Rozprzestrzenianie się chrześcijaństwa - film z polskimi napisami

- [Nauczyciel] Główną postacią chrześcijaństwa jest rzecz jasna Jezus, ale warto wiedzieć, że nie utwierdził on tej religii całkiem sam. W rzeczy samej w czasie jego śmierci i, według wierzeń chrześcijańskich, zmartwychwstania i wniebowstąpienia, jego naśladowców było raptem kilka setek. Właściwa praca szerzenia i tworzenia kościoła spadła na jego uczniów, zwłaszcza na apostołów. Kiedy patrzymy na ewangelie, czyli życie i nauki Jezusa Chrystusa, pierwsze cztery księgi Nowego Testamentu, Mateusza, Marka, Łukasza i Jana, to mówimy o 12 uczniach, 12 wybranych naśladowcach Jezusa. Zwykle określa się ich mianem 12 apostołów. Zgodnie z wierzeniami chrześcijan pomiędzy zmartwychwstaniem a wniebowstąpieniem Jezus powiedział apostołom idźcie, głoście słowo. Apostoł pochodzi z Greki, oznacza kogoś posłanego. To byli pierwsi chrześcijańscy misjonarze. Niektórzy uważają, że pierwszym wśród apostołów był Piotr. To właśnie jest Piotr, tutaj. Wspominają o nim ewangelie. Jest u boku Jezusa podczas przemienienia. Rzymscy katolicy widzą w nim pierwszego papieża i głowę kościoła naśladowców Chrystusa, którzy nawet nie są jeszcze zwani chrześcijanami w Jerozolimie, o tutaj. Ale my porozmawiamy o innym, równie ważnym apostole w tym filmie, czyli o Pawle. Jak się przekonamy, Paweł nie jest wspominany w pierwszych czterech księgach Biblii, nie był współczesnym Jezusowi, albo, przynajmniej, nie znał Jezusa za Jego życia. Żył on w tym samym czasie, i widać to na tej osi czasu, kiedy nieco przed naszą erą narodził się Jezus. Zaczynam od pierwszego roku, bo nie ma roku zero, i widzisz, że Piotr urodził się, jak uważają historycy, około 1 roku n.e, a Paweł urodziłby się wkrótce po tym. To, co jest interesujące w Pawle, to to, że Paweł zaczyna swoje życie jako bardzo konserwatywny faryzeusz. Rozpoczyna swoje życie prześladując chrześcijan, a potem przechodzi dość dramatyczną zmianę. Często słyszy się o Pawle, albo możesz też usłyszeć imię Saul, albo Paweł z Tarsu, to wszystko odnosi się do tej samej osoby. Tars znajduje się tutaj, w dzisiejszej południowej Turcji. Paweł, jak wspomniałem, dorasta w konserwatywnej żydowskiej rodzinie, ale ma też obywatelstwo rzymskie. To dlatego posiada rzymskie imię, Paweł, i hebrajskie - Saul. Kształci się w Jerozolimie. Nie bierze udziału w tej historii, dopóki nie dotrzemy do piątej księgi Nowego Testamentu, Dziejów Apostolskich. Dzieje Apostolskie wiele mówią o Piotrze, jak rozprzestrzenia kościół, jak jest prześladowany, jak dokonuje różnych cudów, ale to tam też poznajemy Pawła. Gdy go widzimy po raz pierwszy, to, jak wspomniałem, prześladuje chrześcijan. W miarę jak Kościół w Jerozolimie zaczyna się umacniać, Piotr stawia gościa o imieniu Szczepan w odpowiedzialności za rozdzielanie jałmużny wdowom które do nich przychodzą. Szczepan, i jest to narracja, którą będziesz często słyszał w Nowym Testamencie, zaczyna działać na nerwy religijnej grupie, żydowskiej instytucji religijnej, która uważa, że jest bluźniercą, że jego przekonania im zagrażają, i tak docieramy do tego słynnego procesu, po raz kolejny, z Sanhedrynem, i