If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Czym jest kiła? - film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Raja Narayan.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Kiła to fascynująca choroba przenoszona drogą płciową (STI). Wywoływana jest przez bakterię zwaną krętkiem bladym - Treponema pallidum. Jak wskazuje nazwa należy ona do grupy bakterii chorobotwórczych określanych jako krętki. A nazwane zostały krętkami, bo przypominają wyglądem korkociągi. Można to zobaczyć analizując pod mikroskopem materiał pobrany od pacjenta chorującego na kiłę, o czym opowiem w innym filmie. A skąd wynika nasze zainteresowanie kiłą? Oznaczę krętki na osi Y i czas na osi X. Przez wiele lat oglądaliśmy spadek zachorowalności na kiłę, mniej więcej do roku 2000, kiedy zaczęła ona rosnąć. Podpiszę ten punkt jako rok 2000. Ilość zachorowań na kiłę zaczęła od tego momentu powoli rosnąć, Ilość zachorowań na kiłę zaczęła od tego momentu powoli rosnąć, a najwyższy skok zakażeń notuje się w grupie MSM, czyli mężczyzn uprawiających seks z mężczyznami. Przyjrzyjmy się kile bliżej i zastanówmy się jak rozprzestrzenia się ona między ludźmi. Proces ten nazywamy często transmisją. Dotyczy on chorób zakaźnych, czyli takich, jakimi możemy się zarazić od innej osoby. W przypadku STI główną drogą zakażenia jest oczywiście seks. W przypadku STI główną drogą zakażenia jest oczywiście seks. A w tym seks oralny, waginalny i analny. Ważną drogą zakażenia tymi chorobami jest również poród. Interesującą cechą krętka bladego jest to, że może on przeżyć wyłącznie w ludzkich komórkach. Więc gdybyśmy wyleczyli wszystkich ludzi zakażonych kiłą to zniknęłaby ona z powierzchni Ziemi. Haczyk tkwi w identyfikacji osób zakażonych. Haczyk tkwi w identyfikacji osób zakażonych. Sir William Osler, uważany za ojca nowoczesnej medycyny, Sir William Osler, uważany za ojca nowoczesnej medycyny, nazwał kiłę "wielkim naśladowcą", bo może ona imitować wiele innych chorób. Za chwilę opowiem o tym szerzej. Czyli problem tkwi w diagnostyce zakażenia i określeniu stadium kiły u danej osoby. Przejdźmy więc przez te stadia. Najpierw od momentu zakażenia muszą minąć trzy tygodnie. Najpierw od momentu zakażenia muszą minąć trzy tygodnie. Trzy tygodnie. Dopiero po trzech tygodniach pojawiają się pierwsze objawy. Stadium, w którym zaczynają pojawiać się objawy nazywamy kiłą pierwszorzędową. Kiła I-rzędowa charakteryzuje się obecnością objawów w okolicy miejsca wniknięcia bakterii do organizmu. w okolicy miejsca wniknięcia bakterii do organizmu. Zatem najczęściej zajęte są narządy płciowe. Zatem najczęściej zajęte są narządy płciowe. Wróćmy do naszego pacjenta, który będzie miał niestety wszystkie możliwe objawy kiły. który będzie miał niestety wszystkie możliwe objawy kiły. Przyjrzyjmy się jego narządom płciowym. Kiła pierwszorzędowa ma dwa główne objawy. Pierwszy, najbardziej charakterystyczny objaw kiły nazywany jest zmianą pierwotną albo objawem pierwotnym mającym postać wrzodu lokalizującego się na trzonie prącia lub żołędzi, a u kobiet zwykle na szyjce macicy. Owrzodzenie to wygląda bardzo nieładnie. Ma twarde dno i podminowane brzegi. To głębokie, twarde owrzodzenie. To głębokie, twarde owrzodzenie. Wygląda źle, ale o dziwo nie jest bolesne. To bardzo ważna cecha, odróżniająca kiłę od innych STI przebiegających z owrzodzeniami. W których również powstają owrzodzenia, ale bolesne. Drugim objawem kiły I-rzędowej jest limfadenopatia. Znaczy to, że węzły chłonne, zazwyczaj tylko te w pobliżu narządów płciowych, czyli węzły chłonne pachwinowe, zlokalizowane w tym miejscu, ulegają powiększeniu. I mogą być dość bolesne. Zatem powiększenie pachwinowych węzłów chłonnych. Limfadenopatia i owrzodzenie pierwotne ustępują w ciągu trzech do sześciu tygodni nawet jeśli leczenie nie zostanie wdrożone. Ale choroba postępuje i po około dziewięciu tygodniach przechodzi w kiłę drugorzędową, kiłę II-rzędową. Kiła II-rzędowa jest skutkiem przedostania się krętków z układu rozrodczego do krwioobiegu i daje objawy ogólnoustrojowe, a nie tylko miejscowe, na genitaliach. Za krętkami podążają krwinki białe. Tak będę zapisywać w skrócie kiłę II-rzędową. Tak