If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Czy dinozaury były stałocieplne?

Naukowcy nie wiedzą jeszcze, czy duże dinozaury, takie jak Apatasaurus, były endotermiczne czy egzotermiczne. © AMNH
Naukowcy nie wiedzą jeszcze, czy duże dinozaury, takie jak Apatasaurus, były endotermiczne czy ektotermiczne. ©AMNH
Niektóre reakcje chemiczne w organizmie, takie jak spalanie cukru do produkcji energii, podczas którego uwalniany jest dwutlenek węgla i woda, są określane jako metabolizm. Reakcje te przebiegają najskuteczniej przy określonej temperaturze optymalnej. U ssaków i ptaków, optymalna temperatura jest wyższa niż normalna temperatura na zewnątrz i jest regulowana wewnętrznie. Więc zwierzęta te utrzymują ogólnie wyższe temperatury ciała i są nazywane "stałocieplnymi" lub endotermicznymi, co wynika z wewnętrznej kontroli ich temperatury.
Inne zwierzęta, takie jak żółwie, krokodyle i jaszczurki, mają bardziej zmienne temperatury ciała w oparciu o poziom ich aktywności i regulują temperaturę ciała przez zewnętrzne źródła, takie jak nagrzewnie się w słońcu lub chłodzenie się w cieniu. W związku z tym, są one często nazywane "zmiennocieplnymi" lub bardziej odpowiednio, egzotermicznymi, co wynika z zewnętrznej kontroli ich temperatury.

Zmiennocieplne czy stałocieplne?

Dinozaury były egzotermiczne czy endotermiczne? Ponieważ ptaki są grupą żyjących dinozaurów, wiemy, że przynajmniej niektóre dinozaury były stałocieplne. Ale, na pytanie czy wszystkie dinozaury były endotermiczne jest trudnej odpowiedzieć. Jednym podejściem do zbadania tej kwestii jest przyjrzenie się mikroskopowej strukturze kości. U wielu zwierząt zmiennocieplnych kości rosną gęsto, tworząc koncentryczne pierścienie, trochę jak słoje drzew. U zwierząt stałocieplnych, złożony system gęsto rozmieszczonych zagłębień, zwany systemem Haversa, przenika do kości. Przez pocięcie kości wymarłych, nieptasich dinozaurów w cienkie plastry i zbadanie ich pod mikroskopem, możemy przyjrzeć się tym cechom.
Ale, istnieje wiele komplikacji, takich jak konieczność porównania zwierząt o podobnej wielkości, jednak nie żyją dinozaury tak duże jak Tyrannosaurus i Apatosaurus abyśmy mogli je dzisiaj obserwować. U najbardziej nieptasich dinozaurów mikrostruktura kości wygląda raczej tak jak u zmiennocieplnych, ale dowody na to nie są jednoznaczne. Ponieważ ptaki są endotermiczne, to oczywiste, że "stałocieplność" ewoluowała gdzieś wzdłuż drzewa ewolucyjnego dinozaurów. Ale nie jest jeszcze możliwe pewne określenie jakie grupy nieptasich dinozaurów były "stałocieplne."

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.