If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Zapobieganie zakażeniu HIV — film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Vishal Punwani.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Porozmawiamy dziś o tym, w jaki sposób zminimalizować ryzyko zakażenia wirusem HIV. Najlepszym sposobem na to jest identyfikacja czynników ryzyka i zastanowienie się nad tym jakie środki ochrony możemy zastosować w stosunku do każdego z nich. jakie środki ochrony możemy zastosować w stosunku do każdego z nich. Zanim do tego przejdę, należy przypomnieć, że nie mamy szczepionki przeciwko HIV. Zatem zapobieganie zakażeniu opiera się tu na pewnych zachowaniach, dzięki którym można zmniejszyć prawdopodobieństwo zarażenia. Zacznijmy od najbardziej ryzykownej aktywności, jaką jest seks. Stosunki seksualne. Seks waginalny, pomiędzy kobietą a mężczyzną, analny pomiędzy kobietą a mężczyzną albo dwoma mężczyznami. Oraz seks oralny za pomocą ust i prącia, pochwy lub odbytu. Oraz seks oralny za pomocą ust i prącia, pochwy lub odbytu. Jeśli któryś z partnerów seksualnych jest zarażony to każde z tych zachowań stwarza ryzyko zakażenia, transmisji HIV z osoby zakażonej na niezakażonego partnera lub partnerkę. transmisji HIV z osoby zakażonej na niezakażonego partnera lub partnerkę. W jaki sposób można się przed tym chronić? W jaki sposób można się przed tym chronić? Można oczywiście całkowicie wykluczyć te aktywności i nie uprawiać seksu. Decyzja o utrzymywaniu kontaktów seksualnych jest sprawą indywidualną, Decyzja o utrzymywaniu kontaktów seksualnych jest sprawą indywidualną, ale jedynym sposobem na 100% ochronę przed zakażeniem drogą płciową jest wstrzymanie się od seksu. Stworzymy sobie jeszcze listę. Listę sposobów na ograniczenie ryzyka zakażenia HIV. Po pierwsze, abstynencja seksualna. Inną opcją na zmniejszenie ryzyka zakażenia jest używanie prezerwatyw. W każdym z rodzajów seksu. Waginalnym, analnym i oralnym. A także odbywanie mniej ryzykownych stosunków. Okazuje się, że seks analny, z różnych powodów, o których już wcześniej wspominałem, cechuje się najwyższym ryzykiem transmisji wirusa HIV. cechuje się najwyższym ryzykiem transmisji wirusa HIV. Dlatego zachowanie uwagi, by używać prezerwatyw w tej właśnie sytuacji jest niezwykle ważne w ochronie przed zakażeniem HIV. jest niezwykle ważne w ochronie przed zakażeniem HIV. Z kolei seks oralny jest obarczony mniejszym ryzykiem transmisji. Z kolei seks oralny jest obarczony mniejszym ryzykiem transmisji. Niemniej jednak, w każdej z tych trzech sytuacji stosowanie metod antykoncepcji barierowej może znacząco zmniejszyć prawdopodobieństwo zakażenia. Jeśli są oczywiście prawidłowo stosowane, bo są dosłownie fizyczną barierą dla patogenów. bo są dosłownie fizyczną barierą dla patogenów. Jak kamizelki kuloodporne. Są bardzo skuteczne w zatrzymywaniu przechodzenia wirusów Są bardzo skuteczne w zatrzymywaniu przechodzenia wirusów z człowieka na człowieka. Kolejną strategią ochrony przed zakażeniem drogą płciową jest ograniczenie ilości partnerów seksualnych. Z dwóch powodów. Po pierwsze, im więcej partnerów seksualnych, Po pierwsze, im więcej partnerów seksualnych, tym wyższe ryzyko zakażenia. Nawet jeśli nie jest duże to zawsze istnieje ryzyko, że któryś z twoich partnerów mógł mieć kontakt z HIV. A pamiętaj, że infekcja HIV może przed długi czas nie dawać żadnych objawów. A pamiętaj, że infekcja HIV może przed długi czas nie dawać żadnych objawów. Zatem ograniczenie ilości partnerów, czy utrzymywanie kontaktów seksualnych z jedną osobą, w związku monogamicznym ogranicza ryzyko zakażenia. Drugim powodem, dla którego lepiej ograniczyć ich ilość Drugim powodem, dla którego lepiej ograniczyć ich ilość jest to, że im mniej partnerów seksualnych, tym mniejsze ryzyko ekspozycji na każdą inną chorobę przenoszoną drogą płciową. Nie tylko HIV. A więc takie choroby jak chlamydioza, rzeżączka, kiła, opryszczka. A to bardzo ważne, bo wiele spośród takich chorób objawia się nadżerkami albo innego rodzaju zmianami skórnymi w obrębie narządów płciowych. Jak wiemy, wszelkie uszkodzenia skóry, szczególnie wraz z ekspozycją krwi bardzo ułatwiają wirusowi HIV przejście z jednej osoby na drugą. Czyli uszkodzona skóra. Myślę, że możemy to dodać do naszej listy. Unikanie chorób przenoszonych drogą płciową i ich leczenie. O