If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Produkcja reniny w nerkach — film z polskimi napisami

Dowiedź się, jakie są trzy główne czynniki rozpoczynające produkcję reniny przez komórki przykłębuszkowe. Rishi jest pediatrą, zajmującym się chorobami zakaźnymi i pracuje w Khan Academy. Stworzone przez: Rishi Desai.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Wracając do nerek, mówiliśmy o tętniczce doprowadzające i odprowadzającej. To jest tętniczka doprowadzająca, która biegnie w kierunku kłębuszka nerkowego, mamy tu zbiorowisko tych naczyń krwionośnych. Kolejno znajduje się tutaj tętniczka odprowadzająca, która wychodzi z tego zbioru naczyń krwionośnych. I te naczynia krwionośne, jak wiemy, są otoczone przez torebkę Bowmana. Nazwaliśmy również inne części nefronu, kanalik proksymalny pętla Henlego oraz kanalik dystalny. Narysowałem je celowo pomiędzy tętniczką doprowadzającą i odprowadzająca, to jest miejsce, gdzie różne kanalik dystalne spotykają się i zbierają w formie kanaliku zbiorczego. W tym filmie, chciałbym w prosty sposób opowiedzieć więcej o tym małym fragmencie, gdzie tętniczka doprowadzająca i odprowadzająca łączą się w kłębuszku nerkowy, i pomiędzy nimi, znajduje się kanalik dystalny. Zapamiętaj to co powiedziałem, a ja zacznę rysować. Tutaj, zaczniemy od tętniczki doprowadzającej. Zacznę rysować, mam nadzieję, że mam wystarczająco dużo miejsca tutaj. To są komórki śródbłonka, które wyścielają naczynia krwionośne, również tę tętniczkę. I po tej stronie, mamy te same komórki śródbłonka. Tutaj, naczynie wychodzi z kłębuszka nerkowego. Mamy naczynie wchodzące i wychodzące. Tutaj, znajduje się tętniczka odprowadzająca. I oczywiście, ta druga to tętniczka doprowadzająca. W rzeczywistości, zamienię te strzałki, żeby nie było nieporozumienia, co do kierunku przepływu krwi. Nie chciałbym, abyś miał wątpliwość, jak krew przepływa w tym miejscu. Będzie to wyglądało tak, a to jest tętniczka doprowadzająca. Oznaczyliśmy naczynia krwionośne. Pomiędzy tymi dwoma, mam również kanalik dystalny, narysuję go. To są komórki otaczające kanalik dystalny. Tutaj się znajduje. Znajdują się tutaj również specjalne komórki, które narysuje innym kolorem. Nazywamy je plamką gęstą. Są one częścią kanalika, ale są bardzo specjalne. Narysowałem je nie bez powodu. To jest kanalik dystalny. Na zielono, mamy plamkę gęstą. Używamy tutaj dużo różnych nazw. Chciałbym, żeby zaczął zaznajamiać się z tymi nazwami, ponieważ będziemy ich często używać. Plamka gęsta. Nie są to trudne nazwy, jak się do nich przyzwyczaisz, ale wiem, że może to być mylące, gdy usłyszysz wszystkie te śmieszne nazwy w tym samym momencie. Kolejna rzecz, do której chciałbym wrócić i o której warto pamiętać, to, że tętniczki nie mają tylko jednej warstwy. Mam na myśli to, że tętniczki mają wiele warstw. Warstwę wewnętrzną, błonę wewnętrzną, czyli śródbłonek, znamy już tę nazwę. Ale mamy tu również komórki mięśniowe. Wiemy, że jest to błona środkowa, tam gdzie znajdują się komórki mięśni gładkich, narysuję tutaj kilka komórek mięśni gładkich. Więc mamy warstwę komórek mięśni gładkich. Jeśli przyjrzałbyś się tej warstwie pod mikroskopem, zobaczyłbyś, że znajdują się się tu również interesujące komórki. Narysuje je kolorem niebieskim, aby podkreślić, że to inne komórki, ale bardzo podobne do komórek mięśni gładkich. W pewnym sensie, to wyspecjalizowane komórki mięśni gładkich. Oznaczę teraz te dwa nowe rodzaje komórek, które narysowałem. Oznaczę je na dole. Komórki mięśni