If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Omówienie układu RAAS: komórki i hormony — film z polskimi napisami

Dowiedź się, jak ważne komórki i hormony współpracują ze sobą, aby kontrolować ciśnienie tętnicze krwi. Rishi jest pediatrą, zajmującym się chorobami zakaźnymi i pracuje w Khan Academy. Stworzone przez: Rishi Desai.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Organizm człowieka ma naprawdę świetny sposób kontroli nad ciśnieniem krwi. Mogłeś słyszeć o tym układzie RAAS, skrót ten oznacza układ renina-angiotensyna-aldosteron, czyli układ RAAS. Omówmy go i zobaczmy, gdzie wszystko się zaczyna oraz, jak przebiega w kontekście komórek i hormonów. To są dwie rzeczy, które chciałbym, żebyś rozróżniał. Więc układ RAAS, zaczyna się od grupy komórek. Narysuje teraz moje komórki, jako małe niebieskie domki. I hormony, które są przez nie wydzielane będą pomarańczowymi transporterami. Narysuje mały transporter. W formie małej osoby. Ta osoba jest hormonem, a niebieski dom komórką. Kluczową komórką w układzie RAAS jest komórka przykłębuszkowa. W skrócie komórka JG. I te komórki przykłębuszkowe znajdują się w nerce, jednak w jej specyficznym miejscu. Znajdują się w naczyniach krwionośnych. Jeśli przyjrzałbyś się bliżej, to te komórki JG są niczym innym, jak bardzo specjalnym rodzajem komórek mięśni gładkich. Więc jeśli spojrzysz na naczynie krwionośne, są one tak właściwie komórkami mięśni gładkich. Zapiszę mięśnie gładki, aby Ci o nich przypomnieć. Przypomnieć, czym one są. I oczywiście, te znajdują się w nerce. Tutaj mamy małą nerkę. Może nie wygląda, jak nerka, ale tym właśnie jest. Więc komórki przykłębuszkowe wydzielają hormon, który nazywa się reniną. Kiedy to robią? Renina, ostatecznie, zobaczymy kiedy, ale ostatecznie pomaga nam w podniesieniu ciśnienia krwi. Więc jeśli komórki przykłębuszkowe, jeśli one, zauważą, że ciśnienie krwi jest zbyt niskie, uruchomi to mechanizm uwalniania reniny. To pierwszy znak. Niskie ciśnienie krwi. Bardzo dobrze. Ale nie jest to jedyny czynnik włączający ten mechanizm. Sumarycznie, mamy ich trzy. Pozwól, że wypiszę drugi i trzeci, i omówimy je. Drugi znak to sąsiednie komórki. Te sąsiednie komórki to tak właściwe komórki sympatycznego układu nerwowego. Wiemy, że komórki sympatycznego układu nerwowego odpalają się, gdy dzieje się coś dużego. Na przykład, powiedźmy, że uciekasz przez niedźwiedziem, albo próbujesz wygrać walkę lub miałeś wypadek samochodowy i krwawisz. Każdy rodzaj dużego, dużego stresu będzie powodował, że te komórki nerwowe się uruchomią. I gdy do tego dojdzie, wtedy komórki JG zaczną wydzielać reninę. Więc drugim znakiem, będzie układ sympatyczny, napiszę samo słowo sympatyczny. W odniesieniu do nerwów układu sympatycznego. To są komórki sąsiadujące, te małe komórki sympatycznego układu nerwowego, ponieważ dosłownie kończą się bezpośrednio na komórkach JG, trochę dalej, wciąż w nerce, ale jednak trochę dalej, nie dotykając tych komórek JG, znajduje się plamka gęsta. Zostań ze mną, aby to omówić. Ta plamka gęsta, komórki ją budujące, również znajdują się w nerce. I tak dokładnie, znajdują się wewnątrz kanaliku dystalnego nefronu. Zapamiętaj, kanalik dystalny. Znajdują się tutaj. Jego ciekawą zdolnością jest zdolność do wykrywania sodu. Kiedy masz niskie ciśnienie krwi, niezbyt dużo krwi porusza się przez kłębuszek, a tym samym niezbyt wiele płynu porusza się przez kłębuszek. I duża ilość soli ulega resorpcji. Do