procesem Szczepana. Tutaj mam relację z tego procesu, lub jego końca, z Księgi Dziejów Apostolskich, i podczas tego procesu Szczepan zagłębia się w długą relację o tym, jakie są nauki Jezusa, i jak są one uzasadnione przez to, o czym jest mowa w Starym Testamencie. Właściwie to robi to przez dość długi czas. Jest też dość buntowniczy. Mówi : spójrzcie, przywódcy religijni, jakiego proroka wcześniej nie prześladowaliście? To ich naprawdę złości, a więc jak czytamy z Księgi Dziejów Apostolskich, wszyscy rzucili się na niego, wywlekli go za miasto, i zaczęli go kamienować. Tymczasem świadkowie złożyli swoje płaszcze u stóp młodego człowieka o imieniu Saul, którego widzimy tutaj, przedstawionego na tym obrazie. Saul popierał zamordowanie Szczepana. W tym dniu, wielkie prześladowanie wybuchło przeciwko kościołowi w Jerozolimie. Wszyscy oprócz apostołów rozproszyli się po całej Judei i Samarii. Pobożni ludzie pogrzebali Szczepana i głęboko go opłakiwali. Ale Saul zaczął niszczyć kościół. Chodząc od domu do domu, wyciągał zarówno mężczyzn jak i kobiety i wsadzał ich do więzienia. Jest całkiem żarliwym prześladowcą chrześcijan. Posuwa się jeszcze dalej. Potem, jak czytamy w Księdze Dziejów Apostolskich, w międzyczasie, Saul nadal rzucał mordercze groźby przeciwko uczniom Pana. Poszedł do arcykapłana i poprosił go o upoważnienia do synagog w Damaszku, żeby gdyby znalazł tam kogokolwiek, kto należał do Drogi, czy to mężczyzn czy kobiety, mógł ich sprowadzić jako więźniów do Jerozolimy. Gdy podczas swojej podróży zbliżał się do Damaszku zdarzyło się coś interesującego. Jest tak gorliwy, że wcześniej poszedł do arcykapłana, i mówi : chcę prześladować chrześcijan, gdziekolwiek są. Chcę jechać do Damaszku, i zobaczę, czy mogę ich tam prześladować. Wiec kiedy podczas swojej podróży zbliża się do Damaszku nagle rozbłysnęło wokół niego światło z nieba. Upadł na ziemię i usłyszał głos mówiący do niego, "Saulu, Saulu, czemu mnie prześladujesz?" To jest tego wyobrażenie, tej narracji z Biblii. "Kim jesteś, Panie?", zapytał Saul. " Ja jestem Jezus, którego ty prześladujesz", odpowiedział. "Wstań i idź do miasta.", czyli Damaszku, "Tam się dowiesz, co masz robić dalej." Paweł na skutek tego wydarzenia oślepł. Pozostaje ślepy przez trzy dni. Jedzie do Damaszku, a tam uzdrawia go naśladowca Chrystusa. W tym momencie, robi obrót o 180 stopni. Zmienia się z bycia jednego z największych prześladowców chrześcijan, do bycia jednym z najbardziej wierzących, i zaczyna agresywnie szerzyć wiarę. Więc to nas sprowadza do tej mapy, bo to, co jest ważne w Pawle, to to, że Piotr był, i jest postrzegany jako pierwszą głowę kościoła, zwłaszcza po Jezusie, ale on uważał to przede wszystkim jako coś do rozprzestrzeniania wśród narodu żydowskiego. Były takie sytuacje, na przykład, w Dziejach, gdzie zdaje sobie sprawę: Hej, może ja powinienem, może słowo Jezusa powinno wykraczać poza naród żydowski. Powinno trafić do nie-Żydów, którzy są nazywani poganami. Ale Paweł, i widać to na mapie tutaj, doznaje tego objawienia, chyba można tak powiedzieć, gdy zbliża się do Damaszku. Wraca do Jerozolimy, i próbuje przekonać innych wyznawców, i jak można