If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Czym jest zapalenie oskrzelików? - film z polskimi napisami

Stworzone przez: Matthew McPheeters.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Zapalenie oskrzelików jest jedną z częstszych chorób wśród małych dzieci. Ale co to właściwie jest? I czym różni się od zwykłego przeziębienia? Przyjrzyjmy się nazwie. Przyjrzyjmy się nazwie. Dwa słowa, które mówią wszystko. Zapalenie oskrzelików. Oskrzeliki to jeden z elementów anatomicznych płuc. Popatrz na ten rysunek układu oddechowego. Popatrz na ten rysunek układu oddechowego. Na niebiesko narysowane są jama ustna, nosowa i gardło. Na niebiesko narysowane są jama ustna, nosowa i gardło. To górna część dróg oddechowych. Niżej napotykamy ich dolną część oraz tkankę płucną. Niżej napotykamy ich dolną część oraz tkankę płucną. To są dolne drogi oddechowe. To są dolne drogi oddechowe. Tutaj jest tchawica, która rozdziela się dalej na oskrzela główne, a te na coraz mniejsze gałęzi aż dochodzimy do oskrzelików. To właśnie one są tu objęte stanem zapalnym. To właśnie one są tu objęte stanem zapalnym. Teraz zapalenie. Przyrostek "itis" w łacińskich i angielskich nazwach oznacza po prostu zapalenie. Przyrostek "itis" w łacińskich i angielskich nazwach oznacza po prostu zapalenie. Czym właściwie jest zapalenie? Wytłumaczę to na przykładzie. Wytłumaczę to na przykładzie. Wyobraź sobie, że ten człowiek uderzył się w głowę. Co będzie się dalej działo? W miejscu uderzenia pojawi się wybrzuszenie, W miejscu uderzenia pojawi się wybrzuszenie, niewielki obrzęk. Będzie ono też zaczerwienione, bolesne i nieco cieplejsze od otoczenia. To klasyczne cechy zapalenia. Ból, zaczerwienienie, obrzęk i podwyższona temperatura. Stan zapalny to odpowiedź organizmu na uszkodzenie. Stan zapalny to odpowiedź organizmu na uszkodzenie. W przebiegu zapalenia oskrzelików też tak jest. W przebiegu zapalenia oskrzelików też tak jest. Narysuję to. Zobaczmy ten fragment w powiększeniu. Zobaczmy ten fragment w powiększeniu. W zapaleniu oskrzelików będzie w tym miejscu stan zapalny. W zapaleniu oskrzelików będzie w tym miejscu stan zapalny. Wiemy już mniej więcej o co chodzi w tym schorzeniu, ale co jest jego przyczyną? Infekcja wirusowa. Chodzi przede wszystkim o wirus RSV - syncytialny wirus oddechowy. To długa nazwa, dlatego raczej używamy skrótu RSV. To długa nazwa, dlatego raczej używamy skrótu RSV. Do zakażenia dochodzi drogą oddechową na dwa sposoby. Do zakażenia dochodzi drogą oddechową na dwa sposoby. Albo kiedy osoba chora kaszle i wyrzuca w ten sposób wirus w powietrze, a następnie trafia on do płuc innego człowieka, a następnie trafia on do płuc innego człowieka, albo kiedy chory dotknie się w okolice ust i nosa, przeniesie wirus na ręce innej osoby, a ona także dotykając swojej twarzy przeniesie wirus do swojego układu oddechowego. przeniesie wirus do swojego układu oddechowego. Dlatego zaczyna się od objawów infekcji górnych dróg oddechowych. Dlatego zaczyna się od objawów infekcji górnych dróg oddechowych. Zapalenie oskrzelików dotyczy dolnych partii układu oddechowego, ale rozpoczyna się od zakażenia w ich górnej części. ale rozpoczyna się od zakażenia w ich górnej części. Ma to sens, kiedy przyjrzymy się pacjentom. Pierwszymi objawami choroby są bowiem katar i uczucie zatkanego nosa. Pierwszymi objawami choroby są bowiem katar i uczucie zatkanego nosa. Na tym etapie, zapalenie oskrzelików bardzo przypomina przeziębienie. Na tym etapie, zapalenie oskrzelików bardzo przypomina przeziębienie. To dobre porównanie, bo przeziębienie także jest skutkiem infekcji wirusowej górnych dróg oddechowych. bo przeziębienie także jest skutkiem infekcji wirusowej górnych dróg oddechowych. Z tym, że w przypadku zapalenia oskrzelików wirus wędruje niżej, aż do maleńkich odgałęzień drzewa oskrzelowego jakimi są oskrzeliki. To odróżnia je od zwykłego przeziębienia. To odróżnia je od zwykłego przeziębienia. Ale nie tylko to. Stan zapalny w obrębie oskrzelików wiąże się z szeregiem innych objawów. wiąże się z szeregiem innych objawów. Są to między innymi kaszel i świszczący oddech. Kaszel pojawia się także w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych, bo powstająca w nich wydzielina spływa w dół bo powstająca w nich wydzielina spływa w dół i drażni oskrzela powodując kaszel. Ale świszczący oddech jest charakterystyczny tylko dla chorób dolnych dróg oddechowych. To więc bardzo ważny