Czynniki ryzyka udaru mózgu - film z polskimi napisami

Widzisz tutaj przedni widok na mózg tego Pana. Możesz zobaczyć wszystkie naczynia krwionośne, które odżywiają jego mózg. Jeśli cokolwiek stanie się tym naczyniom krwionośnym, to będą one dostarczały mniej krwi do różnych części mózgu, co w rezultacie doprowadzi do utraty funkcji tego narządu, czym właśnie jest udar. Nie chcesz, żeby nasz bohater go miał. Popatrzmy na kilka czynników, które predysponują u człowieka rozwój udaru, nazwijmy je czynnikami ryzyka. Myślę, że najłatwiejszym i najbardziej intuicyjnym sposobem, aby to zrobić jest wybranie naczynia krwionośnego, wybierzmy teraz jedno w mózgu i zastanówmy się, jakie rożne rzeczy mogą się przydarzyć temu naczyniu, które mogą spowodować udar. Przybliżmy sobie ten obszar. Przybliżmy go trochę. Widzisz tę tętnicę. To tętnica mózgu. A to wszystko dookoła to tkanka mózgu, te rzeczy na różowo. Wszystkie te pofalowane linie, wszystkie te zakrzywienia i krawędzie pokrywają Twój mózg. Dobra, to jakie rzeczy mogą wpływać na naczynie krwionośne i przyczynić się do powstania udaru? Młode naczynia krwionośne są zazwyczaj ładne i zdrowe. Ściany tętnic są całkiem silne i mają dużą wytrzymałość. Gdy się starzejesz, te ściany stają się troszkę słabsze. Powoduje to dwa problemy. Po pierwsze, jeśli ściana naczyń krwionośnych jest trochę słabsza, to pojawia się większe prawdopodobieństwo, że pęknie. A jeśli pęknie, wtedy krew która nią podróżuje może bardzo łatwo wyciec i spowodować udar krwotoczny. To pierwsza rzecz. Po drugie, gdy stajesz się starszy Twoje tętnice, ich ściany stają się sztywniejsze. Sztywniejsze ściany naczyń krwionośnych zwiększają ryzyko rozwoju wysokiego ciśnienia tętniczego. A to jest czynnikiem ryzyka udaru. Powiemy o tym więcej za kilka minut. Więc wiek jest czynnikiem ryzyka. I ryzyko jest największe po skończeniu 65 roku życia, jednak warto pamiętać, że udar może wystąpić również u młodszych ludzi. Czynniki ryzyka możemy podzielić na dwie grupy: takie, z którymi możesz coś zrobić oraz takie, na które nie masz wpływu. Te rzeczy, na które nie masz wpływu nazywany niemodyfikowalnymi czynnikami ryzyka oraz te, na które mamy wpływ nazywamy modyfikowalnymi czynnikami ryzyka. Wiek jest oczywiście jedną z tych rzeczy, na które niestety nie mamy wpływu, nad czym ubolewam. Kontynuujmy uzupełnianie naszej listy. Jakie są inne niemodyfikowalne czynniki ryzyka? Mężczyźni są bardziej narażeni na udar niż kobiety, nie do końca wiadomo dlaczego. Ludzie pochodzenia afrykańskiego również są w grupie wysokiego ryzyka wystąpienia udaru. Uważa się, że jest tak dlatego, że cierpią oni częściej na nadciśnienie. O ciśnieniu krwi powiemy więcej za minutę. Ostatni czynnik o którym wspomnę, jest taki, że jeśli miałeś udar wcześniej, masz większe ryzyko wystąpienia kolejnego udaru. To są główne, niemodyfikowalne czynniki ryzyka, rzeczy, na które nie mamy wpływu. A co z tymi, na które mamy? Największym modyfikowalnym czynnikiem ryzyka jest nadciśnienie, czyli wysokie ciśnienie krwi. Pozwól, że pokażę Ci dwie drogi, w których nadciśnienie może powodować udar. Powiedźmy, że masz tutaj małe naczynie krwionośne, małe naczynie krwionośne, będące rozgałęzieniem jednej z większych tętnic w Twoim mózgu. Więc to jest nasze małe naczynie krwionośne. Kiedy masz normalne ciśnienie krwi, wszystkie Twoje małe czerwone krwinki przepływają przez Twoje tętnice mózgowe z normalną prędkością, tak? Nie jest ona zbyt duża. Jest to odpowiednia prędkość, która nie uszkadza Twoich naczyń krwionośnych, nie wpływa ona na naczynia