If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa — film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Amy Fan.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Mówiąc o zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa będziemy używać skrótu AS. Nie będziesz musiał słuchać, jak wymawiam co chwilę tę długą nazwę. Jednak, jeśli przeanalizujemy tę nazwę krok po kroku zobaczysz, że odnosi się ona do problemów ze stawami w kręgosłupie. Odnosi się do problemów z kręgosłupem. A dokładnie stawów kręgosłupa, w których pojawiają się stany zapalne. Więc mamy do czynienia ze stanem zapalnym kręgosłupa, a dokładniej stawu krzyżowo-biodrowego, w którym dochodzi do zesztywnienia. Będziemy używać tutaj kilku modnych słów. Jednym z nich jest to, że choroba ta stała się symbolem dla grupy różnych chorób, które razem nazywamy seronegatywnym zapaleniem stawów kręgosłupa. Odnosi się to do kręgosłupa, oraz ogólnie do stawów znajdujących się w nim, w których dochodzi do zmian patologicznych. Oznacza to, że w przypadku tych chorób czynnik reumatoidalny jest negatywny. Nie pojawia się czynnik reumatoidalny. Jednak wciąż mogą pojawić się choroby reumatoidalne stawów, ponieważ są one systemowe i angażują układ odpornościowy. Mówiąc o układzie odpornościowym, innym modnym słowem, który musisz znać jest HLA-B17. Przepraszam, Zawsze to mówię. To jest B27. Jest ono częścią układu odpornościowego. To przeciwciało na powierzchni komórki, które jest rozpoznawalne przez komórki T, które mogą doprowadzić do ataku. Więc to jest element autoimmunologiczny tej choroby. Ten HLA-B27 istnieje w każdym wariancie seronegatywnego zapalenia stawów kręgosłupa, ale szczególnie powinieneś pamiętać o nim w przypadku AS. Teraz kilka podstawowych informacji o grupie ludzi, która ma tendencje do tej choroby. Pamiętaj, nic nie jest całkowicie pewne, ale szukamy pewnych wzorów, w tym przypadku mężczyźni, względnie młodzi, nawet całkiem młodzi, od 15 do 45 roku życia będą główną grupą ludzi, która może zachorować na AS lub taką, która jest najczęściej diagnozowana. Nazwa tej choroby mówi nam, jak objawy mogą być charakterystyczne. Mamy zesztywnienie kręgosłupa. Narysowałam tutaj klamrę, ponieważ choroba ta może wystąpić w środkowym odcinku kręgosłupa, najpowszechniejsze miejsce to środkowa i dolna część kręgosłupa. Popatrz na tę krzywiznę, naturalną krzywiznę kręgosłupa. Osoba patrzy w prawą stronę. Głowa jest tutaj. Przechodząc w dół, mamy tutaj krzywiznę, a tutaj miednicę. Cały ten układ powinien pozwolić Ci zginać się do przodu i do tyłu. Jeśli spojrzysz na ten obszar tutaj, będziesz zdolny do zgięcia się do przodku, jak i do tyłu. Ważna część jest taka, że w przypadku zesztywniajacego zapalenia stawów kręgosłupa nie masz tak dużej swobody ruchu, ponieważ występuje zesztywnienie, dlatego ten objaw nazywany jest kijem bambusowym. Kręgosłup wygląda jak kijek bambusa, a nie zdrowy, pozwalający na zgięcia kręgosłup. Kijek bambusowy. Taki wygląd kręgosłupa to pierwsza rzecz o jakiej myślimy w przypadku AS, pamiętaj, że jest to autoimmunologiczna choroba układowa, co oznacza, że wpływa ona, że potencjalnie może wpłynąć na wszystko w organizmie. Chory może mieć gorączkę, złe samopoczucie, inne objawy niezwiązane ze stawami. Mówiąc o stawach, poza tymi w kręgosłupie, choroba ta dotyka również stawy biodrowo-krzyżowe. Biodrowo-krzyżowe. Nie narysowałam tutaj kości miednicy, ale to jest staw, który pomyśl o tym, jak Twoja noga, Twoje udo jest przyczepione do Twojego ciała. Więc ból i stan zapalny może przesunąć się w dół, wzdłuż kręgosłupa i trafić nawet do nóg, do stawu biodrowo-krzyżowego. Ból, myślę o nim, jak o obszarze bólu w stawie. Jeśli chcielibyśmy porozmawiać o objawach układowych, schorzenie to powiązane jest z dwoma miejscami. Pierwszym są oczy, pojawia się w nich zapalenie błony naczyniowej, a drugim miejscem jest aorta. Aorta jest dużym naczyniem, dużą pętlą. To są cztery komory serca, to jest lewy przedsionek, a to lewa komora. Nie jest to dobry rysunek pod względem anatomicznym, ponieważ aorta znajduje się powyżej serca, a ten rysunek jest trochę bardziej kreskówkowy, żeby pokazać Ci, że aorta jest naczyniem, które wychodzi z lewego przedsionka i pompuje krew do całego organizmu. Tędy natlenowana krew, oznaczona kolorem czerwonym, dociera do całej reszty ciała. Jeśli dochodzi do stanu zapalnego w aorcie, pojawiają się conajmniej dwa problemy sercowo-naczyniowe. Zapalenie błony naczyniowej w oczach. Pojawia się zaczerwienienie, stan zapalny. Błona naczyniowa znajduje się najbliżej przedniej komory oka. Schorzenie to prowadzi do zaczerwienienia, bólu, dyskomfortu. Może pojawić się śwatłowstręt. Mogą pojawić się męty w polu widzenia, które nie znajdują się tam tak naprawdę, ale je widzisz. To jest zapalenie błony naczyniowej, które