If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Hipoksemiczny skurcz naczyń płucnych — film z polskimi napisami

Zobacz, jak krew omija pęcherzyki płucne zawierające małą ilość tlenu. Rishi jest specjalistą chorób zakaźnych dzieci i współpracuje z Khan Academy. Stworzone przez: Rishi Desai.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Zacznijmy od tego rysunku i tego, co na nim widać. Mamy tu płuca, lewe płuco i prawe płuco. I na dole mamy serce. Narysowałem je tak, żeby było widać wszystkie cztery jamy. Narysowałem je tak, żeby było widać wszystkie cztery jamy. Przypomnijmy sobie, która jest która. To jest prawy przedsionek. To prawa komora. A to lewy przedsionek i lewa komora. Cztery jamy serca. Pominąłem tutaj większość ważnych elementów, naczyń, które odchodzą od serca, bo chciałbym skupić się na jednym konkretnym. Podpiszę je. Chodzi o pień płucny. Narysowałem go na niebiesko, żeby podkreślić, że znajduje się w nim krew uboga w tlen. Niemniej jednak jest to tętnica, bo prowadzi krew w kierunku od serca. Zatem mamy tu pień płucny. Oraz lewą i prawą tętnicę płucną. To prawa tętnica płucna. A to lewa tętnica płucna. Trudno to szybko powiedzieć, dlatego trochę zjadam sylaby. To tymi naczyniami krew opuszcza prawą komorę serca. To tymi naczyniami krew opuszcza prawą komorę serca. W ilości około pięciu litrów, zapisze to - około pięciu litrów na minutę. Czyli przez tętnice płucne do płuc przepływa naprawdę spora ilość krwi. do płuc przepływa naprawdę spora ilość krwi. Krew płynie stamtąd do lewego płuca Krew płynie stamtąd do lewego płuca i do prawego płuca. Tak ma być. Ale powiedzmy, że coś jesz. Niech to będą orzeszki ziemne i niestety dławisz się jednym z nich. To oczywiście mało przyjemna sytuacja, ale załóżmy, że się krztusisz. Orzeszek wędruje tędy. Do jednego lub drugiego płuca, do jednego z oskrzeli głównych. Będzie to lewe oskrzele główne, czy prawe oskrzele główne? Widząc ten rysunek, można się spodziewać, że grawitacja będzie go ciągnąć raczej do prawego oskrzela. Ciała obce zazwyczaj lądują w prawym oskrzelu głównym, Ciała obce zazwyczaj lądują w prawym oskrzelu głównym, ponieważ leży bardziej pionowo. Doskonale to widać. Pokarm ląduje w nim częściej niż w lewym. Jeśli wyląduje tam orzeszek, co dzieje się dalej? Wyobraźmy sobie, że mamy na sobie gogle RTG i możemy-- Zrobię tu trochę miejsca i zobaczymy, co się dzieje z płucami. Zrobię jednak miejsce po obu stronach i zobaczymy, jakby to mogło wyglądać, gdybyśmy byli w stanie zajrzeć do środka. Mamy tu jeden z pęcherzyków płucnych. Na tym skupmy się najpierw. To pęcherzyk. Podpisze go tylko po tej stronie, ale widać je oczywiście na obydwu rysunkach. Mamy tutaj również tętniczkę płucną i włośniczkę. Ta fioletowa to włośniczka. Narysowałem ją na fioletowo, żeby podkreślić, że odbywa się w niej wymiana gazowa. Opuszcza ją dwutlenek węgla, a tlen wnika do środka. Więc ma taki fioletowy kolor, a przynajmniej tak to sobie wyobrażam. Tuż przed włośniczką, krew płynie w tę stronę. Chyba lepiej białym kolorem. Krew płynie w tę stronę. Tuż przed włośniczką znajduje się tętniczka. Podpiszę ją. To tętniczka, tętnicza płucna, bo z taką nazwą też można się spotkać. Chodzi o to, że jest odgałęzieniem tętnicy płucnej. A więc mamy tętniczkę i naczynie włosowate, które przebiegają bardzo blisko pęcherzyka płucnego. Teraz co się dzieje, kiedy w oskrzelu utkwi orzeszek? Lewe płuco radzi sobie świetnie, prawda? Jest bardzo szczęśliwe. Nasz mały pęcherzyk jest szczęśliwy, bo dostaje dużo tlenu. To najistotniejsza rzecz w tym filmie. To najistotniejsza rzecz w tym filmie. Różnica w ilości tlenu, jaki dociera do płuc, a tym samym do pęcherzyków płucnych. jaki dociera do płuc, a tym samym do pęcherzyków płucnych. Co się więc dzieje z prawym płucem? Ten pęcherzyk nie jest ani trochę szczęśliwy. Nie jest szczęśliwy, bo nie dociera do niego tlen. Nie jest szczęśliwy, bo nie dociera do niego tlen. A gdy do pęcherzyków nie dociera tlen, dzieją się interesujące rzeczy. Pokarzę to na przykładzie tej tętniczki. Pokarzę to na przykładzie tej tętniczki. Tętniczki