Główna zawartość
Kurs: Biologia w szkole średniej > Rozdział 1
Lekcja 2: Ważne cząsteczki w biologiiMakrocząsteczki w biologii
Pojęcia kluczowe
| Pojęcie | Znaczenie | |
|---|---|---|
| Makrocząsteczka | Duża cząsteczka organiczna, taka jak cukry, lipidy, białka, czy kwasy nukleinowe. | |
| Monomer | Cząsteczka będąca elementem budulcowym dla większych cząsteczek (polimerów). Na przykład aminokwasy są jednostkami budulcowymi białek. | |
| Polimer | Duża cząsteczka zbudowana z powtarzających jest jednostek (monomerów). Na przykład cukry są polimerami zbudowanymi z ciągów monosacharydów. |
Rodzaje makrocząsteczek
| Makrocząsteczka | Jednostki budulcowe | Funkcje | Przykłady |
|---|---|---|---|
| Cukry | Monosacharydy (cukry proste) | Krótkoterminowo dostarczają komórkom energii, stanowią źródło błonnika pokarmowego | Glukoza, sacharoza, skrobia, celuloza, chityna |
| Lipidy | Glicerol i kwasy tłuszczowe | Długoterminowo dostarczają komórkom energii, tworzą błony biologiczne | Tłuszcze, fosfolipidy, woski, oleje, steroidy |
| Białka | Aminokwasy | Stanowią podporę dla komórek, są cząsteczkami sygnałowymi, katalizują reakcje chemiczne | Keratyna (składnik włosów i paznokci), hormony, enzymy, przeciwciała |
| Kwasy nukleinowe | Nukleotydy | Przechowują i przekazują informacje genetyczne | DNA, RNA |
Często spotykane błędy i nieporozumienia
- To, że makrocząsteczki są "duże" jest pojęciem względnym. Określamy je przedrostkiem "makro", bo są duże w porównaniu do innych, mniejszych cząsteczek. Nie oznacza to jednak, że są na tyle duże, żeby można je było dojrzeć gołym okiem. Nawet największe z nich, jak hemoglobina, są miliony razy mniejsze od ziarenka ryżu!
- Nie wszystkie cukry i tłuszcze są "złe" Informacje dotyczące różnych rodzajów diet mogą być mylące i prowadzić do przekonania, że wszystkie tłuszcze i cukry są niezdrowe. To nieprawda. Tłuszcze i cukry są w rzeczywistości niezbędne do prawidłowego funkcjonowania komórek!
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji