Główna zawartość
Zdrowie i medycyna
Kurs: Zdrowie i medycyna > Rozdział 5
Lekcja 12: Choroby gardła- Zapalenie migdałków — film z polskimi napisami
- Zapalenie gardła — film z polskimi napisami
- Zapalenie gardła i migdałków: powikłania, diagnostyka i leczenie — film z polskimi napisami
- Czym jest tonsillektomia? - film z polskimi napisami
© 2023 Khan AcademyWarunki użytkowaniapolitykę prywatnościInformacja o plikach cookie
Zapalenie migdałków — film z polskimi napisami
Stworzone przez: Ian Mannarino.
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji
Transkrypcja filmu video
Kiedy ktoś otwiera usta ukazuje się wiele ważnych elementów. Dobrze je znasz - zęby, usta, język. Tylna ściana gardła, z niewielkim tworem zwisającym ze stropu, z niewielkim tworem zwisającym ze stropu, znanym jako języczek. Ale jest też parę innych rzeczy, niewidocznych na pierwszy rzut oka. Będą to między innymi ważne organy biorące udział w reakcjach odpornościowych. Mowa o migdałkach. Migdałki mogą łatwo pozostać niezauważone, Migdałki mogą łatwo pozostać niezauważone, bo zazwyczaj są niewielkie i chowają się pomiędzy dwoma łukami. Te dwa nazywamy migdałkami podniebiennymi, ze względu na umiejscowienie w pobliżu podniebienia tworzącego strop jamy ustnej. U dorosłych osiągają zwykle niewielkie rozmiary, natomiast u dzieci są nieco większe i pomagają zwalczać infekcje górnych dróg oddechowych. W jaki sposób? Spójrz, migdałki mają na swojej powierzchni mnóstwo malutkich szczelin. Nazywamy je kryptami. Krypty są maleńkimi pułapkami, mającymi zdolność do wyłapywania różnych substancji. mającymi zdolność do wyłapywania różnych substancji. Między innymi śliny, czy jedzenia. Określenie "pułapki" nawet lepiej do nich pasuje, bo uwięzione zostają w nich cząstki jedzenia i śliny, ale też bakterie i wirusy, które podróżują związane w maleńkich kropelkach wydzieliny. Jeśli ktoś w naszym otoczeniu kicha, to krople wydzieliny zawierające patogeny mogą dotrzeć do naszej jamy ustnej. Może się to zdarzyć też, kiedy dotkniemy zainfekowanego przedmiotu i przeniesiemy patogeny w okolice ust. Kiedy tylko bakterie lub wirusy utkną w kryptach migdałków, układ odpornościowy ulega aktywacji. W migdałkach znajduje się mnóstwo komórek układu immunologicznego, których zadaniem jest walka z infekcją. Są one bardzo istotne dla nabywania odporności wobec zakażeń. Jeśli jednak same ulegną zainfekowaniu bakterie lub wirusy wymykają się spod kontroli i układ immunologiczny nie radzi sobie z ich niszczeniem. Wtedy migdałki ulegają obrzękowi i powiększają się. Mówimy wówczas o zapaleniu migdałków podniebiennych (tonsillitis). "Itis", w nazwie angielskiej i łacińskiej, odnosi się do stanu zapalnego, a "tonsil" oznacza migdałek. Filtracja i wyłapywanie patogenów czynią migdałki szczególnie narażonymi na zakażenia. U dzieci zdarzają się one bardzo często, szczególnie w wieku od 3 do 7 roku życia ze względu na niedojrzałość układu immunologicznego oraz ich tendencję do wkładania przedmiotów do ust. oraz ich tendencję do wkładania przedmiotów do ust. Poza tym bawią się z innymi dziećmi, które mogą być chore. Dlatego są znacznie bardziej narażone na infekcje niż dorośli. A gdzie dokładnie znajdują się migdałki? Pomiędzy dwoma łukami. Zaznaczę pierwszy z nich, znany jako łuk podniebienno-językowy
(arcus palatoglossus) "Palato" to podniebienie, czyli strop jamy ustnej, a "glossal" oznacza po łacinie język. a "glossal" oznacza po łacinie język. Zatem łuk ten łączy podniebienie z językiem. Zatem łuk ten łączy podniebienie z językiem. Migdałki chowają się pomiędzy tymi łukami, a łukami znajdującymi się z tyłu, nazywanymi łukami podniebienno-gardłowymi. Z łaciny - arcus palatopharyngeus, gdzie "pharyngeus" oznacza gardło, które po otwarciu ust widoczne jest oczywiście z samego tyłu. Mała dygresja - zapalenie migdałków może przebiegać z zapaleniem gardła. Dzieje się tak kiedy infekcja dotrze do tylnej ściany gardła. Zapalenie obejmuje wtedy zarówno migdałki, jak i gardło. Mamy też inne migdałki, niewidoczne przez otwarte usta. Jedne z nich zlokalizowane są tutaj, w okolicy nozdrzy tylnych. Ma to głęboki sens. Patogeny mogą łatwo przedostawać się do jamy ustnej i to ważne, żeby napotkały od razu pierwszą linię obrony, jaką są migdałki. i to ważne, żeby napotkały od razu pierwszą linię obrony, jaką są migdałki. W tym przypadku migdałki podniebienne. Ale patogeny dostają się też do jamy nosowej i tam też powinny napotkać układ odpornościowy. Stąd mamy nie tylko migdałki podniebienne, ale też na przykład takie zlokalizowane tuż przy jamie nosowej. ale też