sobie wyobrazić, są oni dość sceptyczni względem osoby, która jeszcze niedawno temu ich prześladowała. Ale ostatecznie ich przekonuje, i wyrusza w wielokrotne podróże misjonarskie, szerząc wiarę. Jego centrum operacyjne znajduje się w Antiochii, i staje się tam znaczącą postacią pomagając w budowie kościoła w Antiochii. Co interesujące jeśli chodzi o Kościół w Antiochii, który okaże się bardzo ważnym kościołem, to to, że w Antiochii, chrześcijanie, czy też wiara chrześcijańska, nie rozprzestrzenia się tylko na naród żydowski, jest rozsyłana do nie-Żydów, do pogan. To właśnie w Kościele w Antiochii wyznawcy Jezusa Chrystusa, zgodnie z biblijnymi relacjami, zostali po raz pierwszy nazwani chrześcijanami. To, co widzisz na tej mapie, tutaj, to różne podróże misjonarskie, które Paweł, będąc obywatelem rzymskim, był w stanie, lub Saul, w zależności od tego, jakiego imienia chcesz użyć, był w stanie przetrwać, zwłaszcza Wschodnie Cesarstwo Rzymskie. W połowie lat czterdziestych, chwilka, w połowie lat czterdziestych, tutaj, odbywa podróż misjonarską. Po raz kolejny, Antiochia jest jego bazą, jedzie na Cypr, i na południe, co dzisiaj nazwalibyśmy Turcją. Na początku lat 50-tych wyrusza w tę dość długą podróż przez współczesną Turcję, przez Macedonię, przez Grecję. W trakcie szerzy słowo o Jezusie Chrystusie. Zaczyna pomagać w zakładaniu kościołów w ważnych miejscach, Filippi, Tesaloniki, Korynt, we wszystkich tych różnych miejscach. Tutaj widać jego trzecią podróż, ścieżka na żółto bardzo podobna do drugiej podróży. Ma ona miejsce w późnych latach 50. Po raz kolejny, stale zakłada kościoły. Ważną rzeczą, z jakiej należy zdawać sobie sprawę o Pawle, jest kontrowersja. Do jakiego stopnia nauki Jezusa powinny być rozprzestrzeniane wśród pogan, wśród nie-Żydów? Mamy na ten temat słynne debaty, a Paweł uważa, że nie powinniśmy zmuszać pogan do wszystkiego, co muszą robić Żydzi, obrzezania, żydowskiego prawa dietetycznego. Można sobie wyobrazić, że to podwójnie złości przywódców kościelnych. Nie tylko rozpowszechnia słowo Jezusa, który ich wkurzał do granic możliwości, ale chce też rozprzestrzenić je na pogan, jednak on nie uważa, że poganie muszą wykonać wszystkie rzeczy, o których żydowscy przywódcy uważają, że są podyktowane przez Prawo Mojżeszowe, przez wiarę żydowską. A obrzezanie stanowi naprawdę poważny spór. Obrzezanie, zwyczaje żywieniowe, i tak dalej, i tak dalej. Ostatecznie, wraca on do Jerozolimy, by stawić czoła temu przywództwu, dzieje się to we wczesnych latach 60, a oni, po raz kolejny, postawili go przed sądem. Jako żydowski obywatel, mówi : hej, mam prawo zobaczyć się z cesarzem. Zostaje zabrany do Rzymu, po drodze łapie ich burza, ale w końcu udało mu się dotrzeć do Rzymu, gdzie jest przetrzymywany w więzieniu. Uważa się, że zarówno Piotr, jak i Paweł zostali zabici przez Nerona. W poprzednich filmach mówiliśmy o pożarze w Rzymie 64 roku, który zniszczył dużą część miasta. Niektórzy ludzie uważają, że to Neron podłożył ogień by oczyścić trochę ziemi na budowę swojego pałacu. Winę za ogień zrzucił na chrześcijan. Potem nastąpiła duża czystka chrześcijan. Wiele relacji mówi, że Piotr został