gładkich. Znajdują się po tej same stronie co tętniczka doprowadzająca. Znajdują się również po stronie tętniczki odprowadzającej, ale głównie znajdują się po stronie tętniczki doprowadzającej. Komórki mięśni gładkich, a potem masz komórki przykłębuszkowe. Całkiem zabawna nazwa - komórki przykłębuszkowe. Tutaj są komórki przykłębuszkowe. Jeśli spojrzałbyś na nie pod mikroskopem, to zobaczyłbyś, że są bardzo ziarniste. Czasami, są nawet nazywane komórkami ziarnistymi. Pozwól, że narysuję teraz tę ziarnistość, aby przypomnieć Ci, to co wiele ludzi widzi pod mikroskopem, małe zielone granule. Narysuje je w każdej z tych komórek. Wiesz, że te komórki znajdują się po dwóch stronach naczyń krwionośnych, ponieważ przecięliśmy je wzdłuż tej płaszczyzny. Więc patrzymy na nie, jakby były rozcięte. Ale wiesz, że te dwie strony są ze sobą połączone, jeśli spojrzelibyśmy na ten układ w trzech wymiarach. Do tej pory omówiłem cztery rodzaje komórek. Zakończmy to ostatnim rodzajem komórek. Oznacza je kolorem pomarańczowym. To jest komórka mezangialna, i te komórki znajdują się tutaj, żeby zapewnić strukturę. Tak naprawdę, trzymają wszystko razem, tak aby naczynia krwionośne i nefron były w bliskim kontakcie, więc ich rolą jest zapewnienie odpowiedniej struktury. To są komórki mezangialne. Jeśli pomyślisz o tych wszystkich rzeczach razem, pamiętaj, że ten fragment w białym kwadracie został powiększony na naszym schemacie. Jeśli pomyślisz, o tych wszystkich rzeczach razem, mamy plamkę gęstą, komórki śródbłonka, komórki mięśni gładkich, komórki przykłębuszkowe oraz komórki mezangialne. Zbierając to wszystko razem, wszystko to tworzy aparat przykłębuszkowy. Całkiem zabawna nazwa, ale w taki sposób ludzie nazywają wszystkie te komórki. Aparat przykłębuszkowy. Kluczowe jest, aby zapamiętać, że celem aparatu przykłębuszkowego jest wydzielanie reniny, pomyślmy teraz o tym, czym jest renina. Wspomniałem te ziarnistości tutaj. W każdej z nich znajduje się renina. Więc te małe ziarnistości, gdy trafią do naczynia krwionośnego, to jest renina. I renina będzie kierowała się do tętniczki doprowadzającej, tak jak to narysowałem. Następnie trafi do kłębuszka nerkowego. I po drugiej stronie, opuszcza tętniczkę odprowadzającą. W taki sposób renina jest uwalniana. Ale to czego jeszcze nie wiemy, o czym nie opowiedziałem, to jak do tego dochodzi. Dlaczego komórki przykłębuszkowe wydzielają reninę i po co to robią? Co jest włącznikiem tego procesu? Pomówmy teraz o nich. Dowiedźmy się, jakie czynniki wpływają na wydzielenie reniny. Mamy trzy takie, trzy powszechne czynniki, które teraz omówimy. Pierwszym z nich jest niskie ciśnienie krwi. Te komórki mechaniczne wyczuwają, zmniejszone ciśnienie krwi. Zauważą to i stwierdzą "hej, co tu się dzieje?". Ciśnienie jest niskie. Musimy coś z tym zrobić. Dobra. Renina musi zostać wydzielona. Więc jednym z czynników wyzwalających będzie niskie ciśnienie. To pierwszy z nich. Jest on bezpośrednio wyczuwany przez komórki przykłębuszkowe i ma to miejsce tutaj. Narysuje jedną w tym celu. Drugi czynnik jest powiązany z komórką nerwową. Nie narysowałem takiej komórki tutaj. Pamiętaj, że to jest rodzaj naczynia krwionośnego, z dwiem warstwami, warstwą śródbłonka oraz błoną środkową. Mamy tutaj również błonę zewnętrzną. Mamy tutaj również naczynie krwionośne. To są komórki mezangialne, czyli wyspecjalizowane komórki mięśni gładkich. Mamy te warstwy naczynia krwionośnego, oraz dwa naczynia krwionośne, które się tutaj ze sobą łączą. Łączą się w