Podsumowanie wiadomości na temat tempa zmian

Tempo to stosunek, w którym porównujemy dwie wielkości, mierzone w różnych jednostkach.

Samolot przeleciał $1500$‍ kilometrów w $3$‍ godziny. Mamy tu odległość, mierzoną w kilometrach i czas, mierzony w godzinach.

Tempo jednostkowe albo jednostkowe tempo zmian dwóch wielkości równa się wartości, o którą zmienia się jedna wielkość, przy zmianie o $1$‍ jednostkę drugiej wielkości.

$1$‍ godzina składa się z $60$‍ minut.

Janek pisze na klawiaturze w tempie $42$‍ słów na $1$‍ minutę.

Aby obliczyć tempo jednostkowe, obliczamy stosunek liczby odnoszącej się do pierwszej wielkości i liczby odnoszącą się do drugiej wielkości.

Samolot przeleciał $1500$‍ kilometrów w $3$‍ godziny.

Samolot leciał w tempie (z prędkością) $500$‍ kilometrów na godzinę. Możemy to także przedstawić jako tempo jednostkowe, pokonana odległość odniesiona do $1$‍ godziny lotu: $500\text{ kilometrów}:1\text{ godzinę}$‍.

Spójrzmy na przykład.

Marek jest cukiernikiem. Marek piecze $42$‍ urodzinowe torty w ciągu $7$‍ dni.

Obliczmy najpierw tempo, w jakim Marek piecze torty.

Jednostkowe tempo, w jakim Marek piecze torty, wynosi $6$‍ tortów na $1$‍ dzień. Mówimy "jednostkowe" gdyż chodzi o liczbę tortów upieczonych dziennie.

Możemy wykorzystać jednostkowe tempo, w jakim Marek piecze torty, aby obliczyć, ile tortów upiecze w ciągu $5$‍ dni.