Tętniaki aorty piersiowej — film z polskimi napisami

Czym jest tętniak aorty piersiowej? Postaram się to wyjaśnić. Tętniak to trwałe poszerzenie naczynia. W tym przypadku aorty, czyli głównej tętnicy organizmu. Aorta jest dosyć długa. Rozpoczyna się u szczytu lewej komory serca i podąża przez całą długość klatki piersiowej aż do jamy brzusznej. i podąża przez całą długość klatki piersiowej aż do jamy brzusznej. My zajmiemy się teraz tętniakami piersiowego odcinka aorty, czyli tego odtąd dotąd. Spróbujmy się odnaleźć w tym schemacie. Patrzymy na tę osobę od przodu. Jej klatka piersiowa jest przezroczysta, więc widzimy jej serce i duże naczynia. Jej tętnicę główną, czyli aortę oraz żyły główne górną i dolną. Zwróćmy uwagę, że serce powinno znajdować się przed aortą piersiową. Powinno to wyglądać tak. Narysowałem tutaj tylko jego zarys, żeby dobrze było widać aortę piersiową . Ale pamiętajmy o tym, że w rzeczywistości aorta jest za sercem. Tętniak może pojawić się w każdym odcinku aorty, ale tym razem skupimy się tylko na piersiowym. Jak właściwie wygląda tętniak? Mniej więcej tak. Jakby ktoś napompował tę część aorty jak balonik. Jej ściany są rozciągnięte i wybrzuszone na obydwie strony. Jej ściany są rozciągnięte i wybrzuszone na obydwie strony. Aorta jest w tym miejscu dużo szersza niż w pozostałych. Jeszcze lepiej możemy sobie to uzmysłowić oglądając obrazy z MRI. Jeszcze lepiej możemy sobie to uzmysłowić oglądając obrazy z MRI. Jeszcze lepiej możemy sobie to uzmysłowić oglądając obrazy z MRI. Mamy tu skan z MRI tętniaka, który pięknie obrazuje jego balonowaty charakter. Nie skupiajmy się teraz na innych strukturach widocznych na tym MRI, Nie skupiajmy się teraz na innych strukturach widocznych na tym MRI, zwróćmy uwagę na samego tętniaka i ścianę aorty. zwróćmy uwagę na samego tętniaka i ścianę aorty. Wygląda to tak, jakby ktoś włożył do środka piłeczkę golfową. Wygląda to tak, jakby ktoś włożył do środka piłeczkę golfową. O diagnostyce obrazowej tętniaków będziemy rozmawiać później, O diagnostyce obrazowej tętniaków będziemy rozmawiać później, teraz chciałem tylko pokazać jak to faktycznie wygląda. teraz chciałem tylko pokazać jak to faktycznie wygląda. Warto jeszcze podkreślić, że tętniak może pojawić się w każdym naczyniu. Nie tylko aorcie, ale w każdej tętnicy, czy żyle. Choć poszerzenia tętnic są znacznie częstsze niż poszerzenia żył Choć poszerzenia tętnic są znacznie częstsze niż poszerzenia żył i ten temat również poruszymy później. i ten temat również poruszymy później. Jeśli chodzi o naczynia tętnicze, tętniaki nie dotyczą wyłącznie aorty. Są dość częste także w innych tętnicach. Zatem najczęściej tętniaki pojawiają się w aorcie, Zatem najczęściej tętniaki pojawiają się w aorcie, ale zdarzają się również w obrębie tętnic biodrowych, które dostarczają krew do kończyn dolnych, w tętnicach podkolanowych, biegnących z tyłu kolan, tętnicach mózgowych, czy też tętnicach udowych. Spośród wszystkich tętniaków aorty, które są najczęstszą lokalizacją, około 40% z nich obejmuje odcinek piersiowy aorty. około 40% z nich obejmuje odcinek piersiowy aorty. Pozostałe 60% to te w