jedno tutaj. W tej zewnętrznej warstwie, narysuje to kolorem żółtym, mamy małe zakończenia nerwów. Pamiętaj, nerwy mogą zakończyć się w tej warstwie, błonie zewnętrznej. Masz tutaj zakończenia nerwów sympatycznych. Ich zakończenia znajdują się w komórkach przykłębuszkowych. Znajdują się tutaj. I kiedy się odpalą, to zmuszą komórki przykłębuszkowe do wydzielenia reniny. Więc drugim czynnikiem wyzwalającym są nerwy sympatyczne. Mamy jeszcze jeden czynnik, trzeci. Znajduje się on trochę dalej i jest nim plamka gęsta. Wspomniałem o niej wcześniej. Mówiłem, że jest specjalna, ale nie mówiłem dlaczego. Opowiem o tym teraz. To co się dzieje, to ta plamka gęsta, znajduje się w kanaliku dystalnym, i bada co przechodzi dalej. Wyczuwa rzeczy, które tędy przechodzą. Widzi jony sodu, i sprawdza wszystko po kolei. I mówi, dobra, czy nie mamy za dużo jonów sodu? Czy nie mamy za mało jonów sodu? I gdy zaczyna wyczuwać, że zawartość jonów sodu, ilość jonów sodu przepływająca przez kanalik dystalny jest naprawdę niska, kiedy wyczuwa, że odpowiednia ilość jonów sodu nie przepływa, zaczyna zastanawiać się, dlaczego tak się dzieje. Jeśli pomyślisz o tym, możesz domyślić się dlaczego. Jeśli nie ma tutaj zbyt dużo jonów sodu, to prawdopodobnie jest to wynikiem, małej ilości jonów sodu tutaj. I dzieje się tak, ponieważ niezbyt wiele jonów sodu jest tutaj i tutaj. Więc naprawdę, kiedy kanalik dystalny wyczuwa niski poziom jonów sodu, to jest to prawdopodobnie powiązane z nie wystarczającą ilością jonów sodu, pojawiających się podczas filtracji. Może być to odzwierciedleniem niskiego ciśnienia krwi. Więc plamka gęsta, gdy wyczuje niski poziom jonów sodu, to tak naprawdę wyczuwa niskie ciśnienie krwi w kłębuszku nerkowym. I jeśli mamy niskie ciśnienie krwi w kłębuszku nerkowym, pamiętaj, to jest nasz kłębuszek nerkowy. Jeśli mamy niskie ciśnienie krwi w kłębuszku nerkowym, to prawdopodobnie prowadzi to do niskiego poziomu jonów sodu. I pozwala na wysłanie sygnału przez plamkę gęstą do komórek przykłębuszkowych. Więc niski poziom sodu wyczuwany przez plamkę gęstą, oznacza, że ciśnienie filtrujące w kłębuszku nerkowym jest za niskie. I to co dzieje się dalej, znajdę nowy kolor, aby to oznaczyć. Może taki, to są wysyłane małe transportery, oznaczę je kolorem pomarańczowym, do komórek przykłębuszkowych. I te transporter to małe molekuły nazywane prostglandynami. Jest to transporter lokalny, co oznacza, że nie działa na zbyt dużą odległość od tych dwóch komórek. Działa lokalnie. Jest lokalnym hormonem, nazwany czasami hormonem parakrynnym. Zapisze to tutaj, będzie on transportował sygnał z plamki gęstej do komórek przykłębuszkowych, będzie rodzajem czynnika wyzwalającego, który przekazuje informację o tym, że wykryto niski poziom jonów sodu, co wynika z niskiego ciśnienia. I mówi, dlaczego nie pójdziesz czegoś z tym zrobić? To były trzy czynniki wyzwalające. I tak właściwie, chyba nie najlepiej je oznaczyłem. To jest czynnik numer dwa, a tutaj numer trzy. To są nasze trzy czynniki, które powodują wydzielanie reniny do krwiobiegu. To jest rysunek reniny. Rysunek tej molekuły, który narysowałem w postaci pac-mana. Ale kiedy mówiłem o reninie wydzielanej z komórek przykłębuszkowych, chciałbym żeby wiedział, jak to wszystko wygląda. To jest trójwymiarowy obraz białka. Zapamiętaj, że to jest hormon białkowy, czyli białko, które ma zdolność opuszczenia jednej komórki i przeniesienia informacji do innej. Tak wygląda renina, a w kolejnym filmie opowiemy więcej o tym, jak działa.