mają w ścianie warstwę mięśni gładkich, które mogą się kurczyć i zwężać jej światło. Jak każdy inny mięsień, mogą się kurczyć. Kiedy mięśniówka tej ślicznej szerokiej tętniczki się kurczy, Kiedy mięśniówka tej ślicznej szerokiej tętniczki się kurczy, a pamiętaj, że przyczyną tego jest sygnał a pamiętaj, że przyczyną tego jest sygnał o małej ilości tlenu w pęcherzyku. Gdy pęcherzyk otrzymuje za mało tlenu, wysyła sygnał. Działanie tego mechanizmu jest wciąż badane, Działanie tego mechanizmu jest wciąż badane, ale ogólnie rzecz biorąc, wysyłany jest sygnał i wtedy tętniczka ulega zwężeniu. Średnica jej światła się zmniejsza, tętniczka się zwęża. Krew nadal przez nią przepływa, ale opór jest znacznie większy Pęcherzyk dostał zbyt małą ilość tlenu, wysłał sygnał i szerokość tętniczki uległa zmniejszeniu. A gdy średnica naczynia spada, opór rośnie. Zapiszę to, wzrost oporu. Zapiszę to, wzrost oporu. Czyli opór w naczyniu znacznie rośnie, Czyli opór w naczyniu znacznie rośnie, w efekcie niedoboru tlenu. Ale co to właściwie zmienia? Przecież to tylko jedna mała tętniczka, co to zmieni, że jej opór jest większy? Czy ma to jakieś znaczenie? Prawdę mówiąc, tak. To naprawdę ma znaczenie. Bo pamiętaj, że to nie jeden pęcherzyk płucny ma problem, tylko około 250 milionów pęcherzyków, bo około tylu ich jest w prawym płucu. W lewym płucu liczba pęcherzyków jest podobna. W lewym płucu liczba pęcherzyków jest podobna. Tak naprawdę całe mnóstwo pęcherzyków ma ten sam problem. Tak naprawdę całe mnóstwo pęcherzyków ma ten sam problem. Więc w prawym płucu mamy znacznie więcej niż tylko jedną smutną buzię. Więc w prawym płucu mamy znacznie więcej niż tylko jedną smutną buzię. Są ich miliony. Czego nie jestem w stanie narysować, ale rozumiesz. Całe płuco jest pozbawione tlenu Całe płuco jest pozbawione tlenu i nie czuje się dobrze. Natomiast po drugiej stronie jest wspaniale. Natomiast po drugiej stronie jest wspaniale. Pęcherzyki po lewej czują się wspaniale, bo dostają całe mnóstwo tlenu. Mają się świetnie. Lewe płuco ma się świetnie, ale prawe nie. Gdy wszystkie pęcherzyki w prawym płucu zrobią ten trik, to opór wzrośnie także w tym naczyniu. W tym naczyniu, czyli w prawej tętnicy płucnej. Znacznie zwiększy się w niej opór naczyniowy. Znacznie zwiększy się w niej opór naczyniowy. W takim układzie, krew ma wybór. W takim układzie, krew ma wybór. Oczywiście nie wybór świadomy, ale wybór, czy płynąć w lewo, czy w prawo. ale wybór, czy płynąć w lewo, czy w prawo. Znacznie więcej krwi wybierze drogę w lewo, bo dlaczego miałaby chcieć płynąć w prawo, bo dlaczego miałaby chcieć płynąć w prawo, gdzie jest taki duży opór? Woli płynąć w lewo. Zatem znacznie więcej krwi kieruje się do lewej tętnicy płucnej, niż do prawej tętnicy płucnej. Innymi słowy, perfuzja tego płuca, przepływ krwi przez to płuco rośnie. Perfuzja tego płuca rośnie. Objętość tkanki tego płuca nie rośnie, objętość tkanki prawego ani lewego płuca się nie zmienia, objętość tkanki prawego ani lewego płuca się nie zmienia, ale rośnie przepływ przez lewe płuco, jego perfuzja. To często używane określenie - perfuzja. Oznacza stopień przepływu krwi przez narząd, stąd perfuzja płuca. Cały ten mechanizm spadku ilości tlenu w obrębie jednego płuca i kierowania krwi do drugiego płuca ma swoją nazwę. Zapiszę ją tutaj. To hipoksemiczny, co odnosi się do małej ilości tlenu, hipoksemiczny skurcz naczyń płucnych, płucnych, bo odbywa się to w płucach. Hipoksemiczny skurcz naczyń płucnych. Skurcz naczyń określa się również wazokonstrykcją. Skurcz naczyń określa się również wazokonstrykcją. Z tym również możesz się spotkać. Z tym również możesz się spotkać. Nazwa ta doskonale opisuje mechanizmy, jakie zachodzą pod wpływem małej ilości tlenu w pęcherzykach i wysłania sygnału do skurczu tętniczek. i wysłania sygnału do skurczu tętniczek. Opór rośnie i krew kieruje się do przeciwnego płuca. Ja zapamiętałem to wyobrażając sobie, że krew próbuje złapać tlen. Można to sobie tak wyobrazić i w ten sposób łatwiej zapamiętać ten mechanizm. i w ten sposób łatwiej zapamiętać ten mechanizm.