If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Progresja kliniczna stwardnienia rozsianego — film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Jaffer Naqvi.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Stwardnienie rozsiane to choroba mózgu, w której układ odpornościowy atakuje mielinę otaczającą komórki układu nerwowego, w której układ odpornościowy atakuje mielinę otaczającą komórki układu nerwowego, upośledzając komunikację pomiędzy tymi komórkami. upośledzając komunikację pomiędzy tymi komórkami. Ale czy układ odpornościowy stale atakuje mózg osób chorych? Ale czy układ odpornościowy stale atakuje mózg osób chorych? Nie do końca. Układ odpornościowy przychodzi i odchodzi, a powodowane przez to uszkodzenia różnią się pomiędzy różnymi osobami. Innymi słowy, przebieg kliniczny SM jest u każdego pacjenta nieco inny. Innymi słowy, przebieg kliniczny SM jest u każdego pacjenta nieco inny. Przebieg kliniczny czyli to, jak postępuje choroba. Przebieg kliniczny czyli to, jak postępuje choroba. Jak się pogarsza? Czy zdarza się, że stan pacjenta się poprawia? Kiedy pojawiały się kolejne objawy? Jak często się pojawiają? Wyróżniamy cztery typy stwardnienia rozsianego i każdy z nich charakteryzuje się nieco innym przebiegiem. i każdy z nich charakteryzuje się nieco innym przebiegiem. Zaprezentuję je za pomocą wykresu, gdzie oś x będzie reprezentowała czas, cały okres życia danej osoby, cały okres życia danej osoby, natomiast oś y będzie reprezentowała nasilenie choroby. natomiast oś y będzie reprezentowała nasilenie choroby. Pokażę na tym wykresie przebieg każdego z czterech typów. Pokażę na tym wykresie przebieg każdego z czterech typów. Pokażę na tym wykresie przebieg każdego z czterech typów. Pierwszy typ stwardnienia rozsianego, o którym opowiem Pierwszy typ stwardnienia rozsianego, o którym opowiem to postać rzutowo-remisyjna. Polega ona na tym, że nagle pojawia się w mózgu masywny stan zapalny. Nagle nadciągają komórki układu odpornościowego i zaczynają atakować mózg. i zaczynają atakować mózg. W wyniku tego, w mózgu pojawiają się uszkodzenia W wyniku tego, w mózgu pojawiają się uszkodzenia i choroba ulega nasileniu. Następnie układ odpornościowy przestaje atakować mózg Następnie układ odpornościowy przestaje atakować mózg i niszczyć mielinę, a organizm zyskuje szansę na odbudowę zniszczeń i naprawę słonek mielinowych. Bo mózg jest w stanie się do pewnego stopnia regenerować. Bo mózg jest w stanie się do pewnego stopnia regenerować. Ale nie jest w stanie naprawić wszystkiego, więc choroba, objawy choroby nie wycofają się do zera, objawy choroby nie wycofają się do zera, nie dojdzie do pełnego powrotu do zdrowia. I później następuje okres stabilizacji, gdy właściwie nic się nie dzieje. I później następuje okres stabilizacji, gdy właściwie nic się nie dzieje. Układ odpornościowy nie atakuje mózgu, mózg już się nie regeneruje. Po prostu nic się nie dzieje. A później układ odpornościowy powraca i znów atakuje mózg. ponownie nasilając aktywność choroby. Później znów odchodzi i objawy choroby się wycofują, po czym następuje kolejny okres stabilizacji. A więc przebieg choroby jest w tym przypadku cykliczny. Układ odpornościowy atakuje mózg, objawy się nasilają, bo w mózgu pojawiają się uszkodzenia. objawy się nasilają, bo w mózgu pojawiają się uszkodzenia. Ten etap nazywamy rzutem choroby. A później układ odpornościowy wstrzymuje atak i mózg może naprawić uszkodzenia. Ten etap nazywamy remisją. I okres stabilizacji, w którym nic się nie dzieje. I okres stabilizacji, w którym nic się nie dzieje. Dlatego określamy tą postać choroby jako rzutowo-remisyjną. Dlatego określamy tą postać choroby jako rzutowo-remisyjną. Czas trwania kolejnych okresów rzutów i remisji jest bardzo zmienny. Mogą to być dni, ale mogą to być też lata. Mogą to być dni, ale mogą to być też lata. Jest to najczęstsza postać SM, bo obejmuje od 80 do 85 procent przypadków tej choroby. bo obejmuje od 80 do 85 procent przypadków tej choroby. Częściej kobiety niż mężczyzn i rozpoczyna się dość wcześnie. Dotyka osób około 20 roku życia. U 60 do 65 procent osób chorujących na postać rzutowo-remisyjną SM U 60 do 65 procent osób chorujących na postać rzutowo-remisyjną SM w późniejszym okresie życia choroba ewoluuje. Rzuty i remisje ustępują, a zamiast tego dochodzi do stałej progresji choroby. a zamiast tego dochodzi do