If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Leczenie farmakologiczne ostrego udaru mózgu - film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Vishal Punwani.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Po tym, gdy rozpoznasz, że ktoś może mieć udar, zobacz, czy nie występują u niego niektóre z objawów, powszechne przy tej chorobie, jak na przykład opadnięcie jednej strony twarzy. Lub nagła utrata wzroku lub drętwienie, czy osłabienie jednej części ciała. W takiej sytuacji, trzeba się upewnić, że ta osoba dotrze do szpitala, tak szybko, jak jest to możliwe, ponieważ pamiętaj, że bardziej niż jakikolwiek inny organ, nasz mózg potrzebuje tlenu. Tkanka mózgowa nie może przeżyć bez niego dłużej niż kilka minut, więc podczas udaru, kiedy krew przestaje przepływać do części mózgu, zostaje pozbawiona dostępu do tlenu. Ta tkanka, która traci dostęp do tlenu, zaczyna obumierać. Bardzo ważne jest to, żeby w każdy przypadku podejrzenia udaru zabrać pacjenta do szpitala, tak szybko, jak jest to możliwe, aby ocalić tkankę w mózgu. Teraz, gdy jesteśmy w szpitalu, co się będzie działo? Kilka różnych rzeczy. Planem jest to, aby zdiagnozować udar, odpowiednimi badaniami krwi i obrazowaniem, a potem leczenie udaru lekami. Przyjrzyjmy się temu. Wiemy, że część diagnostyki polega na badaniu fizykalnym, podczas, którego szukane są objawy, które może mieć osoba z udarem. Bardzo ważnym krokiem jest również obrazowanie z wykorzystaniem tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego. Kolejnym etapem są badania krwi, które pomagają w znalezieniu przyczyn udaru lub też wykluczyć inne choroby, takie jak hipoglikemię, która ma podobne objawy, jak udar. Rodzaj leczenia, które otrzymuje pacjent zależy od rodzaju udaru. Pozwól, że wytłumaczę o co w tym chodzi. Możesz mieć udar niedokrwienny, na przykład w miejscu, gdzie skrzep zablokuje naczynie krwionośne, co powoduje udar. Lub możesz mieć udar krwotoczny, na przykład, gdy osłabione naczynie w mózgu zacznie przeciekać, ze względu na pęknięcie tętniaka lub uraz głowy, w wyniku upadku lub innej nieprzyjemności. W jaki sposób rodzaj udaru wpływa na leczenie? W przypadku udarów niedokrwiennych, które zazwyczaj są rozpoznawane w oparciu o obrazowanie, pozwól, że to wyjaśnię. Nie będziesz w stanie zobaczyć zmian w mózgu na zdjęciu tomograficznym od razu po tym, jak pacjent będzie miał udar niedokrwienny. Dlatego zazwyczaj, tego rodzaju zdjęcie wygląda całkiem normalnie. Inaczej jest, w przypadku, udaru krwotocznego, co pokażę Ci za chwilę. Więc pacjent, u którego podejrzewasz udar niedokrwienny, otrzyma określone lekarstwa, których zdecydowanie nie dostanie taki, z udarem krwotocznym. Pozwól, że wytłumaczę Ci, co mam na myśli. Mamy tutaj naczynie krwionośne, na którym pokaże, jak te leki działają. Jeśli pacjent ma udar niedokrwienny i trafi szybko do szpitala, otrzyma dwa rodzaje lekarstw. Jednym z nich jest aspiryna, która nie robi niczego z powstałym zakrzepem. Nie zniszczy go, ale to co może zrobić, to zapobiec powstaniu nowych skrzepów. Powstrzymuje płytki krwi od wykonywania ich normalnej pracy, ponieważ płytki krwi w Twojej krwi, są odpowiedzialne za formowanie podstawowych jednostek budujących skrzepy. Powstrzymuje je od tego. Kolejnym, naprawdę ważnym rodzajem leków sa leki trombolityczne. Te leki potencjalnie niszczą skrzepy, które powodują udar, tak? Mogłeś słyszeć o lekach rozbijających skrzepy, i to są właśnie jedne z takich leków. "Trombo" odnosi się do skrzepy, a "lityczny" do niszczenia czegoś. Ten szczególny jest nazywany tkankowym aktywatorem plazminogenu, w skrócie TPA. Ta nazwa może być trochę myląca, ale nazywany jest tkankowym aktywatorem plazminogenu, ze względu na to co robi. Aktywuje on plazminogen, który krąży we krwi, jako część naturalnego mechanizmu w ciele człowieka, odpowiadającego za niszczenie skrzepów, które mogłyby krążyć. Więc TPA uruchamia ten naturalny system, który znajduje się już w Twoim krwiobiegu, próbując zniszczyć skrzepy powodujące udar, tak? Właściwie, kiedy plazminogen zostaje aktywowany przez TPA, zmienia się w składnik nazywany plazminą, i to ona niszczy skrzepy, dlatego powiedziałem o plazminie. Bardzo ważna rzecz o tym leku, jest taka, że korzyść z TPA jest największa zaraz po wystąpieniu udaru, potem staje się coraz mniej i mniej efektywny. Jeszcze raz, chcę podkreślić to, że im szybciej pacjent trafi do szpitala, tym lepszy będzie efekt leczenia, lepiej