Czym jest migotanie komór (Vfib)? — film z polskimi napisami

Pomówimy dziś o migotaniu komór, znanym w skrócie jako VF. VF to śmiertelnie niebezpieczny rodzaj arytmii, w której komory, które mamy tu na dole, tracą możliwość skurczu, a tym samym utrzymywania krążenia krwi. Dlatego VF jest tak niebezpieczne. Mamy tu zatem schemat obrazujący wnętrze serca, tak jak po lewej, tylko tu po prawej mamy wyróżnione niektóre elementy układu bodźco-przewodzącego serca. Usunęłam z niego duże naczynia, dzięki czemu mamy lepszy wgląd w anatomię. W prawidłowym sercu, pobudzenia powstają w węźle zatokowo-przedsionkowym, w skrócie SA. Węzeł zatokowy - węzeł SA. Pobudzenie powstaje w węźle SA, a następnie kieruje się do węzła przedsionkowo-komorowego, czyli węzła AV. Węzeł AV, czyli przedsionkowo-komorowy. Z węzła AV impulsy przechodzą w dół, do komór, gdzie pobudzają kardiomiocyty i wywołują skurcz. Skurcz ścian komór powoduje wypchnięcie krwi do naczyń. W przebiegu VF, impulsy docierające do komór nie są skoordynowane. Może to być skutkiem poważnego niedotlenienia, czy też zaburzeń przewodzenia. Tak czy inaczej, dochodzi do utraty koordynacji pracy komór. W zamian za to impulsacja staje się chaotyczna. A chaotyczna impulsacja skutkuje spazmatycznymi ruchami ścian komór. Ruchami, które nie są w stanie pompować krwi do naczyń, przez co pozostaje ona w sercu. Brak krążenia krwi oznacza brak tlenu w narządach. To trochę tak, jakbyśmy wyciskali pastę do zębów. Mamy tu rękę ściskającą tubkę pasty. Jeśli ściśniemy tubkę wszystkim palcami jednocześnie, większość pasty wyleci na zewnętrz. Jeśli wszystkie pięć palców zadziała w tym samym czasie, to wycisną większość pasty, ale gdyby ścisnąć ją tylko małym palcem, później palcem wskazującym, a później kciukiem, to nie wyciśnie się dużo pasty. Podobnie to wygląda w migotaniu komór. Dochodzi do utraty koordynacji skurczu, która jest konieczna do krążenia krwi. W zamian mamy skurcze pojedynczych kardiomiocytów, czyli migotanie, więc nie wyciśniemy pasty z tubki, ani krwi do naczyń krwionośnych. Jeśli VF nie zostaje przerwane przez defibrylację, dochodzi do śmierci mózgu i zgonu, ponieważ organizm nie dostaje tlenu. Osoba z VF jest nieprzytomna, z powodu niedoboru tlenu w mózgu oraz nie jest u niej wyczuwalne tętno. Tętno jest wynikiem pulsacyjnego ruchu krwi w tętnicach, więc kiedy zostaje on przerwany, nie ma również tętna. Zdarza się, że zanim pacjent z VF utraci przytomność, zgłasza objawy zawału serca, czyli ból w klatce piersiowej i drętwienie lub mrowienie lewej ręki. Wynikają one z niedokrwienia mięśnia sercowego. Serce, które nie pompuje krwi do narządów, samo też nie dostaje tlenu. Nie dostarcza go też do skóry, która może stać się przez to blada lub sina. Nazywamy to sinicą. Sinica to niebieskawe zabarwienie skóry wynikające z upośledzenia krążenia. EKG w VF wygląda tak. Nieregularne fale. To dlatego, że zanika płynne przewodzenie pomiędzy węzłem SA, AV i komorami. Mięśniówka komór objęta jest chaotyczną, nieskoordynowaną stymulacją, co przekłada się na taki obraz w EKG. Komory ulegają spazmatycznym skurczom. Jakie są czynniki ryzyka VF? Dobrze je sobie podzielić na dwie grupy. Pierwsza grupa to wszystko to, co podrażnia komórki mięśniówki komór. Rozdrażnione komórki serca są nadaktywne i skłonne do nieprawidłowej czynności elektrycznej. Druga grupa czynników ryzyka to wszystko to, co doprowadza do włóknienia. Wróćmy do czynników drażniących. Co może podrażniać komórki serca? Klasycznym przykładem jest choroba wieńcowa. Naczynia wieńcowe to te, które zaopatrują mięsień sercowy. Z biegiem czasu mogą one ulegać zwężeniu. Może to być skutkiem wieloletniego palenia, czy też nieprawidłowej diety. Gdy naczynia wieńcowe się zwężają, do komór dociera mniej krwi, a więc i mniej tlenu niż powinno, co skutkuje ich podrażnieniem i skłonnością do nadmiernej aktywacji. Również niektóre zaburzenia elektrolitowe, jak wysokie stężenie potasu lub niskie wapnia albo magnezu może podrażniać komory serca. Dlaczego? Elektrolity odgrywają niezwykle istotną rolę w procesie przewodzenia pobudzeń. Więc jeśli stężenia jonów nie mieszczą się w danych granicach, zaburza to przewodzenie impulsów w sercu. Teraz kwestia włóknienia. Mówiliśmy już, że włóknienie też jest czynnikiem ryzyka VF. Co może być jego przyczyną? Najbardziej klasycznym przykładem jest zawał serca. Jak wiemy, naczynia wieńcowe doprowadzają tlen do serca. W przypadku zawału, któraś z tętnic wieńcowych zostaje całkowicie zablokowana i do jakiegoś fragmentu serca przestaje docierać krew. W chorobie wieńcowej krwi dociera mniej, a w zawale nie dociera wcale i jakiś fragment serca umiera, po czym zostaje zastąpiony tkanką włóknistą, podobną do blizny. Taka tkanka nie funkcjonuje tak samo jak prawidłowe serce. Nie przewodzi pobudzeń tak jakby to robiły kardiomiocyty. Zamiast tego generuje nieprawidłowe pobudzenia i nieprawidłowe przewodzenie. A zaburzenia przewodzenia mogą prowadzić do migotania komór. Kolejną przyczyną włóknienia są kardiomiopatie. Kardiomiopatie to choroby mięśniówki serca zaburzające jej prawidłową czynność. Traci ona swoje funkcje. Nie traci ich zupełnie, ale jej funkcjonowanie nie jest takie samo jak w zdrowym sercu. Kardiomiopatie mają różne przyczyny. Jedną z nich są infekcje. Niektóre wirusy mogą celować w mięsień sercowy i upośledzać jego pracę. Do kardiomiopatii prowadzą również zaburzenia genetyczne. Ich skutkiem jest modyfikacja struktury tkanki mięśniowej serca, a także wieloletnia choroba wieńcowa, w skrócie CAD. Wieloletnia choroba wieńcowa, w przebiegu której serce przez długi czas nie otrzymuje tyle tlenu ile wymaga. Ulega zatem uszkodzeniu. I jeszcze raz, wszystkie te zaburzenia doprowadzają do włóknienia mięśnia sercowego, a to zaburza prawidłowe przewodzenie i zwiększa ryzyko migotania komór. Inną, dość rzadką przyczyną migotania komór bywa porażenie prądem. W przypadku porażenia prądem mamy do czynienia z zewnętrznym źródłem prądu. Serce ma swój własny system generowania i przewodzenia pobudzeń. Porażenie prądem go zakłóca mogąc doprowadzić do migotania komór.