What is a galaxy?

Galaktyki to wielkie skupisko, liczące od milionów do bilionów, gwiazd poruszających się wokół wspólnego środka masy. W ich skład wchodzi również gaz i pył międzygwiazdowy. Galaktyki mają różne kształty, spośród których astronomowie wyróżnili trzy podstawowe klasy: spiralne, eliptyczne i nieregularne.

Galaktyki spiralne wyróżnia się w nich trzy części: cienki dysk złożony z gwiazd, gazu i pyłu, zgrubienie centralne złożone ze starych gwiazd oraz sferyczne halo w którym znajdują się najstarsze gwiazdy i masywne gromady gwiazd.

Galaktyki eliptyczne mają gładkie, zaokrąglone kształty, ponieważ orbity gwiazd do nich należących położone są we wszystkich kierunkach. Zawierają niewielką ilość gazu i pyłu, nie znajdziemy tam młodych gwiazd. Galaktyki eliptyczne, podobnie do galaktyk spiralnych, otoczone są przez gromady kuliste gwiazd oraz posiadają ciemną materię.

Galaktyki nieregularne mają nieregularny, chaotyczny kształt i zazwyczaj są małe. Ich nieregularne kształty wynikają z niedawnych zaburzeń spowodowanych albo zwiększonym tempem tworzenia gwiazd lub oddziaływaniem grawitacyjnym w wyniku spotkania z inną galaktyką.

Droga Mleczna to galaktyka spiralna z poprzeczką zawierająca ponad 100 miliardów gwiazd. Złożony z gwiazd, gazu i pyłu dysk ma średnicę około 100 000 lat świetlnych i grubość jedynie 2 000 lat świetlnych — jest o wiele cieńszy gdy porównamy go np. z naleśnikiem. Zgrubienie centralne gwiazd jest wydłużone i ma kształt poprzeczki.

Słońce znajduje się w galaktycznym dysku, na zewnętrznym brzegu jednego z pomniejszych ramion, mniej więcej w połowie odległości między centrum Galaktyki a jej widoczną krawędzią. Słońce potrzebuje około 220 milionów lat aby obiec centrum galaktyki, co oznacza że od jej powstania wykonało to jedynie 20 razy.

W okolicy Drogi Mlecznej znajduje się kilkadziesiąt galaktyk, które nazywamy Grupą Lokalną. Mają one róże rozmiary: od małych galaktyk karłowatych, po wielką Galaktykę Andromedy. Z czasem między galaktykami dochodzi do wzajemnych oddziaływań, zmian w ich ruchu oraz kształtów. Na długofalowe zmiany danej galaktyki wpływ ma przynależność do Grupy Lokalnej. Nasza Droga Mleczna oraz Galaktyka Andromedy znajdują się na kursie kolizyjnym. Za około pięć miliardów lat mogą się ze sobą zderzyć i połączyć. Ostatecznie nasi odlegli potomkowie mogą zamieszkiwać wielką galaktykę eliptyczną.