momenty, gdy trafia do kanalika dystalnego, komórki plamki gęstej, w pewnym sensie czują płyn, który przez nie przepływa. I wyczuwają, że nie ma tu zbyt wiele soli. Dodają one dwa do dwóch, i zdają sobie sprawę, że powodem tego, że jest mało soli, jest niskie ciśnienie krwi. Więc kiedy nie wyczuwają one zbyt dużo soli, to mówią, hej, komórki JG, wstawajcie, zróbcie coś z tym. Podnieście ciśnienie krwi dla nas. Wysyłają wiadomość w formie prostaglandyny. Prostaglandyny są rodzajem lokalnych transporterów. W przeciwieństwie do reniny, która jest długodystansowym transporterem, prostaglandyna działa lokalnie. I tak właściwie, wiele, bardzo wiele komórek w naszym ciele wykorzystuje prostaglandyny, które wysyłają lokalnie wiadomości. To właśnie robią. Trzecim znakiem, mechanizmem, tak aby to wszystko podsumować, będzie niski poziom soli w kanalikach dystalnych. I wiesz, że to komórki budujące plamkę gęstą odpowiadają na to. OK. Więc to są trzy czynniki aktywujące wydzielanie reniny. I teraz, to wszystkie dzieje się w nerce, tak? To tam mają miejsce te procesy. Ale wiesz, że mamy inne organy zaangażowane w kontrolowanie ciśnienia krwi. Kolejny, który jest na naszej liście, to wątroba. Komórki wątroby są, narysuje mały domek dla tych komórek, również same wytwarzają hormony. I spotkają się one z reniną w przeciągu sekundy. Nazywają się angiotensynogenem. Angiotensynogen jest, jak lunatyk. Jeśli przybliżysz się na jego twarz, to zobaczysz, że zasnął. Dlatego, narysuję to w ten sposób. Znajduje się tutaj i przemieszcza w ciele człowieka, ale nie jest aktywny, co jest kluczową sprawą. Nie jest aktywny. Ale spotyka reninę. I renina dosłownie odrywa duży kawałek angiotensynogenu. I jeśli to Cię nie obudziło, to nie wiem, co tego dokona. Więc angiotensynogen staje się angiotensyną I po spotkaniu z reniną. Renina jest enzymem, który odrywa od angiotensynogenu kawałek, w rezultacie powstaje angiotensyna. Jeśli przybliżyłbyś się na twarz naszego bohatera, zobaczyłbyś, że jest obudzony. Może nawet trochę się uśmiechnął. Więc angiotensyna przepływa teraz przez naczynia krwionośne. I oczywiście naczynia krwionośne są wyścielane przez komórki. Narysujmy tutaj mały domek. Te małe komórki i te komórki śródbłonka. To są komórki, które wyścielają wnętrze naczynia krwionośnego. I klasycznie, przyzwyczailiśmy się, że prawie zawsze ma to miejsce w płucach. Ale coraz więcej i więcej zdajemy sobie sprawię, że to zdecydowanie dzieje się w płucach, ale również w innych miejscach, innych naczyniach krwionośnych. Więc komórki śródbłonka, w wielu częściach naszego ciała, włączając w to płuca, są w stanie zmienić angiotensynę I w angiotensynę II. Więc angiotensyna II jest tworzona. Która również jest, jak wiadomo, hormonem. Narysuję go, jako małą osobę. I angiotensyna II jest szczęśliwa, ponieważ jest bardzo aktywna. Jest bardzo aktywnym hormonem. Robi bardzo wiele rzeczy. Narysuję je teraz dla Ciebie. Angiotensyna II będzie trafiała do wielu różnych miejsc. Narysuję tutaj cztery rozdroża oznaczone strzałkami. Jedną, drugą tutaj pośrodku. Trzecią i czwartą. Prowadzą one do czterech miejsc. Czterech różnego rodzaju komórek, na które wpływa angiotensyna II. Zapamiętaj, że na początku tego wszystkiego, próbowaliśmy podnieść ciśnienie krwi. Zapamiętaj to. Więc wpływa na cztery różne rodzaje komórek, tutaj mamy czwartą. Pierwszy rodzajem komórek są komórki mięśni gładkich w naczyniach krwionośnych. I są to naczynia krwionośne