krwionośne na tyle mocno, aby je zniszczyć. Kiedy masz bardzo wysokie ciśnienie krwi Twoje krwinki poruszają się o wiele szybciej. A gdy poruszają się o wiele szybciej, to robią dwie rzeczy. Pierwszym problemem jest to, że poruszając się o wiele szybciej, uderzają w ścianki naczynia krwionośnego z większą siłą. Nie jest to dużym problemem w dużym naczyniu krwionośnym, jednak w mniejszych naczyniach, takich jak to, to wysokie ciśnienie krwi jest trochę zbyt duże, aby mogły sobie z nimi poradzić. Dlatego ściany tych małych naczyń krwionośnych stają się trochę grubsze, aby zrekompensować to zwiększone ciśnienie, z którym muszą się zmierzyć. Proces, w którym małe naczynia krwionośne stają się coraz grubsze nazywamy zwyrodnieniem szklistym. Trudna nazwa. Omówmy ją dokładniej, aby zapamiętać co oznacza. "Szklisty" odnosi się do przekroju naczynia krwionośnego, jaki jest widoczny pod mikroskopem. Wygląda ono trochę, jak szkło. Dlaczego jest to złe schorzenie? Wyobraź sobie, że nadciśnienie występuje przez dłuższy czas, wtedy to naczynie będzie zmniejszało swoją średnicę, dopóki bardzo mała ilość krwi, a z czasem żadna ilość krwi, będzie mogła przepłynąć przez tę tętniczkę. Co się stanie z tkanką mózgu, którą odżywia ta tętniczka? Obumrze i będziesz miał obszar, który ulegnie udarowi. To pierwszy ze sposobów niszczącego działania nadciśnienia na Twoje tętnice mózgowe. Jaki jest drugi powód? Kiedy Twoje krwinki przepływają przez to połączenie, to będą ciągle uderzać w tę małą krawędź tutaj. I jeśli będzie to trwało przez dłuższy czas, spowoduje to powstanie pęcherzyka tutaj, nazywanego tętniakiem ściany tętnicy. To jest nasz tętniak. Problem z tętniakiem jest taki, że osłabia on ścianę naczynia krwionośnego, która będzie narażona na pęknięcie oraz wypływ krwi z krwiobiegu. Więc nadciśnienie może powodować tętniaki, które mogą doprowadzić do udaru krwotocznego. Kolejne trzy czynniki ryzyka współpracują ze sobą. Dlatego omówię je razem. Chodzi tutaj o cukrzycę, palenie oraz wysoki poziom cholesterolu. W przypadku cukrzycy, masz wysoki poziom cukru krążący we krwi w naczyniach krwionośnych. I ta glukoza, w wysokim stężeniu, niszczy ściany naczyń krwionośnych, na tyle, że stają się twarde i sztywne. Wszyscy wiemy, jak jest z paleniem. W papierosach znajdują się toksyny. Te toksyny trafiają do krwioobiegu i również uszkadzają naczynia krwionośne. Nasz trzeci gracz, cholesterol, w postaci tych małych cząsteczek nazywanych cholesterolem LDL, gdy zauważy uszkodzoną ścianę naczynia krwionośnego, wskakują w to uszkodzenie, ponieważ uważa, że to jest naprawdę, bardzo wygodne miejsce, aby odpocząć i zacząć się nabudowywać. Narysuję to tutaj, powiedźmy, że to nadbudowanie jest naprawdę rozległe. Nie jestem pewien, czy wygląda to, tak jak tutaj, ale dla jasności: cholesterol gromadzi się w ściankach naczyń krwionośnych. Schorzenie, w którym cholesterol gromadzi się w ściankach naczyń krwionośnych nazywamy miażdżycą. Później, mogą wydarzyć się dwie rzeczy. To duże nabudowanie cholesterolu może pęknąć, może powstać skrzep, który zablokuje całkowicie to naczynie krwionośne. W drugim przypadku kawałek tego nabudowanego cholesterolu może odpaść i trafić do krwiobiegu, żeby zablokować małe naczynie krwionośne. Każda z tych dwóch sytuacji, może doprowadzić do zablokowania przepływu krwi do mózgu i wystąpienia udaru. Więc cukrzyca, palenie i cholesterol mogą współpracować, aby zwiększyć ryzyko wystąpienia udaru. I chciałbym podkreślić to, że każdy z tych czynników może niezależnie doprowadzić do udaru. Pokazałem je wszystkie razem, dla