Budowa neuronu — film z polskimi napisami

W tym filmie, chciałbym przedstawić ogólną budowę neuronu. Neurony u dorosłych ludzi mają somę. Soma inaczej nazywana jest ciałem komórki. Neurony mają również wypustki zwane neurytami, które są podzielone na dendryty i aksony. Dendryty to zazwyczaj krótkie, rozgałęzione struktury, które są często otoczone małymi kolcami, zwiększającymi ich powierzchnię, tym samym wzmacniając ich pozostałe funkcje. Więc to są dendryty. Drugi rodzaj neurytów to aksony, które zazwyczaj są długie i nierozgałęzione. To jest akson. Obszar, w którym akson wychodzi z ciała komórki, nosi nazwę wzgórka aksonu. Aksony mogą być krótkie, ale też bardzo długie, osiągając długość do jednego metra albo i więcej. Aksony są zazwyczaj nierozgałęzione, aż do zakończenia, którym jest ta struktura nosząca nazwę zakończenia aksonu. W tym punkcie, akson rozgałęzia się i tworzy wiele gałęzi. Pierwsza część aksonu nazywana jest początkowym odcinkiem aksonu. Lub strefą inicjacji. Dowiemy się, jakie jest pochodzenie tej nazwy w kolejnym filmie. Ze względu na swoją długość aksony są zależne od systemów transportujących substancje z ciała komórki, w którym znajduje się większość organelli do zakończenia aksonu i odwrotnie. Transport ten musi zachodzić w dwóch kierunkach. A akson jest od niego zależny. Większe aksony są zazwyczaj otoczone substancją zwaną mieliną. Aksony z otoczkę mielinową mają niewielkie przerwy pomiędzy komórkami tej osłonki, które nazywane są przewężaniami Ranviera. Ta otoczka, którą narysowałem na żółto to mielina, każdy z tych małych segmentów. A występujące regularne przerwy to przewężenia Ranviera. Zakończenia aksonu będą znajdowały się bardzo blisko komórek docelowych. Narysuję to tutaj. To są komórki docelowe. Mogą nimi być kolejne neurony, ale też komórki mięśniowe, czy komórki gruczołowe. Kilka neuronów ma aksony, które kończą się w kapilarach, aby wydzielać substancje zwane hormonami do krwioobiegu. Miejsce, w którym zakończenie aksonu jest blisko komórki docelowej nosi nazwę synapsy. Mamy tutaj typową strukturę neuronu. Jednak jest wiele różnych rodzajów neuronu, które możemy podzielić na określone grupy. Przejdźmy więc do różnych rodzajów budowy tych komórek. W centralnym układzie nerwowym, neurony rozpoczynają swoje życia, jako nerwowe komórki macierzyste, które przekształcają się w większość rodzajów komórek centralnego układu nerwowego. Macierzyste komórki nerwowe dzielą się w komórki zwane neuroblastami. Nie martw się w tym momencie o szczegóły. Zajmiemy się nimi w innych filmach mówiących o układzie nerwowym. Nerwowe komórki macierzyste i neuroblasty wyglądają całkiem podobnie. Są one pozbawionymi kształtu komórkami bez wypustek. Nerwowe komórki macierzyste mogą stać się prawie każdym rodzajem komórek nerwowych centralnego układu nerwowego, podczas gdy neuroblasty mogą stać się tylko neuronami. Neuroblasty migrują od nerwowych komórek macierzystych do miejsca, gdzie dojdzie do rozwoju ich somy. Następnie rozwijają wypustkę, którą jest akson, wydłużający się w kierunku komórki docelowej. Akson zakończony jest strukturą, która nosi nazwę stożka wzrostu. Stożek wzrostu podąża za wskazówkami środowiska zewnętrznego dopóki nie trafi do komórki docelowej neuronu. Podobny proces zachodzi dla neuronów w obwodowym układzie nerwowym. Jednak pierwotnymi i migrującymi komórkami dla tych neuronów są komórki grzebienia nerwowego, a nie nerwowe komórki macierzyste i neuroblasty. Na tym etapie neurony mają tylko jedną wypustkę, którą jest akson. Taki neuron nazywany jest neuronem jednobiegunowym. Jest to jeden z rodzajów neuronu, który ma jedną wypustkę wydłużającą się w kierunku komórki, jedną wypustkę nadającą kierunek tej bezkształtnej komórce. Jednobiegunowe neurony występują u ludzi głównie podczas rozwoju. Kolejny rodzaj neuronu posiada somę. Ma on jeden akson. Ale również ma dendryt. Ponieważ ten rodzaj neuronu ma dwa końce, nosi nazwę neuronu dwubiegunowego. Inny z rodzajów neuronu ma somę oraz tak jak pozostałe dwa, jeden akson. Jednak ma wiele dendrytów. I jako, że ma wiele rozgałęzień nosi nazwę neuronu wielobiegunowego. Jest to najczęściej występujący rodzaj neuronu u dorosłych ludzi. Ostatni z rodzajów tej komórki jest trochę inny. Ma somę, tak jak pozostałe. Ma również krótką wypustkę wychodzącą z ciała komórki, która potem dzieli się na dwa długie rozgałęzienia podążające w różnych kierunkach. Te dwa rozgałęzienia to aksony. Akson niosący informacje z obwodowego układu nerwowego nosi nazwę aksonu obwodowego. Natomiast akson przenoszący informację do centralnego układu nerwowego nazywany jest aksonem centralnym. Sam koniec aksonu obwodowego zachowuje się bardzo podobnie do dendrytów występujących w innych rodzajach neuronu. Rozpoczniemy mówić o funkcjach dendrytów i aksonów w kolejnym filmie. Ta część aksonu obwodowego, niedaleko końca to początkowy odcinek, ze strefą inicjacji jak ta która znajduje się w neuronach wielobiegunowych blisko ciałka komórkowego. I tak jak w tych neuronach, gdzie to jest strefa inicjacji a na końcu aksonu znajduje się zakończenia aksonu, w tych neuronach na końcu znajduje się strefa inicjacji. A zakończenia aksonu znajdują się na tym końcu aksonu centralnego. Ten rodzaj neuronu ma długą, zabawną nazwę. Nazywany jest pseudojednobiegunowym neuronem. Nazwa ta wynika z tego, że jest to w pewnym sensie rodzaj jednobiegunowego neuronu, z tylko jedną wypustką wychodzącą z somy. Jednak ta mała, krótka wypustka nagle rozdziela się na dwa długie aksony. Więc jest to znacznie różniący się kształt od jednobiegunowego neuronu.