objaw, który naprowadza nas na to, że problem leży niżej. który naprowadza nas na to, że problem leży niżej. Jednak te objawy nie wydają się szczególnie ciężkie, więc dlaczego poruszamy ten temat? Otóż zdarza się, że w przebiegu ostrego zapalenia oskrzelików u dziecka pojawiają się problemy z oddychaniem. u dziecka pojawiają się problemy z oddychaniem. Wytłumaczę jak to się dzieje. W tym miejscu płuc, tlen przedostaje się z dróg oddechowych do krwi. W tym miejscu płuc, tlen przedostaje się z dróg oddechowych do krwi. Żeby tam dotrzeć, musi przedostać się przez oskrzeliki. Kiedy są objęte zapaleniem, obrzęk może być na tyle duży, że zamyka ich światło. Powietrze nie może wtedy przejść dalej, nie dostaje się do pęcherzyków. A jeśli powietrze nie dostaje się do pęcherzyków to tlen nie może dostać się do krwi. Mówimy wtedy o hipoksemii. Organizm robi wtedy dwie rzeczy, żeby skompensować zbyt małe utlenowanie krwi. Po pierwsze, zwiększa się częstość akcji serca i po drugie, zwiększa się częstość oddechów. A przyspieszone oddychanie i akcja serca kosztują mnóstwo energii, więc z czasem dziecko męczy się i staje się ospałe. Nadmierna senność to znak, że dziecko jest w złym stanie. Kiedy zatem pojawią się takie objawy, jak przyspieszenie akcji serca, duszność, nadmierna senność, należy zgłosić się do lekarza, należy zgłosić się do lekarza, bo dziecko może wymagać leczenia w szpitalu. Wiemy już, że zapalenie oskrzelików jest chorobą zapalną powodowaną przez wirusy, a jakie są czynniki ryzyka jej rozwoju? a jakie są czynniki ryzyka jej rozwoju? Jako, że jest to choroba wirusowa, najważniejszym i koniecznym czynnikiem ryzyka jest kontakt z wirusem. najważniejszym i koniecznym czynnikiem ryzyka jest kontakt z wirusem. Czyli przebywanie pośród chorych dzieci. Czyli przebywanie pośród chorych dzieci. Zapiszę to jako "kontakt z chorym". Znaczenie ma także pora roku. Znaczenie ma także pora roku. RSV rozprzestrzenia się głównie w miesiącach jesiennych i zimowych. Jak myślisz, dlaczego akurat wtedy? Otóż, do zakażeń dochodzi głównie jesienią i zimą, Otóż, do zakażeń dochodzi głównie jesienią i zimą, bo dzieci znajdują się wtedy wewnątrz budynków, gdzie istnieje większe ryzyko na bliski kontakt z zarażona osobą. Niech to będzie nam reprezentować kontakt z zakażonym. To ważny fakt, infekcje RSV mają miejsce przede wszystkim jesienią i zimą. infekcje RSV mają miejsce przede wszystkim jesienią i zimą. Co jeszcze? Infekcja RSV prowadząca do zapalenia oskrzelików rozpoczyna się w górnych drogach oddechowych. Jeśli układ odpornościowy nie działa prawidłowo ryzyko rozwoju infekcji jest większe. Czyli słaby układ odpornościowy. Inne czynniki ryzyka mają już związek z samymi drogami oddechowymi. Pierwszy to wiek. Zapalenie oskrzelików występuje najczęściej u dzieci poniżej drugiego roku życia. Dalej wcześniactwo. Dzieci urodzone przedwcześnie, szczególnie przed 35 tygodniem ciąży, mają gorzej rozwinięte płuca w porównaniu do dzieci urodzonych o czasie. W związku z tym, ich drogi oddechowe są węższe. Wróćmy tutaj to naszego rysynku obrazującego zwężanie się światła oskrzelików pod wpływem zapalenia i tego, z jaką trudnością powietrze przedostaje się wtedy do pęcherzyków. Jeśli drogi oddechowe już na starcie są wąskie, to nawet niewielki obrzęk, w mniej nasilonym zapaleniu będzie prowadził do hipoksemii. będzie prowadził do hipoksemii. Do czynników ryzyka należą także istniejące wcześniej choroby płuc, a także narażenie na dym tytoniowy. a także narażenie na dym tytoniowy. Dym papierosowy uszkadza dolne drogi oddechowe i płuca, Dym papierosowy uszkadza dolne drogi oddechowe i płuca, Dym papierosowy uszkadza dolne drogi oddechowe i płuca, więc narażone na niego dzieci wyjściowo mają już niewielki stan zapalny. A nawet takie niewielkie zapalenie spowodowane paleniem biernym sprawia, że dużo łatwiej dochodzi do infekcji. Podsumowując, zapalenie oskrzelików to bardzo częsta choroba zapalna u dzieci, Podsumowując, zapalenie oskrzelików to bardzo częsta choroba zapalna u dzieci, zwłaszcza tych poniżej 2 rż. I jeśli tylko przypomnisz sobie nazwę, będziesz już wiedzieć o co chodzi. Zapalenie oskrzelików, a więc stan zapalny obejmujący końcowe odcinki drzewa oskrzelowego. a więc stan zapalny obejmujący końcowe odcinki drzewa oskrzelowego. Jest to choroba wirusowa, spowodowana najczęściej zakażeniem wirusem RSV a do typowych objawów należą katar, uczucie zatkanego nosa, kaszel oraz świszczący oddech.