If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Mikroglej — film z polskimi napisami

W tym filmie przedstawiono strukturę i funkcję mikrogleju.  Autor Matt Jensen. Stworzone przez: Matthew Barry Jensen.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

W tym filmie opowiemy o mikrogleju, czyli komórkach glejowych centralnego układu nerwowego. Ich nazwa pochodzi z greki, i dosłownie oznacza "mały klej", co ogólnie nie ma większego sensu. Jednak jeśli wzięlibyśmy wszystkie komórki glejowe, to okazałoby się, że mikroglej jest widocznie mniejszy od pozostałych komórek. Dlatego komórki te nazwano mikroglejem. I inne komórki glejowe czasami są odnoszone do mikrogleju, ze względu na ich znacznie większe rozmiary. Mikroglej zazwyczaj powstaje na skutek podziału krążących monocytów pochodzących ze szpiku kostnego, które trafiają do centralnego układu nerwowego. Więc pochodzą z części embrionu nazywanej mezodermą, w przeciwieństwie do ektodermy, z której pochodzą inne komórki nerwowe. Mikroglej przyjmuje kilka różnych kształtów. Mikroglej w stanie spoczynku ma małe ciało komórki oraz dużo długich rozgałęzień, które rozrastają się w kilku kierunkach. Kiedy mają taki kształt, to mamy do czynienia z mikroglejem w stanie spoczynkowym. Aktywny mikroglej jest większy i ma kształt kleksa. Niektórzy ludzie mówią, że wygląda jak ameba. Kiedy mają taki kształt, nazywamy je aktywnym mikroglejem. Kiedy mikroglej jest w stanie spoczynku, to ich rolą jest siedzenie na miejscu w płynie śródmiąższowym. Jego długie gałęzie prowadzące w różnych kierunkach obserwują sytuację w płynie śródmiąższowy. I dosłownie szukają problemów. Kiedy mikroglej w stanie spoczynku wykryje, że pojawiły się jakieś problemy, przejdzie w formę aktywnego mikrogleju. Dojdzie do skurczu tych wszystkich rozgałęzień i uformuje się kształt takiego blobu. Główny rodzaj problemów, jakich szukają jest stan zapalny. I czy jest to stan zapalny powstały na skutek uszkodzenia tkanki centralnego układu nerwowego, czy też infekcja, którą wywołały jakieś bakterię lub wirusy, które trafiły do centralnego układu nerwowego. Aktywny mikroglej wygląda i zachowuje się jak makrofagi w innych miejscach organizmu, które są rodzajem komórek poruszających się przez tkanki i poszukujących martwych, zniszczonych lub obcych komórek. Więc aktywny mikroglej będzie przemieszczał się do obszarów, gdzie występuje stan zapalnych i poszukują takich rzeczy jak bakterie, czy obcych komórek, które trafiły do organizmu i spowodowały infekcję, śmierć lub zniszczenie komórek centralnego układu nerwowego. Teraz, jeśli aktywny mikroglej znajdzie obcą komórkę, taką jak bakteria, zacznie wydzielać substancje nazywane cytotoksynami, które zniszczą te obce komórki. Na przykład, reaktywne formy tlenu, które skrócę do "ROS", które mogą zabić takie komórki, jak bakteria. Wydzielenie czynników cytotoksycznych jest jedną z głównych funkcji mikrogleju. Kiedy dojdzie do zabicia bakterii, w okolicy jej występowania pozostaną jej szczątki, zniszczone fragmenty bakterii. Nie ma nic lepszego dla mikrogleju niż zjedzenie tych pozostałości. I nie muszą to być to szczątki obcej komórki, jak bakterii. Każda z komórek centralnego układu nerwowego, w momencie śmierci czy uszkodzenia pozostawi po sobie pozostałości, a wszystko co nie jest normalną, zdrową komórką centralnego układu nerwowego zostanie zjedzone przez mikroglej. Zostanie wchłonięte przez tę komórkę i rozpadnie się na mniejsze kawałki. To kolejna główna funkcja mikrogleju, która nosi nazwę fagocytozy, czyli procesu, w którym dochodzi do zjedzenia komórki lub jej pozostałości. Podobnie, jak w przypadku innych komórek w całym organizmie, które zachowują się jak makrofagi, wyglądają podobnie do aktywnego mikrogleju. Funkcje mikrogleju nie muszą występować w tej kolejności. Jeśli komórki te natrafią na coś anomalnego i dojdzie do fagocytoza, wtedy często dochodzi do aktywacji mikrogleju i może on zacząć wytwarzać czynniki cytotoksyczne, lub inne substancje, które będą wchodzi w interakcje z komórkami odpornościowymi w celu przesyłania dalej informacji. Po tym, jak mikroglej zje pozostałości innych komórek, odgrywa kolejną istotną rolę, polegającą na tym, aby wszystkie pochłonięte kawałki komórek, zostały przyklejone do jego powierzchni, aby inne komórki mogły je zobaczyć, a w szczególności inne komórki układu odpronościowego, jak na przykład limfocyty. Limfocyty dotrą tutaj i rozpoznają te kawałki innych komórek, które zjadły komórki mikrogleju, i które teraz znajdują się na powierzchni tych komórek. Każda molekuła, którą może rozpoznać komórka układu odpornościowego nazywana jest antygenem. Funkcja ta jest nazywana prezentacją antygenu. Wtedy ta komórka odpornościowa rozwija dalej stan zapalny, tak aby stał się on bardziej specyficzny dla odpowiedniego antygenu, szczególnie pochodzącego z obcej komórki. Mikroglej jest aktywowany przez stan zapalny, ale również przyczynia się do tego stanu. Co więcej, mikroglej odgrywa główną rolę w stanach zapalnych centralnego układu nerwowego. W dodatku do tych funkcji, mikroglej wpływa na neurony, inne komórki glejowe oraz pozostałe komórki układu odpornościowego, a one na niego poprzez wymianę różnych substancji.