If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Nadciśnienie tętnicze wtórne — film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Tanner Marshall.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

W przypadku nadciśnienia pierwotnego masz wysokie ciśnienie krwi. A przyczyna tego stanu nie jest znana. Mamy ten duży zbiór czynników ryzyka, które mogą się do niego przyczynić. Ale nie wiemy dokładnie co powoduje to nadciśnienie. W przypadku nadciśnienia wtórnego, różnica jest taka, że dokładnie wiemy, co powoduje wzrosty ciśnienia krwi. I możemy wskazać dokładnie inne schorzenie medyczne. Nadciśnienie wtórne jest wynikiem innej choroby. Taki rodzaj nadciśnienia odpowiada tylko za około 10% przypadków nadciśnienia. Nie jest ono zbyt powszechne, ponieważ 90% to nadciśnienie pierwotne. Zagłębmy się teraz w kilka powszechnych schorzeń, które mogą prowadzić do nadciśnienia. Dobra, choroby nerek są jednym ze sprawców nadciśnienia wtórnego. Czyli choroby związane z nerkami. W tym przypadku, nerki nie funkcjonują prawidłowo. Odgrywają one istotną rolę w regulowaniu procesów związanych z krwią, poprzez regulowanie poziomu wody oraz sodu. Jeśli masz problem z funkcjonowaniem nerek, może to skutkować niezdolnością pozbycia się płynów. A im więcej płynu w Twoim ciele, im większa objętość plazmy, a tym samym objętość krwi, tym wyższe ciśnienie krwi, ponieważ pamiętaj, przepływ i opór w naczyniach krwionośnych są bezpośrednio powiązane z ciśnieniem krwi. Więc jeśli zwiększy się przepływ, zwiększy się ciśnienie krwi. Jednym potencjalnym winowajcą chorób nerek, jest wielotorbielowatość nerek. Oznacza to, że występuje wiele torbieli, czyli wypełnionych płynem pęcherzyków. Jest to dziedziczone schorzenie, w którym dochodzi do rozwoju wypełnionych płynem pęcherzyków dookoła Twoich nerek. I jeśli te torbiele rozrosną się za bardzo lub będzie ich zbyt wiele, mogą zacząć niszczyć lub zakłócać pracę nerek, co może prowadzić do zatrzymania płynów, a tym samym zwiększyć ciśnienie krwi. Inną chorobą nerek jest choroba kłębuszkowa. Twoje kłębuszki w nerkach, są rodzajem filtrów dla produktów ubocznych oraz soli (sodu). Jeśli filtry te spuchną, lub nie będą działać prawidłowo, tak jak normalnie, może to rownież doprowadzić do zwiększenia objętości plazmy i zwiększonego ciśnienia krwi. Ostatecznie, mamy nadciśnienie naczyniowo-nerkowe, czyli takie odnoszące się do nerek, oraz do naczyń, takich jak tętnice, które doprowadzając krew do nerek. Więc nadciśnienie naczyniowo-nerkowe pojawia się zazwyczaj, w wyniku zwężenia tętnic, które dostarczają krew do nerek. I jeśli dojdzie do ich zwężenia, nie będą mogły dostarczać nerkom odpowiedniej ilości krwi. Gdy do tego dojdzie, Twoje nerki pomyślą, że nie ma zbyt wiele krwi w Twoim ciele, że może jest odwodnione lub coś w tym stylu. Odpowiedzą na to poprzez próbę utrzymania większej ilości płynów, co jak wiemy, zwiększy ciśnienie krwi. Dobra, wszystkie te schorzenia miały związek z Twoimi nerkami. Ale nie zawsze tak jest. Przykładem jest zespół Cushinga, znany przykład, powodujący nadciśnienie wtórne. W przypadku zespołu Cushinga, masz wysoki poziom krążacych glukokortykoidów, które są rodzajem hormonów steroidowych wytwarzanych przez korę nadnerczą. Więc masz te glukokortykoidy krążące w Twoim krwiobiegu. Prowadzi to do retencji sodu oraz wody, co zwiększa objętość plazmy oraz ciśnienia krwi. Inną chorobą jest hiperaldosteronizm pierwotny. Jest to stan, w którym pewien czynnik, pewna rzecz, taka jak guz, powoduje, że nadnercze będzie wydzielało zbyt wiele aldosteronu. W tym przypadku masz ten aldosteron krążący w Twoim krwiobiegu. Co on robi? Przepływa bezpośrednio do nerek, gdzie sprawia, że zatrzymują one więcej sodu i wody. Co jak bardzo dobrze już wiemy, prowadzi do zwiększenia objętości plazmy oraz wzrostu ciśnienia krwi. Kolejne ma dość trudną nazwę. To guz chromochłonny. Jest to guz, który rośnie w nadnerczach, które są również odpowiedzialne za wydzielanie hormonów takich jak norepinefryna oraz epinefryna, odpowiedzialnych za regulację reakcji "walcz lub uciekaj", co może chwilowo podnieść ciśnienie krwi. Kolejne, całkiem istotne to bezdech senny. Brzmi dość dziwnie. Podczas bezdechu sennego, Twoje oddechy zaczynają zatrzymywać się podczas snu. Jeśli dochodzi do tego kilka razy podczas nocy, budzisz się w stanie niedostatecznej ilości tlenu. A kiedy nie masz odpowiedniej ilości tlenu, Twoje serce próbuje pompować bardziej i dostarczać więcej tlenu, co prowadzi do zwiększenia przepływu w nocy, a tym samym ciśnienia krwi. Jest to dość powszechne, taki wzrost ciśnienia krwi u pacjentów z bezdechem sennym. Otyłość, jest jednym z czynników ryzyka, w przypadku nadciśnienia pierwotnego, może być również przyczyną nadciśnienia wtórnego, ponieważ wraz ze wzrostem masy ciała, wzrasta ilość krwi krążącej w Twoim ciele. Ta dodatkowa objętość osocza, zwiększa przepływ a tym samym ciśnienie krwi. Na końcu opowiemy o guzach mózgu oraz zapaleniu mózgu. Zarówno guzy mózgu, jak i zapalenie mózgu mogą zwiększyć ciśnienie w czaszce. To powoduje zmniejszenie ilości krwi dostarczanej do część czaszki, takich jak Twój mózg. A ponieważ Twój mózgu jest bardzo ważny, Twoje ciało będzie próbowało zwiększyć ciśnienie krwi, aby przezwyciężyć ciśnienie w czaszce i przesyłać większą ilość krwi do czaszki i mózgu.