na przykład takie zlokalizowane tuż przy jamie nosowej. Nazywamy je migdałkami gardłowymi, bo znajdują się w nosowej części gardła. bo znajdują się w nosowej części gardła. Ich zadaniem jest zatrzymywanie drobnoustrojów dostających się do nosa. Zapalenie sprawia, że ulegają one obrzękowi i się powiększają, co może spowodować zablokowanie przepływu przez nos i utrudniać oddychanie. co może spowodować zablokowanie przepływu przez nos i utrudniać oddychanie. Zaczerwienienie, obrzęk, ból to charakterystyczne cechy zapalenia. Dodatkowo pojawia się wysięk, Dodatkowo pojawia się wysięk, czyli białawy lub żółty płyn gromadzący się na migdałkach w wyniku zapalenia. Powstaje on na skutek reakcji układu immunologicznego na bakterie i wirusy. W przebiegu reakcji zapalnej wydzielają się czynniki powodujące śmierć drobnoustrojów, ale także komórek organizmu. Niektóre z nich oddziałują też na naczynia krwionośne powodując ich rozszerzanie. A migdałki są bardzo silnie unaczynione. Rozszerzenie naczyń nasila ich ukrwienie. Nadmiar płynu wydostaje się z naczyń i razem z resztkami martwych komórek oraz patogenów formuje wysięk. Jakie patogeny wywołują zapalenie migdałków? Najczęstsze są infekcje wirusowe. Najczęstsze są infekcje wirusowe. Zapalenie migdałków jest zwykle wywoływane przez te same wirusy, które powodują przeziębienie. Głównie rhinowirusy, ("rhino" = nos), adenowirusy. Adenowirusy mogą być przyczyną. Dalej koronawirusy, które można kojarzyć z koroną noszoną na głowie. A także paragrypy, grypy i jeszcze kilka innych. Prawdę mówiąc, wirusów mogących być przyczyną jest bardzo bardzo wiele. Wymieniłem tylko te najważniejsze. Ogromna ilość potencjalnych patogenów jest jedną z przyczyn, dla których tak trudno jest opracować szczepionkę. jest jedną z przyczyn, dla których tak trudno jest opracować szczepionkę. Pomimo powszechności infekcji wirusowych, bakteryjnych obawiamy się bardziej. U dorosłych, infekcje bakteryjne są znacznie rzadsze niż u dzieci. U dorosłych, infekcje bakteryjne są znacznie rzadsze niż u dzieci. 90% zapaleń migdałków u osób dorosłych to infekcje wirusowe. Infekcje bakteryjne są dużo częstsze wśród dzieci. Infekcje bakteryjne są dużo częstsze wśród dzieci i wywołuje je szczególnie jedna bakteria - Streptococcus pyogenes, należący do paciorkowców grupy A, znany też jako paciorkowiec ropny. znany też jako paciorkowiec ropny. Może on być przyczyną zapalenia gardła - jego tylnej ściany, a także migdałków. Często jest to kombinacja zapalenia gardła migdałków podniebiennych. Podkreślam tą bakterię, ponieważ związana jest z charakterystycznymi komplikacjami. Jedną z cięższych jest ropień okołomigdałkowy. Jedną z cięższych jest ropień okołomigdałkowy. Ropień okołomigdałkowy. Ropień to zbiornik zainfekowanego, ropnego płynu. Ropień to zbiornik zainfekowanego, ropnego płynu. Penetracja komórek układu odpornościowego w takie miejsca jest znacznie utrudniona, dlatego ropnie wymagają nacięcia i drenażu. Inaczej infekcja będzie się szerzyć niepowstrzymywana przez układ odpornościowy. "Okołomigdałkowy" oznacza oczywiście, że rozwija się w pobliżu migdałka. Stan pacjenta może być poważny, bo ropnie rozwijają się bardzo szybko i utrudniają oddychanie. Powodują silny ból, ciężką reakcję zapalną z wysoką gorączką, ale też coś znacznie gorszego. Ropień może penetrować do innych miejsc. Ropień może penetrować do innych miejsc. Zwykle ropień znajduje się dość powierzchownie, w okolicach ściany gardła, jamy ustnej lub nosowej. w okolicach ściany gardła, jamy ustnej lub nosowej. Jeśli jednak penetruje głębiej poza błonę śluzową, może dostać się do innych przestrzeni. W takim wypadku leczenie trzeba wdrożyć natychmiast W takim wypadku leczenie trzeba wdrożyć natychmiast i jak najszybciej opróżnić ropień. Zakażenie paciorkowcami grupy A mogą prowadzić też do innych komplikacji dotykających serca, stawów i układu nerwowego, w tym mózgu i rdzenia kręgowego. Może tez dojść do uszkodzenia nerek, Może też dojść do uszkodzenia nerek, które skutkuje wzrostem ciśnienia tętniczego i krwiomoczem. Leczenie infekcji wirusowych jest objawowe, a bakteryjne leczymy za pomocą antybiotyków. a bakteryjne leczymy za pomocą antybiotyków. Ich użycie w zapaleniach paciorkowcowych Ich użycie w zapaleniach paciorkowcowych chroni nas przed wystąpieniem tych poważnych komplikacji. chroni nas przed wystąpieniem tych poważnych komplikacji. Ważne jest, żeby regularnie brać antybiotyk przez cały okres leczenia. Ważne jest, żeby regularnie brać antybiotyk przez cały okres leczenia. W przeciwnym wypadku mogą się one niestety rozwinąć.