w całym ciele, nie tylko w nerkach, ale komórki mięśni gładkich w całym ciele, będą się kurczyły. Będą się kurczyły i prowadziły do wzrostu oporu. Ponieważ jak pamiętasz, naczynia krwionośne kurczą się, dochodzi do wazokonstrykcji, która prowadzi do wzrostu oporu. OK. Więc to jest jeden efekt. W innym rodzaju komórki, w komórkach nerki, angiotensyna II wpływa na to, że komórki nerek gromadzą wodę. Wzrasta objętość płynów. Pomaga to nerkom gromadzić większą ilość wody. A większa objętość, pomyśl o niej w kontekście objętości wyrzutowej, zwiększy objętość wyrzutową. Więc masz zwiększony opór oraz zwiększoną objętość wyrzutową. To są dwa rodzaje komórek, na które wpływa angiotensyna II. Działa ona również na różne gruczoły. Spróbuję narysować dla Ciebie przysadkę mózgową. Przysadka mózgowa znajduje się u podstawy mózgu. I ten gruczoł, jest tak nazywany, ponieważ wydziela hormony. Więc przesyła również transportery. Mamy tutaj po raz kolejny hormony oznaczone kolorem pomarańczowym. Pamiętaj, nasze hormony oznaczono kolorem pomarańczowym. Ten jest nazywany ADH. ADH, czyli hormon antydiuretyczny. I ADH ma podobne działanie, jak angiotensyna II, czyli zwiększa opór w naczyniach krwionośnych. I tak właściwie, zwiększa objętość poprzez zwiększenie gromadzenia wody w nerkach. Czwartym rodzajem komórek będą nadnercza. Tutaj mamy nadnercza. Nazwa tego gruczołu, bierze się stąd, że znajduje się on nad nerkami. Nadnercza wytwarzają również hormony, ponieważ są gruczołem, i ten hormon będzie tutaj działał. To jest ich mały transporter i nazywany jest aldosteronem. Masz aldosteron oraz ADH, które działają na ten sam rodzaj komórek. Muszę się poprawić. Działają nie na dokładnie ten sam rodzaj komórek, ale na te same organy, co angiotensyna II. Więc tutaj, aldosteron wpływa na komórki nerki, tak, że zwiększa się objętość. ADH wpływa, jak powiedziałem wcześniej, na nerki oraz mięśnie gładkie. Pozwól, że się przeniesiemy i pokażę Ci, z samej góry, parę ciekawych rzeczy, które chciałbym podkreślić. Mamy, na samej górze, wszystkie akcje, które jak pamiętasz rozpoczynają się w naszych nerkach, tak? Rozpoczynają się w nerkach, czyli w plamce gęstej i naszych komórkach JG, a nawet na zakończeniach nerwów, które znajdują się w nerkach. Jednym z kluczowych celów tutaj są oczywiście nerki. Wszystko rozpoczyna się w nerce i kończy również w tym organie. Teraz powiesz, co z komórkami mięśni gładkich w całym ciele? Masz całkowitą rację. Wpływają również na mięśnie gładkie, w pozostałych częściach ciała. Ale chciałbym podkreślić fakt, że nerki są głównym graczem w naszej grze. To jedna rzecz. Inną jest to, że kiedy ludzie mówią o układzie renina-angiotensyna-aldosteron, mówią o pewnych ścieżkach. I w szczególności, na przykład, ta strzałka tutaj, ten hormon jest oczywisty. Mówią o angiotensynogenie oraz angiotensynie I. Odnoszą się również do angiotensyny II, i wszystkich jej celów. Mówią o angiotensynie II, która wpływa na mięśnie gładkie i dwa gruczoły, na przysadkę mózgową oraz nadnercza oraz wpływają na nerki. Naprawdę odnoszą się do tych wszystkich rzeczy. Chcą się upewnić, że pamiętasz, że wpływają na cztery rodzaje komórek. I ostatecznie, aldosteron ma duży wpływ na nerki. To są główne punkty, na które trzeba zwrócić uwagę, jak wiele hormonów jest zaangażowanych i próbowałem oznaczyć je kolorem pomarańczowym, aby łatwo było je śledzić oraz zwrócić uwagę na to, że nerki są kluczowe w kontroli ciśnienia krwi.