzrastały szybciej niż w jakimkolwiek innym kraju na świecie.
Decydujący wpływ na sukces ekonomiczny kraju miał dynamiczny i ekspansywny kapitalizm przemysłowy. Jedną z konsekwencji, które za sobą pociągał, były masowe migracje. W latach 1865 - 1918 do Stanów Zjednoczonych napłynęło 27,5 miliona imigrantów. Wielu z nich pragnęło sięgnąć po możliwości, które zapewniał sukces ekonomiczny kraju.1
Pod koniec XIX wieku kapitalizm industrialny był zjawiskiem nowym, jeszcze nieukształtowanym i czasami brutalnym. W latach 1881 - 1900, corocznie 35 000 robotników traciło życie w wypadkach w zakładach przemysłowych i innych miejscach pracy. Strajki były powszechne: każdego roku strajkowało nie mniej niż 100 000 pracowników. Dla przykładu, w roku 1892 na terenie całego kraju odbyło się 1298 strajków, w których wzięło udział 164 000 pracowników. Powstawały związki zawodowe, których zadaniem była ochrona wynagrodzeń, oraz godzin i warunków pracy zatrudnionych osób.2

Strajki i łamistrajki: Strajk w Homestead

29 czerwca 1892 roku Henry Clay Frick, kierownik stalowni Homestead na obrzeżach Pittsburgha w stanie Pennsylvania zamknął teren zakładu przed członkami Zespolonego Związku Pracowników Zakładów Produkcji Stali i Żelaza (w skrócie z języka angielskiego - AA) Zrobił to, pragnąc przełamać opór tego związku zawodowego zrzeszającego wykwalifikowanych pracowników stalowni, który od lat kontolował cykl produkcji i zmniejszał wydajność zakładu. W odpowiedzi, AA ogłosił następnego dnia strajk.
Fotografia Henry'ego Fricka.
Henry Clay Frick, kierownik Homestead Steelworks Ilustracja za zgodą Biblioteki Kongresu.
W ciągu pierwszych dni strajku Frick postanowił sprowadzić grupę zastępczych pracowników, zwanych potocznie łamistrajkami. By dostać się na teren stalowni, pracownicy ci musieli przejść obok pikietujących strajkujących, którzy otaczali teren zakładu, co było niełatwym zadaniem. Jednak Frick nie wynajął byle jakich łamistrajków. Postanowił zwrócić się do pracowników agencji detektywistycznej Pinkertona. Mówiło się na nich "detektywi", lecz byli to prostu uzbrojeni mężczyźni i ich celem było przejście obok strajkujących robotników i otwarcie stalowni siłą.
6 czerwca między strajkującymi pracownikami, a około trzystoma wynajętymi przez Fricka detektywami Pinkertona wywiązała się strzelanina. Agenci Pinkertona, płynący na barkach holowanych rzeką Monongahela, nie mogli się z nich wydostać, zasypani przez strajkujących gradem pocisków. Kolejnego popołudnia, po tym jak po obu stronach pojawili się zabici, ludzie Pinkertona wywiesili białą flagę, poddając się.
Jednakże, pięć dni później, gubernator Pensylwanii wysłał do stalowni 6000 żołnierzy, a ci okrążyli ją i otworzyli. Władze stanu wzięły stonę właścicieli stalowni. Związek zawodowy poniósł porażkę.3
Ilustracja z magazynu Harper's Weekly, ukazująca siły zbrojne stanu Pensylwania maszerujące do stalowni Homestead.
Ilustracja, która ukazała się w tygodniku Harper's Weekly w 1892 roku, przedstawiająca wojsko stanu Pensylwania maszerujące do Homestead Steelworks, 1892. Ilustracja za zgodą Biblioteki Kongresu.