kolejnej rzeczy nieco już wspominałem, ale także trzeba umieścić ją na liście - badanie się. Wtedy znamy nasz status HIV, tak? Pozytywny lub negatywny. I możemy poznać też status naszego partnera lub partnerki. Pozytywny czy negatywny. Dobrze, to tyle na temat zakażenia drogą płciową. Przejdźmy do innych dróg zakażenia i metod zapobiegania im. Wiemy, że używanie tych samych igieł podczas przyjmowania narkotyków drogą dożylną, na przykład heroiny, stwarza ogromne ryzyko transmisji wirusa HIV stwarza ogromne ryzyko transmisji wirusa HIV pomiędzy jedną a drugą osobą. Zastanówmy się, odrobina krwi od osoby numer jeden pozostaje na igle i dostaje się bezpośrednio do krwioobiegu osoby numer dwa. A ta odrobina krwi może zawierać cząstki wirusa HIV. A ta odrobina krwi może zawierać cząstki wirusa HIV. Najlepszym sposobem na to, by ustrzec się przed tego typu zakażeniem jest nieprzyjmowanie narkotyków. Niepodawanie narkotyków dożylnie. A jeśli już to wyłącznie przy użyciu sterylnych narzędzi. Nowiutkich igieł, które dosłownie sam powinieneś lub powinnaś odpakować. I nigdy nie powinno się ich z nikim dzielić. I nigdy nie powinno się ich z nikim dzielić. To ograniczy ryzyko zakażenia poprzez przyjmowanie narkotyków dożylnie. poprzez przyjmowanie narkotyków dożylnie. To były pierwsze dwie grupy aktywności o wysokim ryzyku zakażenia. Stosunki seksualne i przyjmowanie narkotyków. Teraz zmienimy mocno kierunek, bo kolejne sytuacje o wysokim ryzyku zakażenia wiążą się z ciążą i karmieniem piersią. Podczas ciąży i porodu, a później także karmienia piersią istnieje szansa, czasami nawet całkiem spora szansa na przeniesienie wirusa od HIV-pozytywnej matki na dziecko. Metodą zapobiegania transmisji HIV z matki na dziecko Metodą zapobiegania transmisji HIV z matki na dziecko Metodą zapobiegania transmisji HIV z matki na dziecko jest stosowanie przez nią leków antyretrowirusowych. Dzięki lekom antyretrowirusowym zmniejsza się wiremia pacjenta, zmniejsza się ilość kopii wirusa zarówno we krwi, jak i wydzielinach, w tym mleku kobiecym oraz wydzielinach narządów płciowych. Zatem terapia antyretrowirusowa znacząco obniża ryzyko transmisji HIV z matki na dziecko. znacząco obniża ryzyko transmisji HIV z matki na dziecko. I nie tylko - ta metoda zapobiegania zakażeniu jest efektywna we wszystkich pozostałych sytuacjach. jest efektywna we wszystkich pozostałych sytuacjach. Tak przy kontaktach seksualnych, jak i przyjmowaniu narkotyków obniżenie ilości kopii wirusa HIV w organizmie przy pomocy leków antyretrowirusowych ograniczy ryzyko transmisji wirusa. Warto również wspomnieć o tym, że dostępna jest również profilaktyka przedekspozycyjna zwana w skrócie PrEP oraz profilaktyka poekspozycyjna, w skrócie PEP. Opierają się one na stosowaniu leków przeciwko HIV przed lub po wystąpieniu sytuacji wysokiego ryzyka. przed lub po wystąpieniu sytuacji wysokiego ryzyka. Przyjrzyjmy się temu bliżej. Profilaktyka przedekspozycyjna obejmuje kombinację leków, które podaje się osobom zagrożonym dużym ryzykiem zakażenia HIV. Na przykład osobom HIV-negatywnym, które pozostają w związku z osobą HIV-pozytywną. Oprócz używania prezerwatyw, bo te leki nie powinny być jedyną metodą prewencji zakażenia, bo te leki nie powinny być jedyną metodą prewencji zakażenia, więc oprócz używania prezerwatyw, taka osoba może przyjmować profilaktykę przedekspozycyjną. Obejmuje ona leki antyretrowirusowe o dużej skuteczności w powstrzymywaniu aktywności HIV, które chronią osobę HIV-ujemną przed zakażeniem wirusem. przed zakażeniem wirusem. Natomiast profilaktyka poekspozycyjna obejmuje leki antyretrowirusowe, które podaje się w jak najkrótszym czasie po kontakcie osoby niezarażonej z wirusem HIV. Może to być na przykład pracownik ochrony zdrowia, który przypadkowo zakłuł się igłą zanieczyszczoną krwią osoby zarażonej. który przypadkowo zakłuł się igłą zanieczyszczoną krwią osoby zarażonej. A także osoba, która odbyła stosunek seksualny bez zabezpieczenia z osobą HIV-pozytywną. W jednym i drugim przypadku podajemy leki antyretrowirusowe, które mają za zadanie rozprawić się z cząsteczkami HIV, które dostały się do organizmu, a tym samym zapobiegnięcie zakażeniu. Profilaktyka poekspozycyjna wykazuje największą skuteczność jeśli zostanie podana w ciągu godziny od ekspozycji, ale zadziała nawet do trzech dni później.