aorcie brzusznej. A jak duże musi być poszerzenie, żeby można było je nazwać tętniakiem? Klinicznie, trwałe poszerzenie tętnicy do co najmniej 1,5 prawidłowej średnicy Klinicznie, trwałe poszerzenie tętnicy do co najmniej 1,5 prawidłowej średnicy możemy nazwać tętniakiem. Jeśli chodzi o bardziej konkretne liczby, to średnia średnica aorty piersiowej wynosi około 2,7 cm, to średnia średnica aorty piersiowej wynosi około 2,7 cm, zatem wg definicji, o tętniaku możemy mówić, kiedy jest ona trwale poszerzona do minimum 4 cm. o tętniaku możemy mówić, kiedy jest ona trwale poszerzona do minimum 4 cm. Ale tętniak tętniakowi nierówny. Można podzielić je na prawdziwe i rzekome. Tętniak prawdziwy to taki, w którym poszerzeniu ulega cała ściana aorty, wszystkie jej warstwy. Ściana tętnicy składa się z warstw zewnętrznej, środkowej i wewnętrznej i w tętniaku prawdziwym wszystkie one ulegają poszerzeniu. i w tętniaku prawdziwym wszystkie one ulegają poszerzeniu. Ale na tym podział się nie kończy. Tętniaki prawdziwe o budowie symetrycznej to tętniaki wrzecionowate. Wrzecionowate, czyli mające kształt wrzeciona, jak ten, który tu narysowałem. Mają one bardzo regularny kształt. Zdarzają się również tętniaki workowate, w których ściana naczynia jest wybrzuszona tylko z jednej strony. w których ściana naczynia jest wybrzuszona tylko z jednej strony. Pojawiają się, gdy z jakiegoś powodu ściana aorty jest nierównomiernie narażona na stres związany z wysokim ciśnieniem. Być może słyszałaś lub słyszałeś o tętniakach workowatych, Być może słyszałaś lub słyszałeś o tętniakach workowatych, bo są one dość częstą przypadłością. Oczywiście nazywamy je workowatymi ze względu na kształt, Oczywiście nazywamy je workowatymi ze względu na kształt, ale często opisuje się go też jako kulkę. ale często opisuje się go też jako kulkę. A więc tętniaki prawdziwe dzielimy jeszcze na wrzecionowate i workowate. A więc tętniaki prawdziwe dzielimy jeszcze na wrzecionowate i workowate. Przejdźmy zatem do tętniaków rzekomych. Przejdźmy zatem do tętniaków rzekomych. Przejdźmy zatem do tętniaków rzekomych. Nazwa tętniaków rzekomych wynika z ich odmienności od tętniaków prawdziwych, co zaraz zobaczymy. Powstają one na skutek przedziurawienia ściany naczynia w wyniku jakiegoś rodzaju urazu, w tym nakłucia tętnicy. Z naczynia zaczyna się wtedy wydostawać krew. Mamy jakiś otwór w ścianie naczynia i krew zaczyna wypływać z jego światła do okolicznych tkanek i krew zaczyna wypływać z jego światła do okolicznych tkanek i zbierać się pomiędzy tym naczyniem a tkanką i zbierać się pomiędzy tym naczyniem a tkanką skutkując pojawieniem się takiego balonika. To jest właśnie tętniak rzekomy. Nie jest on prawdziwym poszerzeniem naczynia, ale ma podobny kształt i podobnie się zachowuje. Ponadto, takie rzekome poszerzenie może pojawić się po obydwu stronach, jeśli naczynie przecieka z obydwu stron. Skoro wiemy już, czym są tętniaki aorty piersiowej, zastanówmy się, dlaczego niekoniecznie dobrze jest je mieć. zastanówmy się, dlaczego niekoniecznie dobrze jest je mieć. Dlaczego są takie złe? To potencjalne powikłania czynią je tak niebezpiecznymi. To