Główna zawartość
Kurs: Biologia w szkole średniej > Rozdział 9
Lekcja 1: Wprowadzenie do ekologiiEkosystemy i biomy - film z polskimi napisami
Wprowadzenie do ekosystemów. W jaki sposób ekosystemy lądowe są klasyfikowane jako biomy.
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji
Transkrypcja filmu video
Czas na małą powtórkę. Jeśli weźmiemy przedstawicieli
jakiegoś gatunku, którzy zajmują ten sam teren, to nazywamy ich populacją. Populacja. Wszystkie organizmy w tej konkretnej
populacji będą przedstawicielami jednego gatunku. Mogą być też przedstawiciele, którzy są w innym miejscu i nie są członkami tej konkretnej
populacji. Na danym terenie nie występuje na ogół tylko jeden gatunek. Możemy nazwać to populacją 1. Możesz tu mieć też inne populacje różnych gatunków. Mamy więc tutaj drugi gatunek. Wszystkie razem zebrane w tym samym
miejscu możemy nazwać populacją, populacją 2. A jeśli weźmiesz... Moglibyśmy tu oczywiście mieć
więcej populacji. Jeśli weźmiesz wszystkie populacje na danym terenie, jest pewna dowolność w określaniu
tego terenu lub tego regionu, weźmiesz je, więc tak naprawdę weźmiesz wszystkie
istoty żywe na danym terenie, to nazwiemy to
biocenozą. Biocenozą złożoną z populacji. Biocenoza składa się tylko z istot żywych, czyli czynników biotycznych. Zapiszę to. "Biotyczny" odnosi się do istot żywych
na danym terenie. Jeśli pomyślimy nie tylko o istotach
żywych, ale także o elementach nieożywionych
w tym regionie. Zapiszę zatem "abiotyczne". Zrobię to innym kolorem. Weźmy zatem czynniki abiotyczne lub środowisko abiotyczne. I, po raz kolejny, dzielimy ten sam region i to, jak go określamy, jest dowolne. Składamy te wszystkie rzeczy razem i otrzymujemy ekosystem. Twój ekosystem może być bardzo małym regionem lub ogromnym regionem, ale składa się z istot żywych, czyli czynników biotycznych,
i elementów nieożywionych, czyli czynników abiotycznych. W tym filmie zastanowimy się, jakie typy ekosystemów możemy znaleźć. Pomyśl o tym przez chwilę i zastanów się, jak różne czynniki wpływają na siebie wzajemnie. Jak zachowywana jest materia, która w ekosystemie ma tendencję
do przechodzenia z jednego organizmu na drugi. Masz również przepływ energii. Energia napływa do ekosystemu w formie światła i jest ona przekazywana od jednego organizmu do drugiego, czasem z udziałem
czynników nieożywionych, ostatecznie jest przekształcana w ciepło. Jeśli chodzi o typy ekosystemów, jak już mówiłem, jest duża różnorodność. Tutaj mamy zdjęcie basenu pływowego w Half Moon Bay, niedaleko mojego domu. Nawet zdarzyło mi się odwiedzić
to miejsce. Mógłbyś wziąć pod uwagę
jeden konkretny basen pływowy, zarówno czynniki abiotyczne,
takie jak wodę i tę skałę, jak i czynniki biotyczne, na przykład rozgwiazdy, ukwiały i cokolwiek jeszcze może tam żyć. Wszystkie razem tworzą ekosystem. Można powiedzieć, że cała plaża
jest ekosystemem. Można powiedzieć, że cały region
to ekosystem. Jak już mówiłem, to zależy od tego,
jak bardzo chcesz powiększyć lub zmniejszyć ten obszar, a możesz go znacznie powiększyć. Ten las deszczowy to Amazonia. Możesz uznać cały las deszczowy
za ekosystem, a może chcesz tylko zbadać, może chcesz zbadać tylko to, co dzieje się w tym konkretnym regionie. To również możesz uznać za ekosystem. Możesz uznać, że to, co się dzieje w rzece to ekosystem lub jedna część tej rzeki. Jak widzisz, mówię o różnych ekosystemach, które są na lądzie, a niektóre są w wodzie i jest to jeden ze sposobów ich podziału. Zatem ekosystem może znajdować się
na lądzie. Może się też znajdować w pobliżu wody. Jest to ekosystem wodny. W obrębie wodnych możesz mieć takie... Kiedy masz słoną lub częściowo słoną wodę, to jest to ekosystem morski, a myśląc o ekosystemie morskim mamy na myśli na przykład ocean. Mamy też ekosystemy słodkowodne. Jeśli znalazłbyś się w północnej Amazonii, płynęłaby tam słodka woda. Możemy zatem powiedzieć słodkowodny, o niesłonej wodzie. I chociaż rzeki wydają się wielkie i mamy wokół dużo słodkiej wody, której potrzebujemy do życia, większość ekosystemów wodnych
to ekosystemy morskie, które nie są słodkowodne. Ekosystemy słodkowodne stanowią
bardzo małą część. Jest to tylko kilka przykładów. Nawet twoje ciało, mógłbyś na nie patrzeć jak na cały ekosystem. Mógłbyś patrzeć na jego części
jak na ekosystem. Mógłbyś patrzeć na tylko... Mógłbyś patrzeć na zaledwie ułamek... Jeśli to jest moja prawa ręka, to mógłbyś wziąć ten mały kwadrat i uznać go za ekosystem. Możesz pomyśleć o różnych bakteriach, i o innych typach
mikroorganizmów, które tu są, i jak oddziałują one z elementami nieożywionymi, jak powietrze. Jak reagują z wydzielinami
na twojej skórze, z obumarłymi komórkami, a także jak wpływają na żywe komórki skóry i ogólnie na twoje ciało. Skoro już skupiliśmy się na tym, jak możemy klasyfikować ekosystemy, to często dzieli się ekosystemy lądowe na różne kategorie. Tutaj mamy przedstawione najważniejsze typy ekosystemów lądowych na naszej planecie i to, gdzie można je znaleźć. Te różne typy ekosystemów lądowych nazywamy biomami. Biomy. Jak możesz zobaczyć na tym diagramie, lasy deszczowe można znaleźć tutaj. Oto Amazonia. Można go znaleźć w Afryce lub w południowo-wschodniej Azji. Można go znaleźć w środkowej, a nawet
południowej części Ameryki Północnej. Są też tajgi, które znajdziesz na północnych terenach. Sawanna, pustynia, tundra,
chaparral, lód polarny, las strefy umiarkowanej, łąki to pomocne pojęcia, kiedy myślimy o typach ekosystemów lub ekosystemach, które można znaleźć
w tych regionach. I najczęściej zależy to głównie od temperatury, wilgotności, klimatu. Tak właściwie to klimat, teren i rodzaj minerałów, które można znaleźć, są całkiem dobrymi wskaźnikami tego, jak będzie tam wyglądało życie. Jednak mimo wszystko może występować różnorodność. Na przykład, Sonora, która znajduje się
tutaj, w południowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych i północno-wschodniej części Meksyku. Jest to pustynia i mamy też pustynie w wielu miejscach na naszej planecie, ale nie mają... Mogą być bardzo podobne, ale nie mają dokładnie takiego samego
klimatu, ani takich samych czynników abiotycznych, ani takich samych czynników biotycznych. Pokażę wam teraz zdjęcie, zdjęcia Sonory i pustyni kamienistej na wyspie Boa Vista. Boa Vista jest tutaj. Nie widzisz jej. To bardzo mała wyspa u wybrzeży Afryki. Jak widzimy na tych diagramach czy na tym
zdjęciu, nie musisz być ekspertem, żeby dostrzec, że obie to pustynie. Obie wyglądają na suche. Nie ma tu zbyt dużo wody, ale też bardzo się od siebie różnią. Sonora wydaje się mieć więcej życia niż ta pustynia kamienista. Nie bez powodu tak się nazywa, ponieważ wydaje się, że jedyne, co widzisz, to kamienie. Zatem biomy to bardzo trudny, wysoce zaawansowany sposób klasyfikacji
ekosystemów lądowych. Jednak nawet ten sam biom może być
bardzo... Dwie rzeczy, które są uznawane za
ten sam biom mogą być bardzo różne.