Strajk w Zakładach Pullmana

George Pullman był inżynierem, który zaprojektował popularny wagon sypialniany. (Przed pojawieniem się samochodów i samolotów, Amerykanie pokonywali dalekie dystanse koleją, śpiąc w wagonach sypialnianych w pociągach.) George Pullman produkował najpopularniejsze w kraju wagony sypialniane. Odnosił tak duże sukcesy, że zbudował na obrzeżach Chicago osiedle robotnicze. Pracowało i mieszkało w nim 12 000 osób zatrudnionych przy budowie wagonów sypialnianych Pullmana. Wiosną 1894 roku, w czasie niekorzystnej sytuacji gospodarczej i spadku cen w całym kraju, Pullman obniżył pracownikom stawki. Nie zmniejszył im jednak proporcjonalnie czynszu, który płacili za wynajmowane od zakładu mieszkania. Nie zmniejszył też cen w należących do zakładu sklepach. Pracownicy zastrajkowali.
Strajk w zakładach Pullmana zaczął się w maju i w następnym miesiącu zapoczątkował ogólnokrajową falę strajków pracowników kolei. Unia Kolei Amerykańskiej, której przewodził Eugene V. Debs, wezwała pracowników kolei na terenie całego kraju, by okazali solidarność z pracownikami Pullmana.
W odpowiedzi, przedsiębiorstwa kolejowe umieściły worki z pocztą w pociągach, które unieruchomili strajkujący pracownicy. Twierdząc, że Unia Kolei Amerykańskiej nielegalnie powstrzymuje dostarczenie poczty, właściciele przedsiębiorstw pozyskali wsparcie prezydenta Grovera Clevelanda. Cleveland wysłał do Chicago wojsko, pozornie po to, by chronić pocztę, a przeciw Unii został wydany nakaz sądowy. Debs i inni przywódcy strajku zostali wtrąceni do więzienia, gdy odmówili poddania się nakazowi i zakończenia strajku. Nakaz został podtrzymany przez sądy, a strajk skończył się pod koniec lipca. Kolejny raz rząd, teraz rząd federalny, sprzymierzył się z właścicielami przedsiębiorstw w sporze między nimi, a pracownikami.4

Rząd federalny i ruch robotniczy

Ograniczenia oraz prawa właścicieli i pracowników zakładów są aktualnym tematem debat w amerykańskiej polityce. Amerykanie, naród, któremu bliska jest zarówno idea kapitalizmu, jak i prawa jednostki, dokładają starań, by znaleźć złoty środek między zaspokajaniem potrzeb korporacji i ich pracowników.
Tak jak podczas strajków w Homestead i w zakładach Pullmana, rząd pod koniec XIX i na początku XX wieku często brał stronę dyrekcji zakładów przeciw związkom zawodowym. Jednak nie zawsze. W 1902 roku, podczas strajku w kopalni antracytu, prezydent Teddy Roosevelt zagroził właścicielom kopalni, że jeśli nie dojdą do uczciwego porozumienia ze związkiem zawodowym pracowników, rząd federalny przejmie kontrolę nad kopalnią. Właściciele szybko skapitulowali przed jego żądaniami i strajk zakończył się.
Podczas Wielkiej Depresji, rząd federalny wprowadził przepisy w sprawie pracowników i związków zawodowych. Prezydent Franklin Roosevelt podpisał Ustawę Wagnera o Krajowych Stosunkach Pracowniczych 5 lipca 1935 roku. Ustawa Wagnera utworzyła podstawy prawne zrzeszania się w związkach zawodowych i powołała Krajową Radę Stosunków Pracowniczych, NLRB, agencję federalną egzekwującą korzystne dla pracowników przepisy ustawy Wagnera.
Jednakże, w roku 1947 Kongres wprowadził poprawkę do Ustawy Wagnera - do dzisiaj obowiązującą Ustawę Tafta-Hartleya, która ogranicza działalność i uprawnienia związków zawodowych.

Jak uważasz?

Jak uważasz, jaki efekt miały strajki w Homestead i zakładach Pullmana na kulturę i społeczeństwo amerykańskie w tamtej epoce?
Jaką rolę pełnił rząd podczas strajków w Homestead i w zakładach Pullmana? Jaką rolę, w twoje opinii, powinien pełnić rząd w sporach między pracownikami, a dyrekcją?
Uważasz, że ogólnie rzecz biorąc, rząd sprzyjał bardziej pracownikom, czy zarządom korporacji? Dlaczego?

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.