będę zapisywać w skrócie kiłę II-rzędową. Jednym z objawów kiły II-rzędowej, będącym skutkiem reakcji białych krwinek na krętki jest gorączka. Narysowałem tu naczynie krwionośne, pokryte od wewnątrz warstwą śródbłonka. Załóżmy, że krętek blady dostaje się do tego naczynia. Charakterystyczną cechą kiły jest to, że ma tendencję to atakowania komórek śródbłonka. że ma tendencję to atakowania komórek śródbłonka. Krętek wnika do wnętrza tych komórek, a wszędzie, gdzie znajdzie się krętek, znajdą się też krwinki białe, które walczą z nim i go pochłaniają. Mogą też indukować śmierć zainfekowanych komórek śródbłonka w procesie apoptozy, a także uwalniać do krwi cytokiny, a także uwalniać do krwi cytokiny, które informują organizm o tym, że został zaatakowany. Jeszcze raz, nazywamy je cytokinami. Podpiszę je. W pewnym sensie dyktują one komórkom co mają robić, W pewnym sensie dyktują one komórkom co mają robić, w tym apoptozę. Ale mogą one również dostać się wraz z krwią do mózgu i dać mu sygnał do podwyższenia temperatury ciała, i dać mu sygnał do podwyższenia temperatury ciała, co skutkuje gorączką. To jeden z typowych skutków działania białych krwinek w odpowiedzi na jakiś patogen, będący częścią stanu zapalnego. Drugim objawem jest znów limfadenopatia. Powiększenie węzłów chłonnych obejmujące już nie tylko węzły pachwinowe. Natomiast miejscowym objawem kiły II-rzędowej obejmującym genitalia jest tym razem nie owrzodzenie, a kłykciny płaskie lub po łacinie condyloma lata. lub po łacinie condyloma lata. Wyglądają one jak duże białawe brodawki i pojawiają się w obrębie błon śluzowych. Czyli na szczycie prącia, na szyjce macicy, ścianach pochwy, a także w jamie ustnej. Kłykciny są wyrazem walki znajdujących się tam krwinek białych z krętkiem bladym. One również są bezbolesne. I w końcu, ostatnim z typowych objawów kiły II-rzędowej I w końcu, ostatnim z typowych objawów kiły II-rzędowej jest bardzo charakterystyczna wysypka, określana jako osutka kiłowa o charakterze plamisto-grudkowym. To znaczy, że powstałe zmiany skórne mogą być zarówno płaskie, jak i wyniesione ponad powierzchnię skóry. Osutka kiłowa obejmuje całą powierzchnię ciała, jak widzimy to tutaj. Tym, co wyróżnia wysypkę pojawiającą się w przebiegu kiły jest to, że obejmuje ona dłoniową powierzchnię rąk oraz podeszwy stóp. że obejmuje ona dłoniową powierzchnię rąk oraz podeszwy stóp. Niewiele chorób wykazuje tą cechę. Zmiany skórne mogą obejmować każdy fragment skóry, ale zwykle nie dłonie i podeszwy stóp. Ułatwia to różnicowanie z innymi schorzeniami. Ułatwia to różnicowanie z innymi schorzeniami. I pamiętaj, że ta wysypka nie występuje tylko w jednym miejscu. I pamiętaj, że ta wysypka nie występuje tylko w jednym miejscu. Osutka obejmuje dłonie, podeszwy stóp, ramiona, brzuch, właściwie całe ciało. Jest to objawem przedostania się krętków do skóry Jest to objawem przedostania się krętków do skóry oraz działania walczących z nimi krwinek białych. Zatem również jest skutkiem reakcji zapalnej. Ale kiła II-rzędu także w końcu znika. Jej objawy ustępują w ciągu około trzech do sześciu tygodni. Jej objawy ustępują w ciągu około trzech do sześciu tygodni. I na okres około dwóch lat od zakażenia pacjent wchodzi w stadium kiły utajonej wczesnej. pacjent wchodzi w stadium kiły utajonej wczesnej. Kiła utajona wczesna. Kiła w stanie utajenia oznacza, że nie ma żadnych jej objawów. Pacjent nie ma objawów kiły. Objawy będę oznaczać skrótem SX. Podobnie jest w przypadku kolejnego stadium, czyli kiły utajonej późnej. Tutaj także nie ma żadnych objawów. Różnica polega na tym, że w czasie kiły utajonej wczesnej szansa na nawrót objawów jest większa. Większa szansa na nawrót objawów, ale także większa zakaźność niż w kile utajonej późnej. Ma to sens, bo kiła utajona wczesna ma miejsce bliżej zakażenia, ma miejsce bliżej zakażenia, bo w ciągu dwóch lat od tego momentu. Podczas gdy kiła utajona późna pojawia się po tych dwóch latach. Po dwóch latach od zakażenia. Czyli jeśli od naszego zakażenia minęły dwa lata i jeden dzień Czyli jeśli od naszego zakażenia minęły dwa lata i jeden dzień i nie mamy żadnych objawów to jest już kiła utajona późna.