potencjalne powikłania czynią je tak niebezpiecznymi. Zrobię trochę miejsca. Po pierwsze, mogą one pękać. Tętniak to miejsce, w którym ściana aorty jest osłabiona, a to zwiększa ryzyko jej przerwania. Pęknięcie takiego tętniaka powoduje wylew krwi do otaczających tkanek, Pęknięcie takiego tętniaka powoduje wylew krwi do otaczających tkanek, a tym samym zmniejszenie ilości krwi działającej w układzie krążenia. Zatem jeśli pęknięty tętniak nie zostanie szybko zaopatrzony, to oprócz innych ważnych następstw, narządy nie otrzymują odpowiedniej ilości tlenu i dochodzi do ich nieodwracalnego uszkodzenia. Mogą również tworzyć się w nich zakrzepy przez aktywację procesów krzepnięcia. Zakrzepy tworzą się, kiedy przepływ krwi zostaje spowolniony lub zatrzymany Zakrzepy tworzą się, kiedy przepływ krwi zostaje spowolniony lub zatrzymany zamiast przebiegać w szybkim tempie. Tętniaki workowate są miejscami szczególnie sprzyjającymi tworzeniu się zakrzepów, ponieważ krew dostaje się do nich, spowalnia i krzepnie. To o tyle niebezpieczne, że taki zakrzep może się powiększać i zamknąć w końcu światło naczynia. Gdyby tego było mało, fragmenty skrzepliny mogą się oderwać i dostać do krwioobiegu. To niedobrze, bo niewielki materiał zatorowy zatrzymuje się w mniejszych naczyniach i powoduje uszkodzenia niedokrwienne. Uszkodzenia spowodowane niedotlenieniem, na skutek zatrzymania przepływu krwi przez te naczynia, na skutek zatrzymania przepływu krwi przez te naczynia, a tym samym zaopatrzenia danej tkanki czy narządu w tlen i substancje odżywcze. Tętniaki mogą też uciskać na struktury znajdujące się w ich pobliżu. W klatce piersiowej, żyła główna dolna biegnie tuż obok aorty. Wystarczająco duży tętniak w tym miejscu może ucisnąć żyłę główną i ograniczyć powrót krwi żylnej do serca. Z tych kilku powodów tętniaki nie są czymś pożądanym. Z tych kilku powodów tętniaki nie są czymś pożądanym. A skąd w ogóle się biorą? Przyczyn jest kilka. Najczęstszą przyczyną poszerzenia ściany aorty piersiowej jest arterioskleroza, czyli degeneracja tętnic. Chodzi o to, że ściany aorty zaczynają z czasem zmieniać się Chodzi o to, że ściany aorty zaczynają z czasem zmieniać się z silnych i elastycznych w słabsze i bardziej wiotkie. A słabsze i bardziej wiotkie ściany aorty, czy też każdej innej tętnicy, nie radzą sobie tak dobrze z działającym na nie stale ciśnieniem krwi. Zastanówmy się nad tym. Ściana aorty składa się z trzech warstw. Błony zewnętrznej, błony środkowej i błony wewnętrznej. Błona środkowa zbudowana jest z dużej ilości białek, w tym kolagenu, który zapewnia wytrzymałość na rozciąganie oraz elastyny, która nadaje jej sprężystość, czyli możliwość powrotu do kształtu pierwotnego. Dwie rzeczy mają tu dla nas znaczenie w kontekście tworzenia się tętniaka. Dwie rzeczy mają tu dla nas znaczenie w kontekście tworzenia się tętniaka. Po pierwsze, im dalszy odcinek aorty, tym mniej kolagenu i elastyny. Dodatkowo, wraz z wiekiem dochodzi do degeneracji kolagenu i elastyny. A więc aorta poszerza się nie tylko ze względu na osłabienie ścian spowodowane degeneracją kolagenu, ale traci też swoją sprężystość i możliwość