ukrzyżowany przez Nerona. Zgodnie z tymi relacjami, prosi by zostać ukrzyżowanym do góry nogami, bo nie zasługuje na to, by zostać tak samo ukrzyżowanym jak Jezus, a Paweł, według niektórych źródeł, został ścięty. Powtórzę, umierają podczas czystki chrześcijan, przeprowadzonej przez Nerona. Można to zobaczyć tutaj, jeśli te relacje są prawdziwe. Co naprawdę interesujące, mówiłem już o Pawle będącym misjonarzem dla pogan. To właśnie on, zwłaszcza w Kościele w Antiochii, gdzie chrześcijaństwo zaczyna się naprawdę oddzielać od judaizmu, zaczyna stawać się osobną wiarą na własnych prawach. Jeszcze bardziej rozwinęło się to kilka lat po ich śmierci, lub mogło to być mniej więcej zbieżne z ich śmiercią, w zależności od tego, kiedy nastąpiła ich śmierć. Od 66 do 70, ma miejsce rebelia żydowska, czasami nazywana Wojną Żydowską, i kończy się ona zniszczeniem przez Rzymian świątyni w Jerozolimie, centrum wiary żydowskiej, Drugiej Świątyni w Jerozolimie, tej, która została odbudowana, częściowo przez Cyrusa Wielkiego. To powoduje, że naród żydowski musi odejść, i nie mają już swojego głównego ośrodka. Diaspora żydowska rozprzestrzenia się po całym Cesarstwie Rzymskim, i innych imperiach, jak Partowie w Persji. 73 roku wydarzyła się słynna bitwa w Masadzie, górskiej twierdzy, gdzie Rzymianie, w zasadzie, cóż, to było masowe samobójstwo, i przez tę krwawą eksterminację Żydów w Jerozolimie i okolicach się rozprzestrzeniają. To, oczywiście, ważna seria wydarzeń dla narodu żydowskiego, ale są one również istotne dla chrześcijaństwa, ponieważ Jerozolima była centrum wiary chrześcijańskiej. Teraz chrześcijańscy wyznawcy będą się rozprzestrzeniać, i wiele z tych innych miejsc, w których Paweł głosił Ewangelię, staje się ośrodkami chrześcijaństwa. Teraz, aby podkreślić znaczenie Pawła dla chrześcijaństwa, to jest lista ksiąg biblijnych. Jezus, jego życie i nauki, znane nam są głównie z Ewangelii, o tutaj. Większość z tego, o czym mówiłem w tym filmie, to fragmenty z piątej księgi Nowego Testamentu, Dziejów Apostolskich. Według współczesnych porządków biblijnych, kolejne kilka, albo wiele ksiąg, jest nazywanych listami. Są to przede wszystkim listy Pawła, które pisał do swoich sympatyków w różnych miejscach. Można tu zobaczyć większość tych nazw, są to miasta, w których Paweł był misjonarzem. Listy do Koryntian, Korynt jest tutaj, to listy, które Paweł wysyła do tamtejszego kościoła. List do Galatów, Galację widać tutaj, we współczesnej, centralnej Turcji. Efezjan w Efezie, Filipian w Filipii, tutaj, Kolosan w Kolosach, Tesaloniczan w Tesalonice, o tutaj. To ważna część Biblii, która jest albo napisana przez Pawła, jak niektórzy uważają, albo przypisana Pawłowi. To zaznaczone ciemnym pomarańczowym to są książki przez historyków uważane za naprawdę napisane przez Pawła. Jaśniejszy pomarańczowy - trwają nad nimi dyskusje, a te żółte to te o których uważa się, że prawdopodobnie nie został napisane przez Pawła. Jak można sobie wyobrazić, jest to istotna część Nowego Testamentu która została napisana lub przypisana do Pawła. Był on naprawdę ważnym misjonarzem który rozpowszechnił wiarę chrześcijańską poza narodem żydowskim.