ułatwienia. Pomniejszmy teraz ten obszar, aby omówić inne czynniki ryzyka. Miażdżyca, o której mówiliśmy, może wpłynąć na tętnice szyjne wewnętrzne. I rzeczywiście, miażdżyca wpływa na nie. To są tętnice szyjne wewnętrzne, na których może dojść do nadbudowania się blaszki miażdżycowej. Jeśli to się wydarzy, skutecznie zostanie ograniczony dopływ krwi do większych części Twojego mózgu. A to może doprowadzić do ogromnego udaru. Pomimo, że istnieją pewne dodatkowe mechanizmy, które zapewniają dodatkowe krążenie w mózgu, takie, jak krążenie Willisa. Jeśli masz skrzep, powiedzmy w tętnicy szyjnej wewnętrznej, wciąż to ta tętnica dostarcza największą ilość krwi do mózgu. Jeśli jedna z nich zostanie zablokowana, to dochodzi do zwiększenia ryzyka wystąpienia udaru i obumarcia dużej części tkanki mózgowej. Kolejna grupa czynników ryzyka, o której chciałbym porozmawiać, to te powodowane przez schorzenia serca. To jest Twoje serce. A to lewy przedsionek, lewa komora, prawa komora i prawy przedsionek. Schorzenie serca, które najbardziej predysponuje Cię do udaru, nazywane jest migotaniem przedsionków. Co dzieje się w migotaniu przedsionków? Popatrzmy na lewy przedsionek tutaj, ponieważ to on jest istotny w przypadku udaru. W migotaniu przedsionków, Twój przedsionek nie kurczy się prawidłowo i w pewnym sobie tylko drga, zamiast się właściwie kurczyć. I ponieważ drga, krew może zostać w nim trochę dłużej niż normalnie. I ta krew może wytworzyć skrzep, ponieważ, gdy krew nie rusza się, zaczyna krzepnąć spontanicznie. I te skrzepy, mogą odpaść, popłynąć do lewej komory, wypłynąć z niej i trafić do mózgu. Następnie może dojść do zablokowania naczynia krwionośnego w mózgu, co doprowadzi do zablokowania przepływu krwi do części mózgu, a tym samym do udaru niedokrwiennego. Migotanie przedsionków. Innym schorzeniem serca, przyczyniającym się do udaru, jest zawał mięśnia sercowego, inaczej atak serca. Powiedźmy, że masz atak serca, który wpływa na lewą komorę. Normalnie, lewa komora pompuje krew, kurcząc się odpowiednio szybko i mocno. Po tym, jak masz atak serca, kurczenie to staje się nieprawidłowe. Jeszcze raz, będziesz miał zatrzymaną krew w lewej komorze, która zacznie krzepnąć. Co może doprowadzić do oderwania się skrzepu od ścianki i podążania tą samą drogą, jak skrzep opisany wcześniej. Kolejnym czynnikiem ryzyka jest niewydolność serca. W niewydolności serca, mięsień serca nie pompuje prawidłowo krwi. Nie robi tego dobrze. I jeśli masz naprawdę poważną niewydolność serca, odpowiednia ilość krwi nie zostanie wypompowana z tego organu, aby odżywić mózg. W takiej sytuacji, będziesz miał globalne niedokrwienie tkanek mózgowych. Innymi słowami, cały mózg nie otrzyma odpowiedniej ilości tlenu. Będziesz miał rozległy udar niedokrwienny. Ostatnim czynnikiem ryzyka, o którym chcę opowiedzieć jest coś nazywane TIA, czyli mikroudar. Wspomniałem, że niektóre schorzenia serca przyczyniają się do powstania skrzepu, który podróżuje do Twojego móżgu i blokuje znajdujące się tam naczynia krwionośne. Wspomniałem również, że możesz mieć miażdżycę tętnic szyjnych, które mogą zostać zablokowane, tak? Kawałek może odpaść i podróżować do mózgu, gdzie zablokuje tętnice. Jeśli któryś z tych skrzepów zniknie w przeciągu 24 godzin, jeśli zostanie rozpuszczony przez różne mechanizmy w organizmie, które go zniszczą i zniknie w przeciągu 24 godzin, mówimy o mikroudarze. Przebycie jednego lub kilku takich udarów zwiększa ryzyko wystąpienia normalnego udaru. Omówiliśmy niemodyfikowalne oraz modyfikowalne czynniki ryzyka wystąpienia udaru.