utrzymania odpowiedniego kształtu po przejściu fali tętna. I po drugie, zgodnie z prawem LaPlace'a, znanym nam z lekcji fizyki, wzrost średnicy naczynia powoduje wzrost naprężenia jego ścian równoważącego ciśnienie wywierane przez płyn. W naszym przypadku tym płynem jest krew, wywierająca na naczynia duże ciśnienie. W tym miejscu krew dopiero co opuściła serce i mocno napiera na aortę. W tym miejscu krew dopiero co opuściła serce i mocno napiera na aortę. Generuje to cykl zdarzeń, doprowadzający do trwałego tętniakowego poszerzenia. Ściana aorty się osłabia, co naraża ją na poszerzenie, a im bardziej jest poszerzona, tym łatwiej jest ją jeszcze bardziej rozciągnąć, bo nie radzi już sobie z ciśnieniem krwi. Ale są też inne przyczyny tętniaków. Jednym z nich jest uprzednie rozwarstwienie aorty. Bo jak już mówiliśmy, wiąże się ono z uszkodzeniem ściany aorty, przez co nie jest ona już tak wytrzymała jak wcześniej i może rozwinąć się tętniak. Kolejnym są choroby tkanki łącznej, jak zespół Marfana, czy Ehlersa-Danlosa, których istotą jest produkcja kolagenu o nieprawidłowej budowie. których istotą jest produkcja kolagenu o nieprawidłowej budowie. To również predysponuje do tętniaków. Podobnie jak arterioskleroza. Podobnie jak arterioskleroza. Arterioskleroza to patologiczne gromadzenie się cholesterolu w ścianach tętnic. Odkładanie się tych cząsteczek wywołuje kaskadę reakcji zapalnych, Odkładanie się tych cząsteczek wywołuje kaskadę reakcji zapalnych, które doprowadzają do osłabienia naczynia które doprowadzają do osłabienia naczynia i narażenia go na tworzenie się tętniaków. Myślę, że czas na bardzo ważne pytanie. Jak uniknąć tworzenia się tętniaków? Jak mówiłem, istnieje kilka stanów, które do nich predysponują. Nazywamy je czynnikami ryzyka. Które z nich mają największe znaczenie? Bardzo ważnym czynnikiem ryzyka jest arterioskleroza. Należy do nich również palenie tytoniu, Należy do nich również palenie tytoniu, po części z powodu udziału w rozwoju arteriosklerozy, a częściowo z powodu bezpośredniego uszkadzania ściany naczyń. a częściowo z powodu bezpośredniego uszkadzania ściany naczyń. Kolejnym czynnikiem jest nadciśnienie. Dalej POChP, czyli przewlekła obturacyjna choroba płuc. Dalej POChP, czyli przewlekła obturacyjna choroba płuc. Mało tego, palenie nie tylko sprzyja arteriosklerozie, ale też POChP i nadciśnieniu tętniczemu. Jest ono zatem bardzo istotnym czynnikiem ryzyka, ponieważ bierze udział również w patogenezie innych czynników ryzyka. Kolejnym czynnikiem jest płeć męska, z czym niestety trzeba się po prostu pogodzić. Mężczyźni są prawie pięć razy bardziej narażeni na tętniaki niż kobiety. Nie wiemy jeszcze do końca dlaczego, ale tak jest. Wiek jest czynnikiem ryzyka. Wiek powyżej 65 roku życia predysponuje do powstawania tętniaków, ponieważ osoby starsze mają z reguły bardziej sztywne aorty. ponieważ osoby starsze mają z reguły bardziej sztywne aorty. Dzieje się tak z powodu kalcyfikacji, czyli odkładania się wapnia w ścianach tętnic, do którego dochodzi wraz z wiekiem, ale także z powodu degeneracji kolagenu i elastyny, ale także z powodu degeneracji kolagenu i