If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Transport lipidów i białek w układzie limfatycznym - film z polskimi napisami

Learn about a third function of the lymphatic system. See how it finds a sneaky way to get fats and proteins into your bloodstream. By Patrick van Nieuwenhuizen. . Stworzone przez: Patrick van Nieuwenhuizen.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Powiedzieliśmy już o dwóch celach układu limfatycznego. Pierwszy z nich to transport płynu, który wyciekł z naczyń kapilarnych z powrotem do krwi. Drugi to pomoc naszemu układowi immunologicznemu. Jednak mamy jeszcze jedną funkcję. Trzecią. I o niej porozmawiamy w tym filmie. Popatrzmy na ten niewielki fragment jelita. Oczywiście jelito cienkie transportuje kawałki jedzenia, które Twój organizm chce wchłonąć i wykorzystać jako energię. Jednym z najważniejszych składników jedzenia są niewielkie cząsteczki glukozy, które są absorbowane i wykorzystywane jako pierwotne źródło energii dla naszego ciała. Aby ułatwić sobie trochę, zróbmy ten schemat dwuwymiarowym. Popatrzmy na niektóre z komórek jelita cienkiego. To są komórki, które wyścielają jelito cienkie. Glukoza ulega absorpcji przez Twoje ciało poprzez przeciśnięcie się przez te komórki, wyścielające jelito cienkie. Przeciska się pomiędzy nimi. Trafia do przestrzeni tu i ulega dyfuzji do pobliskich naczyń kapilarnych. Ulegają dyfuzji do naczyń kapilarnych, aby później zostać rozprowadzonym po całym ciele i nakarmić różne komórki. Jednak glukoza nie jest jedyną rzeczą, która musi zostać zaabsorbowana w Twoim jelicie cienkim. Innym składnikiem są tłuszcze. Kwasy tłuszczowe krążące w Twoim jelicie cienkim muszą również zostać zaabsorbowane. Ich budowa, w ramach przypomnienia, wygląda tak. Masz grupę karboksylową przyłączoną do długiego łańcucha węgli. Tak jak glukoza, te struktury są wyłapywane przez komórki jelita cienkiego. Jednak, gdy do tego dojdzie, nie wyglądają już tak, jak wcześniej. W międzyczasie zostają zapakowane w większy, sferyczny obiekt o bardzo dziwnej nazwie. Brzmi ona chylomikron. Są zapakowane w sferyczne struktury nazywane chylomikronami i te chylomikrony mają za zadanie gromadzić wiele tłuszczów razem. Ich jedyny problem jest taki, jak możesz zgadnąć, że chylomikrony są za duże, aby doszło do ich dyfuzji do naczyń kapilarnych. Nie mogą tego zrobić. A Ty nie chcesz mieć chylomikronów gromadzących się w Twoim jelicie cienkim. Chcesz, aby dotarły do tych części ciała, które ich potrzebują i w tym momencie kolejna funkcja układu limfatycznego wychodzi z ukrycia. Niedaleko, mamy naczynia limfatyczne, do których o wiele łatwiej się dostać niż do naczyń kapilarnych. Chylomikrony trafiają na drodze dyfuzji do tych naczyń i są transportowane przez układ limfatyczny tak, aby trafić ostatecznie do krwiobiegu i zostać rozprowadzone po całym ciele. Ponieważ proces ten jest bardzo ważny, te naczynia limfatyczne w Twoim jelicie cienkim mają specjalną nazwę. Nazywamy je mlecznymi. Naczynia limfatyczne w jelicie cienkim znane są jako naczynia mleczne i ich zadaniem jest gromadzenie tłuszczy w formie chylomikronów. To jest trzecia, bardzo ważna funkcja układu limfatycznego, czyli transportowanie rzeczy, które nie pochodzą z krwi, do krwiobiegu. To co powiedziałem jest dość ogólne, powiedźmy, że trochę dalej od jelita cienkiego, masz komórki. Jest wiele innych rzeczy, które Twoje ciało chciałoby umieścić w krążeniu limfatycznym. Możesz mieć komórki tutaj lub tam w swoim ciele, które produkują na przykład niektóre białka takie jak hormony lub jakieś produkty uboczne. W niektórych przypadkach te białka mogą mieć problem z dostaniem się do naczyń kapilarnych, tak samo jak produkty uboczne. Chciałbyś aby trafiły one do krwi, na przykład hormony, chcesz aby były zdolne do podróżowania przez całe ciało i działały odpowiednio na tkanki, na które powinny działać. W przypadku produktów ubocznych, chcesz, aby trafiły do krwi i ostatecznie do wątroby, które będzie mogła doprowadzić do ich rozpadu lub do nerek, gdzie będą mogły zostać wydzielone. W takich przypadkach, masz ten drugorzędny system pozwalający na transport tych struktur do krwiobiegu przez naczynia limfatyczne. Jest to możliwe dla białek i produktów ubocznych. Mówimy o tym, w tym samym momencie co o chylomikronach jest taki, że te wszystkie struktury nie pochodzą z krwi, ale chcemy, aby się tam znalazły. Nie możemy wprowadzić ich do krwiobiegu bezpośrednio, ale możemy wykorzystać do tego krążenie limfatyczne. Teraz, gdy już znamy trzecią funkcję układu limfatycznego, byłoby dobrze przypomnieć sobie wszystkie funkcje. Zatrzymaj na chwilę film i zobacz, czy jesteś w stanie przypomnieć sobie je wszystkie. Możesz też kontynuować i wspólnie je opiszemy. Pierwszym celem układu limfatycznego narysujmy tu naczynie limfatyczne. Pierwszym celem jest zbieranie płynu, który wypływa z naczyń kapilarnych, dzięki wysokiemu ciśnieniu, które występuje we krwi, a następnie transportowanie go z powrotem do krwiobiegu przez naczynie limfatyczne. Dzięki temu nie masz zbyt wiele płynu, który mógłby się niepotrzebnie gromadzić w tkankach. Taka jest pierwsza funkcja. Ten płyn zawiera małe białka, ale nie ma w nim czerwonych krwinek i tym podobnych struktur. Drugą funkcja jest powiązana z infekcjami. Jest masz bakterie, które infekują niektóre z tkanek w Twoim ciele, układ limfatyczny oferuje sposób, aby tymi bakteriami zainteresował się układ immunologiczny. Dosłownie bierze te bakterie i transportuje do najbliższego węzła chłonnego. To jest węzeł chłonny, miejsce w którym limfocyty B i T znajdują się. Tak więc to jest druga funkcja, druga funkcja układu limfatycznego. O trzeciej funkcji, mówiliśmy dzisiaj. Układ limfatyczny transportuje różne rzeczy, takie jak chylomikrony, inne białka lub produkty ubocze, transportuje je do krwi, wtedy gdy mają problem, aby dotrzeć do naczyń kapilarnych w normalny sposób.