Główna zawartość
Fizyka - 11 klasa (Indie)
Przegląd wiadomości na temat fal podłużnych i poprzecznych
Przypomnij sobie, co wiesz o falach, na przykład czym różnią się fale podłużne od poprzecznych? Tłumaczenie na język polski: Fundacja Edukacja dla Przyszłości.
Pojęcia kluczowe
| Pojęcie | Znaczenie | |
|---|---|---|
| Fala | Drganie, które przenosi energię i pęd. | |
| Fala mechaniczna | Zaburzenie materii, które porusza się w ośrodku. Przykłady obejmują fale w strunie, dźwięk oraz fale na wodzie. | |
| Prędkość fali | Prędkość, z jaką się rozchodzi zaburzenie falowe. Zależy tylko od właściwości ośrodka, w którym fala się rozchodzi. Znane także jako prędkość propagacji. | |
| Fala poprzeczna | Drganie, w którym cząsteczki przemieszczają się prostopadle do kierunku rozchodzenia się fali. | |
| Fala podłużna | Drganie, w którym cząsteczki przemieszczają się równolegle do kierunku rozchodzenia się fali. |
Jak określić typ fali
W fali poprzecznej cząsteczki ośrodka poruszają się w kierunku prostopadłym do kierunku rozchodzenia się fali. Przykłady fal poprzecznych to drgania w strunie oraz zmarszczki na powierzchni wody. W poziomo ułożonej sprężynie falę poprzeczną możemy wytworzyć poruszając sprężyną pionowo w górę i w dół.
W fali podłużnej cząsteczki drgają równolegle do kierunku rozchodzenia się fali. Przykładem fali podłużnej są zgęszczenia poruszające się wzdłuż sprężyny. Jeśli sprężyna jest ułożona poziomo, możemy wytworzyć w niej falę podłużną poprzez ściskanie i rozciąganie w kierunku poziomym.
Często spotykane błędy i nieporozumienia
Niektórzy czasami zapominają, że prędkość fali to nie jest to samo co prędkość cząsteczek w ośrodku. Prędkość fali mówi nam o tym, jak szybko poruszają się zaburzenia w ośrodku. Prędkość cząsteczek określa natomiast, z jaką szybkością cząsteczki oscylują wokół niezaburzonego stanu równowagi. Nie należy też tej prędkości mylić z zależną od temperatury prędkością pojedynczych cząsteczek ośrodka.
Dowiedz się więcej
For deeper explanations of transverse and longitudinal waves, see our video introduction to waves.
To check your understanding and work toward mastering these concepts, check out the exercise on identifying transverse and longitudinal waves.
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji