If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Nadciśnienie tętnicze: uszkodzenie naczyń krwionośnych - film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Tanner Marshall.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Mamy wiele organów w naszym organizmie, co nie? Wszystkie z nich są całkiem potrzebne do naszego przetrwania. Niektóre z nich są szczególnie wrażliwe i mogą zostać poważnie uszkodzone przez wysokie ciśnienie krwi, czyli nadciśnienie. Czasami, nazywam je organami docelowymi. Jednym z przykładów organów docelowych są nerki, która pomagają regulować poziom soli i wody w Twoim ciele, czy tez mózg, jak i serce. Wszystkie te organy są całkiem ważne, prawda? I zdecydowanie nie chcemy, aby były uszkodzone. Jednak, jak mogą zostać uszkodzone przez wysokie ciśnienie krwi? Ciśnienie krwi jest ciśnieniem, jakie występuje w Twoich naczyniach krwionośnych, tak? I te naczynia krwionośne dostarczają krew do organów docelowych. Więc, jeśli Twoje naczynia krwionośne zostaną uszkodzone i nie będą mogły dostarczać krwi do krwi do organów docelowych, to one też zostaną uszkodzone, co nie? Normalnie, ściana wewnętrzna, czyli śródbłonek Twoich tętnic pozwala na przepływ krwi w odpowiednio spokojny i zrelaksowany sposób, co zapobiega tworzeniu skrzepów. Skrzep jest rodzajem nabudowanej skrzepniętej krwi, która jest pewnego rodzaju ciałem stałym, które tworzy krew. I to jest bardzo ważne, bo zapobiega utracie krwi, poprzez zatkanie obszaru, przez który wycieka krew, na przykład w przypadku przecięcia lub krwawienia z innego powodu. Nie jest dobrze, jeśli te skrzepy tworzą się wewnątrz naczyń krwionośnych. ponieważ utrudniają wtedy przepływ krwi. A w jaki sposób mogą się tworzyć? Jeśli spojrzymy na śródbłonek, czyli wewnętrzną warstwę naczyń krwionośnych, to nasza krew zawsze będzie uderzała w ścianki naczyń, prawda? I gdy do tego dojdzie, określone naprężenie wyniakjące z tarcia o ścianki pojawi się, nazywane naprężeniem ścierającym. Gdy ciśnienie w naczyniach krwionośnych wzrasta płyn będzie mocniej udarzał w ścianki podczas przepływu, co doprowadzi do wzrostu tarcia, a tym samym naprężeń ścierających. Większe naprężenia ścierające mogą zacząć niszczyć śródbłonek czyli wewnętrzną warstwę naczyń krwionośnych. Pomyśl o tym, jak o płynącej rzece. Jeśli obok niej znajdują się drzewa i krzaki, może jeszcze inne rzeczy, takie jak zwierzęta stojące obok, to one standardowo nie zostają pochłonięte przez nurt rzeki, prawda? Ale co się stanie, jeśli nagle dojdzie do powodzi? Zacznie ona porywać te drzewa, krzaki i zwierzęta. Zostaną w pewnym sensie zmiecione z krajobrazu, ponieważ wtedy naprężenia ścinające są bardzo wysokie. Podobnie jest, gdy większa ilość krwi będzie w naczyniach, wtedy większe ciśnienie będzie napierało na śródbłonek, który będzie rozszerzał się na zewnątrz. W przypadku zwiększonego ciśnienia, naprężenia ścierające są również bardzo duże. I krajobraz Twoich naczyń krwionośnych, analogicznie jak ten rzeczny, jest zniszczony. Na tyle mocno, że zaczynasz mieć, takie malutkie, mikroskopowe rozdarcia w śródbłonku. Przetarcia te zostaną naprawione i zmienią się w tkankę bliznowatą, która jest zwłókniona, czyli jest siecią tkanki łącznej. I gdy dojdzie do rozwoju tej tkanki, zaczyna ona się zachowywać jak siatka, w którą wpadają cząsteczki, takie jak cholesterol, tłuszcze, płytki krwi, które krążą w krwiobiegu. I gdy dojdzie do ich złapania przez tę zwłóknioną siatkę, to zostaną tam, zabudowując się, tworząc blaszkę miażdżycową. Blaszka ta zajmuje określoną przestrzeń, co nie? Prowadzi to do zwężenia naczyń krwionośnych, a naczynia stają się bardziej sztywne i mniej elastyczne. I gdy dojdzie do ich stwardnienia, nie będą mogły się zwężać i poszerzać, tak jak mogły robić to wcześniej, co sprawi, że będą bardziej podatne na zniszczenia i nabudowywanie się blaszki. I jak możemy zobaczyć, więcej blaszki oznacza mniej miejsca dla krwi, a mniej krwi przepływającej przez naczynia oznacza mniej krwi w Twoich organach docelowych, czyli nerkach, sercu, czy mózgu. A krew transportuje niezwykle cenny tlen, prawda? Między innymi tlen, bez którego te organy docelowe nie funkcjonują zbyt dobrze i mogą zostać poważnie uszkodzone. Dodatkowo, z upływem czasu, gdy te naczynia będą coraz słabsze i słabsze w wyniku wysokiego ciśnienia, wybrzuszenie może wytworzyć się w słabszym miejscu. To wybrzuszenie znane jest, jako tętniak, który może nawet pęknąć, gdy będzie zbyt duży, co prowadzi do zagrażającego życiu krwawienia. Tętniaki mogą pojawić się gdziekolwiek w organizmie człowieka, gdzie dojdzie od osłabienia tętnic, ale zazwyczaj występują w aorcie, która jest jedna z największych tętnic.