również jest związane z HLA-B27. W przypadku aorty, jak wspomniałem, to miejsce, przez które cała krew jest transportowana do organizmu. Więc jest mamy tutaj stan zapalny, w ściankach aorty, może dojść do pojawienia się tętniaka. Tętniak można porównać do sytuacji, gdy miałbyś tutaj naczynie, które miałoby pewne luzy w ścianach, lub pewne osłabienie, rodzaj wybrzuszenia, które stałoby się słabym punktem naczynia. Taka sytuacja może wystąpić w naczyniach krwionośnych w całym organizmie, jednak jeśli wystąpi tutaj, gdzie serce i aorta są połączone, w zastawce aorty. Bardzo ważnej zastawce, która zapobiega cofaniu się krwi do serca. Jeśli masz zapalenie błony naczyniowej, może dojść do rozciągnięcia, lub powstania tętniaka blisko tej zastawki. Ta część będzie zbyt luźna, a zastawka nie będzie mogła się poprawnie zamykać. Prowadzi to do cofania się krwi do komór serca. Użyję koloru zielonego, żeby pokazać ten proces. Czerwony - przepływ do przodu. Zielony - do tyłu. Więc nie tylko organizm dostaje za mało krwi, ale serce musi pompować tę dodatkową objętość, ponieważ za każdym razem część krwi wpływa z powrotem do serca. Prowadzi to do poważnych problemów z sercem, który nazywamy niedomykalnością zastawki aortalnej, czyli cofaniem się krwi z zastawki aortalnej. Niedomykalność. To efekt uboczny zapalenia aorty, ale również choroba sama w sobie. Zapomniałam zapisać zapalenie aorty. Już pewnie zauważyłeś, że mamy tu do czynienia z wieloma stanami zapalnymi. Niestety, AS jest bardzo trudna do diagnozy. DX oznaczę diagnozę. Ponieważ objawy, pomimo, że przedstawiłam pewien wzór, który może naprowadzić na tę chorobę, mogą pojawić się gdziekolwiek. Może to wyglądać jak zwykły ból związany z osteoporozą. Jest więc to bardzo trudna choroba do zdiagnozowania, i są różne sposoby, żeby to zrobić. Zaczniemy od wykonania zdjeć rentgenowski. Kręgosłup wyglądający jak kij bambusowy powinien być na nich widoczny. Można również wykonać badania laboratoryjne krwi, które nie potwierdzą wprost AS, ale pokażą, jak duży jest stan zapalny. Na przykład, wskaźnik sedymentacji erytrocytów, czyli czerwonych krwinek. Mówi o poziomie stanu zapalnego. Podobnie jak białko c-reaktywne. Nie są one specyficzne dla AS, mogą odności się do jakiejkolwiek choroby autoimmunologicznej, ale pomogą w określeniu tego, czy mamy do czynienia z chorobą autoimmunologiczną, a nie tylko procesem ścierania się stawów. Mamy również badania genetyczne, ponieważ ta choroba jest zdecydowanie powiązana z genetyką. Dlatego warto wykonać badanie określające obecność przeciwciała HLA-B27. Jest coś jeszcze, co nie jest wykorzystywane do diagnostyki AS, ale używamy tego do określenia, jak szybko choroba ta się rozwija i na jakim jest poziomie, nazywamy to Bath, od miejsca w Anglii, gdzie po raz pierwszy zostało zdiagnozowne zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Wskaźnik postępu choroby. Co za nazwa. Wszystko jest akronimem. Ale wskaźnik ten pozwala nam na śledzenie, jak pacjent radzi sobie wraz z upływem czasu, jak radzi sobie z leczeniem. Mówiąc o leczeniu, poradzenie sobie z AS może być bardzo podobne do radzenia sobie z reumatoidalnym zapaleniem stawów, czy inną chorobą autoimmunologiczną, ponieważ zasada leczenia jest taka sama. Konieczne jest obniżenie stanu zapalnego. Jest rodzaj leków, które mają różne mechanizmy działania, ale nazywamy je lekami modyfikującymi przebieg choroby reumatoidalnej, które są wykorzystywane do leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów. To co jest specjalne w tych lekarstwa, to że pomimo działania w różnych kierunkach, spowalniają rozwój choroby, a nie leczą tylko objawy. One również zostaną wykorzystane w przypadku leczenia AS. Jest nim czynnik martwicowy nowotworów (TNF) który powoduje stan zapalny w organizmie. Jest to coś, co może zaprogramować komórkę tak, aby doszło do jej samobójstwa, co może być bardzo pomocne w zapobieganu nowotworom w organizmie, ale tutaj wpływa tylko na stan zapalny. Więc można wykorzystać inhibitory TNF, które zredukują stan zapalny w organizmie. Można również wykorzystać NLPZ. Są to leki dostępne bez recepty, i pewnie myślisz o nich, jak o lekach przeciwbólowych, jakim jest na przykład ibuprofen. Ale nie leczą one tylko bólu, ponieważ zesztywnienie kręgosłupa oraz cała reszta mogą naprawdę boleć, ale również redukują stan zapalny. Jak również mocniejsze leki przeciwbólowe, w zależności od potrzeb. Jak widzisz, głównym celem tutaj jest obniżenie stanu zapalnego. Omówiliśmy podstawy AS w skrócie. Pamiętaj, że choroba ta może być podobna do reumatoidalnego zapalenia stawów, pod tym względem, że wpływa na cały organizm i powoduje stany zapalne. Jednak dochodzi tutaj do zesztywnienia kręgosłupa oraz chorób oczu, serca oraz nie pojawia się czynnik reumatoidalny, co jest główną różnicą.