zadziała TPA. Tak jest dla udaru niedokrwiennego. Tak wygląda natychmiastowe leczenie tego rodzaju udaru. W przypadku udaru krwotocznego wygląda to trochę inaczej, ponieważ wtedy Twoje naczynia krwionośne wykrwawiają się, więc pierwsza rzecz, jaka powinna zostać zrobiona, to krzepnięcie i zablokowanie krwawienia. W takim przypadku ostatnią rzeczą, jaką chcesz zrobić jest aktywowanie mechanizmu niszczącego skrzepy opartego o plazminogen. Nie będzie podawane TPA, ponieważ jeśliby się je podało, wtedy krew nie byłaby w stanie zakrzepnąć, tak jak widzieliśmy to wcześniej. Krew będzie cały czas wyciekać z naczynia krwionośnego, prawda? Pozwól, że pokaże zdjęcie tomograficzne udaru krwotocznego. Powiedziałem wcześniej, że przyjrzymy się takiemu. Widzisz całą tę krew tutaj. Ten jasny obszar to krew, która wyciekła z naczyń krwionośnych do mózgu. Możesz zauważyć różnicę pomiędzy zdjęciem z tomografii z lewej strony, przedstawiającym udar niedokrwienny. Dlatego zrobienie zdjęcia mózgu jest bardzo ważne, w przypadku diagnostyki udaru, ponieważ ma duży wpływ na to, jakie leczenie zostanie zastosowane. W przypadku udaru krwotocznego początkowe leczenie różni się od tego, dla udaru niedokrwiennego. Na przykład, w przypadku udaru krwotocznego, bardzo ważne jest odkrycie, które naczynie krwionośne krwawi, w którym miejscu w mózgu. Można to zrobić wykonując zdjęcie tomograficzne, czy z wykorzystaniem rezonansu magnetycznego lub angiografii, o której mówiliśmy. Ponieważ celem leczenia jest zatrzymanie krwotoku, ważne jest, aby wiedzieć, gdzie ma on miejsce. Kolejna rzecz, za każdym razem, gdy krwawisz z naczynia krwionośnego, tracisz krew, a Twoje serce zaczyna być niespokojne, prawda? Serce zaczyna się martwić o Ciebie. Zaczyna pompować krew trochę mocniej, myśląc, że to sprawi, że krew trafi z powrotem tam, gdzie powinna. Prowadzi to do wzrostu ciśnienia. Mamy dwie główne wady tego działania. Po pierwsze, jeśli zacznie tworzyć się niewielki skrzep, który ma zabudować początkowe uszkodzenie w naczyniu krwionośny, to ten nowy, niezbyt stabilny skrzep, uderzony przez krew o wysokim ciśnieniu, może zostać usunięty, a krwawienie rozpocznie się po raz kolejny. Druga wada wysokiego ciśnienia krew jest wtedy, gdy na przykład skrzep nie zdarzy się uformować, i wciąż mamy aktywne krwawienie w mózgu. Wtedy krew zacznie wypływać z tego naczynia o wiele szybciej, co prawdopodobnie jest ostatnią rzeczą, jaką byśmy chcieli. Pacjent może dostać leki przeciwnadciśnieniowe lub obniżające ciśnienie krwi, aby utrzymać ciśnienie w normie. Bardzo istotne, w przypadku udaru krwotocznego, jest też to, aby zespół opieki zdrowotnej zatrzymał lub odwrócił efekty jakichkolwiek lekarstw, które pacjent przyjmuje regularnie i które mogłyby zwiększyć krwawienie. Są to takie leki jak warfaryna, czy aspiryna, o której mówiliśmy wcześniej. Również bardzo ważne jest, aby ciśnienie, które narasta w mózgu i w czaszce, było kontrolowane. Początkowo, prostym sposobem, aby to zrobić jest podniesienie części łóżka, na której znajduje się głowa pacjenta. Działa to dobrze, ze względu na grawitację. Kiedy głowa pacjenta jest podniesiona, więcej krwi będzie wypływać z mózgu przez żyłę szyjną, prawda? Jest to jeden ze sposobów obniżenia ciśnienie w głowie. Jeden z powodów, dla którego utrzymanie ciśnienia w głowie na normalnym poziomie jest bardzo ważne, jest to, że kiedy Twój mózgu zaczyna być uciskany lub wypychany, zaburza to normalną aktywność elektryczną w mózgu, co może prowadzić do drgawek. Wtedy lekarze muszą rozważyć podanie leków przeciwdrgawkowych, które są lekarstwami zapobiegającymi wystąpienie drgawek. Inny powodu jest taki, że w Twoim mózgu są bardzo ważne obszary, szczególnie w pniu mózgu, które mogą zostać uciśnięte przez ciśnienie narastające dookoła, a to bardzo szybko może doprowadzić do śmierci, czego byśmy nie chcieli. Są również inne zabiegi chirurgiczne utrzymujące ciśnienie pod kontrolą, jednak nie będziemy się teraz nimi zajmować. Możesz jednak zauważyć, że leczenie udaru krwotocznego polega na utrzymaniu pacjenta przy życiu, do momentu poddaniu go operacji. Podczas gdy, przy udarze niedokrwiennym, potrzebne jest zastosowanie bardziej inwazyjnego leczenia, przynajmniej poprzez podanie TPA, aby zadbać o to, żeby skrzep został rozpuszczony, przed zastosowaniem bardziej inwazyjnego leczenia. W szybki sposób omówiliśmy pierwsze kroki leczenia udaru niedokrwiennego i krwotocznego.