stałej progresji choroby. Przebieg zmienia się na linearny i następuje stała progresja SM. Układ odpornościowy utrzymuje aktywność zapalną w mózgu, Układ odpornościowy utrzymuje aktywność zapalną w mózgu, przestaje ustępować i właściwie pozostaje tam do końca życia chorego. i właściwie pozostaje tam do końca życia chorego. i właściwie pozostaje tam do końca życia chorego. Zatem następuje stała progresja choroby. Gdy tak się dzieje, mówimy o postaci wtórnie postępującej. Gdy tak się dzieje, mówimy o postaci wtórnie postępującej. I jak mówiłem, dotyczy to od 60 do 65 procent pacjentów, I jak mówiłem, dotyczy to od 60 do 65 procent pacjentów, u których choroba rozpoczyna się jako postać rzutowo-remisyjna. Dlaczego "wtórnie postępująca"? "Postępująca", ponieważ nasilenie choroby zwiększa się w czasie, "Postępująca", ponieważ nasilenie choroby zwiększa się w czasie, a "wtórnie", bo stała progresja poprzedzona jest okresem rzutów i remisji, a "wtórnie", bo stała progresja poprzedzona jest okresem rzutów i remisji, czyli postacią rzutowo-remisyjną. A czy istnieje postać pierwotnie postępująca? Owszem, możemy mieć do czynienia również z takim przebiegiem SM. Owszem, możemy mieć do czynienia również z takim przebiegiem SM. Postać pierwotnie postępująca stwardnienia rozsianego przypomina postać wtórnie postępującą, z tym, że nie jest ona poprzedzona okresem rzutów i remisji, tylko od samego początku następuje stała progresja choroby. tylko od samego początku następuje stała progresja choroby. Objawy nasilają się liniowo, stale pojawiają się kolejne uszkodzenia mózgu, stale pojawiają się kolejne uszkodzenia mózgu, bo układ odpornościowy cały czas pozostaje w mózgu i go atakuje. bo układ odpornościowy cały czas pozostaje w mózgu i go atakuje. Skutkując stałym pogarszaniem się objawów. Postać pierwotnie postępująca SM jest dość rzadka. Obejmuje tylko około 10 procent przypadków choroby, a z racji tego, że to tylko 10 procent, opcje leczenia tej postaci również są ograniczone, a przynajmniej nie jest ich tak wiele jak w postaci rzutowo-remisyjnej. a przynajmniej nie jest ich tak wiele jak w postaci rzutowo-remisyjnej. Dodatkowo, w odróżnieniu od postaci rzutowo-remisyjnej, kobiety i mężczyźni chorują na nią równie często, a także pojawia się u osób nieco starszych. a także pojawia się u osób nieco starszych. Średnio dziesięć lat starszych, a więc w wieku około 30 lat. Możemy mieć do czynienia z jeszcze jedną postacią stwardnienia rozsianego, Możemy mieć do czynienia z jeszcze jedną postacią stwardnienia rozsianego, która jest jednocześnie najrzadszym typem SM, a mianowicie postacią postępująco-nawracającą. Powiedzieliśmy już o postaci rzutowo-remisyjnej i dwóch postaciach postępujących. Postać postępująco-nawracająca łączy w sobie ich cechy. Postać postępująco-nawracająca łączy w sobie ich cechy. Rozpoczyna się zapaleniem o niewielkim nasileniu Rozpoczyna się zapaleniem o niewielkim nasileniu i zapalenie to nasila się w czasie, sprawiając że choroba stale postępuje. i zapalenie to nasila się w czasie, sprawiając że choroba stale postępuje. I w którymś momencie dochodzi do nasilenia. Nagle mózg atakuje cała masa komórek zapalnych Nagle mózg atakuje cała masa komórek zapalnych i pojawia się rzut choroby - nasilenie. Później może zajść remisja, gdy aktywność komórek odpornościowych słabnie. Ale część z nich pozostaje i kontynuuje atakowanie mózgu. Ale część z nich pozostaje i kontynuuje atakowanie mózgu. Zatem w odróżnieniu do postaci rzutowo-remisyjnej, nie występują okresy stabilizacji, a zamiast tego choroba stale postępuje, a zamiast tego choroba stale postępuje, aż w końcu dochodzi do kolejnego rzutu, po którym następuje poprawa i okres stabilnego pogorszenia. Zatem mamy do czynienia z kombinacją pozostałych typów SM Zatem mamy do czynienia z kombinacją pozostałych typów SM pod postacią postępująco-nawracającą. Jak mówiłam, jest to jednocześnie najrzadsza forma SM. Jak mówiłam, jest to jednocześnie najrzadsza forma SM. Dotyka tylko pięciu procent pacjentów. To zatem cztery modele przebiegu stwardnienia rozsianego. To zatem cztery modele przebiegu stwardnienia rozsianego. Ich znajomość jest bardzo ważna w procesie diagnostycznym. Ich znajomość jest bardzo ważna w procesie diagnostycznym. Musimy wiedzieć, z którą z nich mamy do czynienia u pacjenta. Musimy wiedzieć, z którą z nich mamy do czynienia u pacjenta.