elastyny, o czym mówiliśmy przed chwilą. Genetyka również odgrywa ważną rolę. Znaczenie mają choroby tkanki łącznej, o których wspominałem, ale także wywiad rodzinny. Jeśli w twojej rodzinie zdarzały się tętniaki, to u ciebie też mogą się pojawić. Skąd wiadomo, że ktoś ma tętniaka aorty piersiowej? Można mieć takiego tętniaka i nawet o tym nie wiedzieć, ponieważ 75% z nich jest bezobjawowa. Większość tętniaków aorty piersiowej jest wykrywana przypadkowo lub z powodu ich pęknięcia. Stąd objawy można podzielić na dwie grupy. Pierwsza grupa to objawy mogące towarzyszyć niepękniętemu tętniakowi, Pierwsza grupa to objawy mogące towarzyszyć niepękniętemu tętniakowi, a druga to objawy pękniętego tętniaka. a druga to objawy pękniętego tętniaka. Najpierw zajmiemy się tymi pierwszymi. Niepęknięty tętniak musi osiągnąć odpowiednio duży rozmiar, żeby dać objawy. Tętniak w tej okolicy, w górnej części aorty może uciskać okoliczne tkanki. Może uciskać nerw krtaniowy wsteczny, kontrolujący fałdy głosowe. Porażenie tego nerwu objawia się zachrypniętym głosem. Porażenie tego nerwu objawia się zachrypniętym głosem. Tętniak może również ucisnąć żyły główne, co ogranicza powrót żylny do serca, a także tchawicę lub przełyk, skutkując ich obturacją. Ucisk na okoliczne tkanki nierzadko powoduje też dolegliwości bólowe. Ucisk na okoliczne tkanki nierzadko powoduje też dolegliwości bólowe. Teraz zajmijmy się objawami pękniętego tętniaka. Jednym z najważniejszych jest hipotensja, czyli patologicznie niskie ciśnienie. Jednym z najważniejszych jest hipotensja, czyli patologicznie niskie ciśnienie. Jest ono skutkiem wypływu krwi z układu krążenia. Jest ono skutkiem wypływu krwi z układu krążenia. Nie da się długo utrzymać ciśnienia, jeśli krew masywnie opuszcza naczynia. Na skutek obniżenia ciśnienia dochodzi do utraty przytomności. Na skutek obniżenia ciśnienia dochodzi do utraty przytomności. Gdy ciśnienie jest niskie, do mózgu nie dociera dostateczna ilość krwi i pacjent traci przytomność. Krwioplucie, czyli odksztuszanie krwi. Może do niego dojść, jeśli tętniak przebije się do leżącej obok tchawicy. Może do niego dojść, jeśli tętniak przebije się do leżącej obok tchawicy. Lub krwawe wymioty, jeśli tętniak przebije się do przełyku, który również leży nieopodal. Nie chcielibyśmy się znaleźć w tym stanie. Jak więc wykryć takiego tętniaka, zanim dojdzie do pęknięcia? Jak więc wykryć takiego tętniaka, zanim dojdzie do pęknięcia? Najbardziej czułe i swoiste w wykrywaniu tętniaków aorty piersiowej są badania obrazowe. Najprostszym jest RTG klatki piersiowej. Radiolog jest czasem w stanie dostrzec pewne cechy Radiolog jest czasem w stanie dostrzec pewne cechy mogące świadczyć o obecności tętniaka. Innym badaniem jest TK, czyli tomografia komputerowa, która daje możliwość szybkiego i dokładnego obrazowania całej aorty, a tym samym odnalezienia ewentualnego tętniaka. MRI również daje możliwość zbadania całej aorty i dokładnej oceny tętniaka. i dokładnej oceny tętniaka. MRI nie naraża pacjenta na działanie promieniowania, ale za to zajmuje znacznie więcej czasu, nie jest tak dobrze dostępne i kosztuje więcej niż TK.